چندی پيش خبرگزاری دولتی تسنيم تصاويری که ادعا می شود مربوط به پهپادی اسرائيلی است را منتشر کرد. پدافند هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ادعا می کند توانسته است اين پهپاد را که در داخل مرزهای هوايی ايران در حال پرواز بوده پيش از رسيدن به سايت هسته ای نطنز شناسايی و سرنگون کند. اين بار اولی نيست که رهبران ايران به اين باور رسيده اند که اسرائيل در تلاش برای آسيب زدن به برنامه هسته ای جمهوری اسلامی است. تهران پيشتر نيز اسرائيل را متهم به ترور چندين تن از دانشمندان و فيزيک دانان هسته ای اين کشور کرده است. اسرائيل تمامی اين اتهامات را رد می کند.
مقامات اسرائيلی از اين‌که در خصوص پهپاد مورد اشاره صحبت کنند سرباز زده اند. استدلال آن ها چنين بوده است که ارتش اسرائيل هرگز در خصوص گزارش‌های رسانه های خارجی اظهار نظر نمی‌کند.
اسرائيل پيش از اين تهديدهايی را در خصوص احتمال حمله به تاسيسات هسته‌ای ايران مطرح کرده است. با اين حال پرسش اصلی اينجاست که آيا اسرائيل به واقع دست به چنين کاری خواهد زد يا نه.
مطابق معمول، مقامات ايران با تندی به خبر مربوط به پهپاد واکنش نشان دادند. سپاه پاسداران در بيانيه‌ای از ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﯽ ﯾﮏ ﻓﺮوﻧﺪ ﭘهپاد ﺟﺎﺳﻮﺳﯽ اسرائيل ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻧﯿﺮوی ھﻮا ﻓﻀﺎی ﺳﭙﺎه ﺧﺒﺮ داد. متن اين بيانيه چنين می گويد: «اﯾﻦ پهپاد ﭘﺲ از رھﮕﯿﺮی ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻧﯿﺮوی ھﻮا ﻓﻀﺎی ﺳﭙﺎه ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷﮏ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺷﺪ. ھﻮاﭘﯿﻤﺎی منهدم ﺷﺪه از ﻧﻮع پنهانکار و رادار ﮔﺮﯾﺰﺑﻮده و ﻗﺼﺪ ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ ﺣﺮﯾﻢ ﻣﻨﻄﻘﻪ ھﺴﺘﻪای ﻧﻄﻨﺰ را داﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ھﻮﺷﯿﺎری و اﻗﺪام ﺑﻤﻮﻗﻊ ﺷﺒﮑﻪ ﭘﺪاﻓﻨﺪی، ﻗﺒﻞ از ورود ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﻣﻮرد اﺻﺎﺑﺖ ﻣﻮﺷﮏ زﻣﯿﻦ ﺑﻪ ھﻮا ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ.»
هرچند ممکن است اسرائيل از توانايی نظامی لازم برای حمله به تاسيسات اتمی ايران برخوردارباشد، اما دلايل مختلفی وجود دارند که احتمال حمله يکجانبه اسرائيل به تاسيسات هسته ای جمهوری اسلامی را کمرنگ می کنند.
اول، مقامات اسرائيل از اين واقعيت آگاه هستند که حمله به تاسيسات هسته‌ای ايران به طور کامل برنامه هسته‌ای اين کشور را نابود نخواهد کرد. ممکن است اين حملات رسيدن ايران به توانايی هسته‌ای و ساخت بمب اتم را چند سالی به تاخير بيندازد، اما در عوض ايران را بيشتر به سوی تمايل برای ساخت بمب اتم سوق خواهد داد. حتی چند تن از مقامات ارشد امنيتی و نظامی اسرائيل نيز تاييد کرده‌اند که هر نوع حمله به ايران اين کشور را برای دستيابی به بمب اتم مصممتر خواهد کرد و برای حيات اسرائيل مضر خواهد بود.
دوم، حمله اسرائيل به ايران حمايت مردم ايران از دولت و حق کشور نسبت به غنی سازی هسته‌ای را به دنبال خواهد داشت و از طرفی تندروها را به دنبال کردن اهداف هسته‌ای با سرعت هر چه بيشتر ترغيب خواهد کرد.
و سوم، جمهوری اسلامی ايران احتمالا به همکاری با جامعه بين المللی در زمينه معاهده منع گسترش سلاح‌های کشتار جمعی، «ان پی تی» پايان خواهد داد.
در نتيجه، تاثيرات منفی حمله احتمالی اسرائيل به ايران – مانند مصمم تر شدن تهران به تسريع برنامه هسته ای‌اش- بسيار قابل توجه تر از تاثيری خواهد بود که صدمات ناشی از اين حمله بر برنامه هسته‌ای بر جای خواهد گذاشت.
گرچه ممکن است آغاز جنگ و انجام حملات آسان به نظر برسد، سرانجام جنگ را به هيچ وجه نمی‌توان پيش‌بينی کرد. اگر ايران پاسخی نظامی به يک حمله احتمالی بدهد، ناآرامی های ايجاد شده در منطقه زندگی بسياری از غيرنظاميان را متاثر خواهد کرد، بر کشورهای منطقه خليج فارس تاثير خواهد گذاشت، موجب افزايش قيمت نفت و بنزنی در غرب خواهد شد و وضعيت امنيتی کشورهای ديگر دی منطقه چون ترکيه و عربستان سعودی را تحت الشعاع قرار خواهد داد. چنين جنگی تنها موجب آسيب به امنبت منطقه‌ای نخواهد شد، که امنيت خود اسرائيل را نيز بر هم خواهد زد و ايالات متحده و روسيه را هم درگير خواهد ساخت.
بر اساس نظر سنجی ها، بسياری از شهروندان اسرائيل مخالف حمله يکجانبه اسرائيل به ايران هستند.
دست آخر، گرچه مقامات اسرائيل معتقدند دولت اوباما موضع قاطع لازم را برای از ميان بردن بلندپروازی های ايران برای رسيدن به توانايی هسته ای اتخاذ نکرده، تل آويو همچنان در قبال برنامه هسته ای ايران به آمريکا وابسته است.
در صورت هرنوع پاسخ نظامی از سوی ايران، با توجه به امنيت منطقه ای، تل آويو نيازمند کمک ايالات متحده خواهد بود. از سوی ديگر، سياست خارجی باراک اوباما در خصوص برنامه هسته‌ای ايران روشن است: دولت اوباما همواره از پاسخی نظامی به فعاليت های جمهوری اسلامی ايران خودداری کرده است. به‌علاوه، ايالات متحده معتقد است هنوز همه راه‌ها برای رسيدن به راه حلی ديپلماتيک در خصوص برنامه هسته‌ای ايران به بن بست نرسيده است. با توجه به اين فاکتورها، با ديدی واقع بينانه می توان نتيجه‌گيری کرد که اسرائيل عليه تاسيسات هسته ای ايران دست به اقدام نظامی نخواهد زد.
مقامات سپاه پاسداران ايران معتقدند هر تهديد جدی از سوی اسرائيل منجر به کابوسی برای اين کشور خواهد شد. فرمانده پدافند هوافضای سپاه پاسداران ايران در واکنش به خبر مربوط به پهپاد گفته است پاسخ ايران به اين اقدام اسرائيل «کابوسی مرگبار برای رژيم صهيونيستی» خواهد بود.
نکته جالب توجه در خصوص خبر پهپاد اسرائيلی تقارن آن با پيشرفت های جمهوری اسلامی ايران و گروه پنج به علاوه یک، (روسيه، آمريکا، انگليس، چين، فرانسه و آلمان) در رسيدن به توافقی جامع در خصوص برنامه هسته ای ايران است.
مقامات اسرائيل معتقدند چنين توافقی راه ايران برای دستيابی به توانايی هسته ای و ساخت بمب اتم را باز خواهد کرد. ايران و اسرائيل يکديگر را دشمن هم قلمداد می کنند و اسرائيل ايران را تهديدی برای موجوديت خود می داند.
......................................................................................................
نظر نویسنده الزاما بازتاب دیدگاه رادیو فردا نیست.
