لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ تهران ۲۳:۰۳

رويای خاورميانه عاری از سلاح اتمی، بدون همکاری اسرائيل،ايران و مصر


خروج نماينده مصر از کنفرانس «خاورميانه عاری از سلاح های اتمی» در ژنو آخرين ميخ بر تابوت اقداماتی بود که از سال ۱۹۹۵ تاکنون به منظور پيشگيری از گسترش سلاح های اتمی در منطقه و رها ساختن زرداخانه اتمی اسرائيل صورت گرفته است. اسرائيل منکر داشتن سلاح های اتمی و ايران منکر تلاش برای به دست آوردن آن است.

در صورت شکل گرفتن يک مسابقه تسيحاتی اتمی در خاورميانه، مصر نخستين کشوری است که بعد از ايران قادر به ساختن بمب اتمی خواهد شد. بی ترديد واکنش اسرائيل در قبال تلاش احتمالی مصر برای بدست آوردن سلاح اتمی تا مرز آغاز جنگ تازه ای با اعراب پيش خواهد رفت.

کنفرانس ژنو که از هفته گذشته آغاز شده و تا روز جمعه ادامه خواهد يافت امتيازی است که در سال ۱۹۹۵ دولت آمريکا در مقابل حمايت کشورهای عرب از «معاهده الحاقی منع گسترش سلاح های اتمی» به اعراب واگذار کرد، با اين هدف که در آينده ای نه چندان دور اسرائيل ابتدا معاهده منع گسترش سلاح های اتمی را پذيرفته و در مرحله بعد زرادخانه اتمی خود را رها کند.

معاهده منع گسترش سلاح های اتمی به منظور پيشگيری از پيوستن کشورهای تازه به جمع پنج کشور شناخته شده دارای سلاح های اتمی در سال ۱۹۷۰ تدوين شد و تاکنون ۱۹۰ کشور مفاد آنرا پذيرفته اند.

از آن زمان تاکنون چهار کشور اسرائيل، هند، پاکستان و کره جنوبی به جمع دارندگان سلاح های اتمی پيوسته اند. سه کشور اسرائيل، هند و پاکستان از پيوستن به مفاد پيمان خودداری ورزيده و کره شمالی بعد از قبول مفاد معاهده در سال ۱۹۸۵، در اعتراض به اتهام آمريکا مبنی بر تلاش برای ساختن بمب اتمی در سال ۲۰۰۳ معاهده را ترک گفت و در سال ۲۰۰۶ به اولين آزمايش اتمی خود دست زد.

ايران عضو معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی ( ان پی تی) است ولی بجز فاصله کوتاهی مابين سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ که بخش هايی از پروتکل الحاقی را داوطلبانه بموقع اجرا گذاشت از پيوستن رسمی به آن خودداری کرده است.

تصميم تاخيری

تصميم به برگزاری کنفرانس جاری در ژنو در سال ۲۰۱۰ اتخاذ شد و ايران نيز حمايت خود را از برگزاری آن اعلام داشت. در سال ۱۹۹۵ و طی بازبينی ادواری ان پی تی که هر پنج سال يک بار صورت می گيرد، تصميم به برگزاری کنفرانس خاورميانه بدون سلاح های اتمی گرفته شد. مبتکر اوليه طرح پادشاه سابق ايران بود که در دهه هفتاد موضوع را در مجامع بين المللی مطرح ساخت.

در طول تقريبا پانزده سال پس از اتخاذ تصميم ياد شده، کنفرانس جاری در ژنو قرار بود زمينه های مطالعه پيرامون طرحی را برای پيشنهاد و بررسی در اجلاس سال ۲۰۱۵ بازبينی ان پی تی فراهم آورد.

در توجيه دليل خروج از کنفرانس ژنو، وزارت خارجه مصر طی بيانيه ای اعلام داشت: «پيام اين اقدام به جامعه جهانی ابراز مراتب نارضايتی از جدی نبودن اقداماتی است که در زمينه ايجاد خاورميانه عاری از سلاح های اتمی صورت می گيرد.»

ابراز تاسف آمريکا

دولت باراک اوباما يکی ازهدف های اصلی سياست خارجی خود را دست يافتن به خلع سلاح کامل اتمی در جهان اعلام کرده است. در راه دست يافتن به اين هدف، آمريکا تاکنون به توافق های قابل ملاحظه ای با روسيه دست يافته است. دو کشور ياد شده بزرگترين زرادخانه اتمی و بزرگترين مجموعه وسايل پرتاب و حمل موشکی اين سلاح ها را در اختيار دارند.

دولت آمريکا بر اين باور است که پيشگيری از پيوستن کشور تازه ای در خاورميانه به جمع دارندگان سلاح های اتمی، گامی بزرگ در راه فراهم ساختن زمينه خلع سلاح تدريجی اتمی است.

در واکنش به خروج مصر از کنفرانس ژنو، «تامس کانتری من»، معاون وزير خارجه آمريکا در امور امنيت بين المللی و منع گسترش سلاح های اتمی که رياست هيات نمايندگی آمريکا را در کنفرانس بر عهده دارد اظهار داشت: «ما از اين تصميم قاهره متاسفيم ولی اقدامات آمريکا برای برگزاری کنفرانس خاورميانه عاری از سلاح های اتمی، ضمن تلاش برای بازگرداندن مصر به آن، ادامه خواهد يافت.»

_____________

مطالب مطرح شده در این نوشته الزاما دیدگاه رادیو فردا نیست.
XS
SM
MD
LG