يوکيا آمانو، مديرکل آژانس بينالمللی انرژی اتمی در مصاحبه با خبرگزاری آسوشيتدپرس گفته است جمهوری اسلامی ايران احتمالاً به صورت مخفيانه در حال ساخت بمب هستهای است. نصرت واحدی، کارشناس فیزیک اتمی در آلمان به رادیو فردا میگوید این گفته آقای آمانو، کمی اغراقآمیز است.
آقای آمانو بدون اشاره به جزييات در اين زمينه گفته است «اطلاعات آژانس چک شده است و به همين دليل ما نگران هستيم.»
نصرت واحدی، استاد دانشگاه در آلمان و کارشناس فيزيک اتمی در گفتوگو با رادیو فردا در مورد احتمال مطرح شده از سوی آقای آمانو میگوید:
نصرت واحدی: «پنجم و ششم آوریل کنفرانس اتمی در قزاقستان است. اين است که اين مسئله در شرايط کنونی مسئله روز است. متاسفانه آقای آمانو و کسانی که با ايشان در وين کار میکنند اعداد و ارقام دقيق و قابل اطمينانی در اختيار ندارند که حکايت از اين بکند که روی سلاحهای اتمی در ايران دارد کار میشود.
اين يک مقداری اغراقآميز است و من فکر میکنم اگر هم در حال حاضر هم اين کار دارد صورت میگيرد در آن مناطقی که اينها رفتهاند و از آنها بازديد کردهاند صورت نگرفته است.
به عنوان مثال در پارچين که خيلی در مورد آن صحبت میشد من فکر نمیکنم اينها يک چنين تحقيقاتی را انجام بدهند. بهتر اين است که آقای اومانو روی مراکز ديگری که امکانات بهتری را برای انجام چنين آزمايشهايی دارند تمرکز بيشتری کند.»
یوکیا اومانو همچنين گفته که برخی اطلاعات مبنی بر اين وجود دارد که ايران هم اکنون مشغول ساخت برخی پايگاههای جديد در نقاط ناشناخته برای غنیسازی اورانيوم است. شما اين احتمال را تا چه اندازه کم يا زياد ارزيابی میکنيد؟
«اين احتمال بسيار زياد است و ايران دارای بهترين و پرقدرتترين دستگاههای غنی سازی در دنياست. اين يکی از مسائلی است که کسی به آن توجه نمیکند و به طور قطع اين امکانات را فقط برای نيروگاه هستهای تهيه نکرده اند و به نظر میرسد که دنبال کارهای ديگر هم هستند.
منتها اينها همگی حدسيات است و برای دستيابی به اطلاعات واقعی بايد اجازه داشته باشند بروند در ايران و از مراکز ديگر هم بازديد کنند و من فکر میکنم يکی از بزرگترين مراکزی که برای اين کار برنامهريزی شده است، در نيشابور و در نزديکی دهکده هما است.
برای اين که در آنجا يک منطقه کوهستانی وجود دارد که بمباران هوايی قادر نيست به آن هيچ گونه صدمهای بزند. اين دهکده از نظر استراتژيک مهم است برای اين که با قزاقستان رابطه دارد و ايران میتواند از منابع غنی قزاقستان استفاده کند.
تصادفا يکی از بزرگترين معادن قزاقستان که بخصوص اورانيوم رآکتور ژاپن را تامين میکند در اين منطقه و در حوالی معدن «خراسان شماره يک» قرار دارد و به نظر میرسد که به هر حال اينها يک برنامهای دارند که به وسيله قطار از معادن خراسان يک به اورانيوم را به دهکده هما منتقل کرده و در آنجا دست به غنی کردن آن بزنند.»
اين منطقه خراسانکه گفتید، در ايران است؟
«خير در قزاقستان است. تصادفا اسم اين معدن در قزاقستان به نام معدن خراسان يک و دو نامگذاری شده و تا آن جايی که بنده اطلاع دارم اين معادن میتواند در سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ حدود سه هزارتن سنگ اورانيوم توليد کند.»
مدير کل آژانس بينالمللی اتمی همچنين در گفتوگو با خبرگزاری آسوشيتدپرس گفته است که ما مطمئن نيستيم ولی اطلاعاتی به دست داريم - به گفته ايشان نشان میدهد که ايران در گذشته یا در حال حاضر فعاليتهايی را در جهت توليد قطعات انفجار هستهای دنبال کرده است نظر شما در اين مورد چيست؟
«به نظر من اين حرف درست است. متاسفانه نشانههایی وجود دارد که اينها (مقامات اتمی ایران) میخواهند اين آزمايشها را انجام بدهند. ولی اين که تا چه اندازه اين قرائن و نشانهها صحت دارد، بايد راجع به آن تحقيق شود.
مثلا برای ساخت فتيله بمب اتمی، اينها به يک سری موادی نياز دارند که بتواند سريع نوترون توليد کند که مجبورند اين را از خارج تهيه کنند. و به نظر من اين يکی از نقاط ضعف دولت ايران است.»
آقای آمانو بدون اشاره به جزييات در اين زمينه گفته است «اطلاعات آژانس چک شده است و به همين دليل ما نگران هستيم.»
نصرت واحدی، استاد دانشگاه در آلمان و کارشناس فيزيک اتمی در گفتوگو با رادیو فردا در مورد احتمال مطرح شده از سوی آقای آمانو میگوید:
نصرت واحدی: «پنجم و ششم آوریل کنفرانس اتمی در قزاقستان است. اين است که اين مسئله در شرايط کنونی مسئله روز است. متاسفانه آقای آمانو و کسانی که با ايشان در وين کار میکنند اعداد و ارقام دقيق و قابل اطمينانی در اختيار ندارند که حکايت از اين بکند که روی سلاحهای اتمی در ايران دارد کار میشود.
اين يک مقداری اغراقآميز است و من فکر میکنم اگر هم در حال حاضر هم اين کار دارد صورت میگيرد در آن مناطقی که اينها رفتهاند و از آنها بازديد کردهاند صورت نگرفته است.
به عنوان مثال در پارچين که خيلی در مورد آن صحبت میشد من فکر نمیکنم اينها يک چنين تحقيقاتی را انجام بدهند. بهتر اين است که آقای اومانو روی مراکز ديگری که امکانات بهتری را برای انجام چنين آزمايشهايی دارند تمرکز بيشتری کند.»
یوکیا اومانو همچنين گفته که برخی اطلاعات مبنی بر اين وجود دارد که ايران هم اکنون مشغول ساخت برخی پايگاههای جديد در نقاط ناشناخته برای غنیسازی اورانيوم است. شما اين احتمال را تا چه اندازه کم يا زياد ارزيابی میکنيد؟
«اين احتمال بسيار زياد است و ايران دارای بهترين و پرقدرتترين دستگاههای غنی سازی در دنياست. اين يکی از مسائلی است که کسی به آن توجه نمیکند و به طور قطع اين امکانات را فقط برای نيروگاه هستهای تهيه نکرده اند و به نظر میرسد که دنبال کارهای ديگر هم هستند.
منتها اينها همگی حدسيات است و برای دستيابی به اطلاعات واقعی بايد اجازه داشته باشند بروند در ايران و از مراکز ديگر هم بازديد کنند و من فکر میکنم يکی از بزرگترين مراکزی که برای اين کار برنامهريزی شده است، در نيشابور و در نزديکی دهکده هما است.
برای اين که در آنجا يک منطقه کوهستانی وجود دارد که بمباران هوايی قادر نيست به آن هيچ گونه صدمهای بزند. اين دهکده از نظر استراتژيک مهم است برای اين که با قزاقستان رابطه دارد و ايران میتواند از منابع غنی قزاقستان استفاده کند.
تصادفا يکی از بزرگترين معادن قزاقستان که بخصوص اورانيوم رآکتور ژاپن را تامين میکند در اين منطقه و در حوالی معدن «خراسان شماره يک» قرار دارد و به نظر میرسد که به هر حال اينها يک برنامهای دارند که به وسيله قطار از معادن خراسان يک به اورانيوم را به دهکده هما منتقل کرده و در آنجا دست به غنی کردن آن بزنند.»
اين منطقه خراسانکه گفتید، در ايران است؟
«خير در قزاقستان است. تصادفا اسم اين معدن در قزاقستان به نام معدن خراسان يک و دو نامگذاری شده و تا آن جايی که بنده اطلاع دارم اين معادن میتواند در سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ حدود سه هزارتن سنگ اورانيوم توليد کند.»
مدير کل آژانس بينالمللی اتمی همچنين در گفتوگو با خبرگزاری آسوشيتدپرس گفته است که ما مطمئن نيستيم ولی اطلاعاتی به دست داريم - به گفته ايشان نشان میدهد که ايران در گذشته یا در حال حاضر فعاليتهايی را در جهت توليد قطعات انفجار هستهای دنبال کرده است نظر شما در اين مورد چيست؟
«به نظر من اين حرف درست است. متاسفانه نشانههایی وجود دارد که اينها (مقامات اتمی ایران) میخواهند اين آزمايشها را انجام بدهند. ولی اين که تا چه اندازه اين قرائن و نشانهها صحت دارد، بايد راجع به آن تحقيق شود.
مثلا برای ساخت فتيله بمب اتمی، اينها به يک سری موادی نياز دارند که بتواند سريع نوترون توليد کند که مجبورند اين را از خارج تهيه کنند. و به نظر من اين يکی از نقاط ضعف دولت ايران است.»