دادستان کل کشور ایران، گفته است که باید به گروهی از کولبران به گفته او «مستضعف» کمک شود، اما با گروه دیگری از کولبران از سوی «یک عده سرمایه‌دار، اجیر شده‌اند» توسط نیروهای اطلاعاتی و انتظامی برخورد شود.
به گزارش خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضاییه، محمدجواد منتظری روز دوشنبه گفت: «دو راه اساسی برای مبارزه وجود دارد. یکی اینکه مرزها را ببندیم که اساساً کالای قاچاق وارد کشور نشود و دوم اینکه کسانی که به هر راهی کالای قاچاق وارد می‌کنند تا کشف صورت می‌گیرد باید کالای کشف‌شده آنها معدوم شود.»
این مقام قضایی با اشاره به سخنان رهبر جمهوری اسلامی در مورد «آتش زدن کالای قاچاق» افزود: «برای اینکار هم اگر اشکال قانونی وجود دارد باید مرتفع شود.»
او از مجلس شورای اسلامی خواست برای ایجاد قانون کمک کند و اضافه کرد: «اگر این امر اجرایی شود هم طمع ورود کالای قاچاق را می گیرد و هم با قاچاقچی ها مبارزه می شود.»
امیر خجسته، رئیس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی مجلس، روز ۱۴ بهمن، با هشدار به رییس سازمان مبارزه با قاچاق کالا گفته بود: «روزانه سه هزار کانتینر، کالای قاچاق به ایران وارد می‌شود.»
پیش از این، علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی، هفته گذشته با حضور در صحن علنی مجلس، اعلام کرده بود که «۷۰ درصد کالای قاچاق از مبادی غیررسمی وارد ایران می‌شود.»
«کولبران، مستضعف هستند»
به نوشته خبرگزاری میزان، دادستان کل کشور با اشاره به کولبران گفت: «کوله برها یک عده از مرز نشین ها هستند از قدیم الایام هم همین کار را می کردند. راه ارتزاق آنها آوردن جنس از مرز است.»
این مقام قضایی ایران کولبران را «مستضعف» نامید و خواستار کمک به آنها شد.
با این همه، گروه دیگری از کولبران را «اجیر» شده از سوی «یک عده سرمایه‌دار» توصیف کرد و افزود که این عده، «افرادی را اجیر می‌کنند و با استفاده از توان و راه بلدی آنها اقدام به قاچاق گسترده کالاهای قاچاق به کشور می‌کنند».
او اضافه کرد: «در این راه قطعاً نیروهای اطلاعاتی و انتظامی وارد عمل می‌شوند و آنها را دستگیر می‌کنند».
سخنان دادستان کل کشور ادامه موضع‌گیری‌ها و اظهارنظرهای چند روز اخیر در مورد کشته شدن دست کم پنج کولبر در پی ریزش بهمن ابراز شده است.
بر اساس گزارش‌ها، روز ۹ بهمن، بر اثر سقوط بهمن در نزدیکی شهرستان سردشت در استان آذربایجان غربی چهار کولبر کشته شدند.
روز ۱۱ بهمن، نیز سه کولبر بر اثر سقوط بهمن زیر برف مدفون شده بودند که یکی از آنان که یک جوان ۱۹ ساله اهل اشنویه بود، جان باخت.
پیشتر، روزنامه شرق روز ۱۴ بهمن خبر داده بود که ۳۰ نماینده مجلس طرحی دوفوریتی را با هدف حمایت از کولبرها ارائه کرده‌اند.
عبدالکریم حسین‌زاده، نماینده نقده و اشنویه درمجلس، اختصاص بیمه تامین اجتماعی به کولبران و افزایش سرمایه‌گذاری و ایجاد اشتغال دراستان‌های غربی ایران را از جمله جزییات این طرح اعلام کرده بود.
آقای حسین‌زاده تأکید کرده بود که نگاه به مرزها باید «نگاهی بازرگانی و تجاری باشد»، درحالی که نگاه مسئولان به مرزها «نگاه امنیتی» است.
وی افزوده بود: «ما سال‌هاست فریاد می‌زنیم بازارچه‌های مرزی می‌تواند سهم اندکی برای مرزنشین‌ها و جبران زندگی سخت روزهای گذشته آنها داشته باشد؛ اما داد و فریاد ما به گوش هیچ مقام مسئولی نرسیده و کولبرها کیلومترها دور از پایتخت در فقر و نداری دست‌و‌پا می‌زنند.»
در زوهای اخیر همچنین ۶۰ فعال مدنی و سیاسی در نامه‌ای از حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، و نمایندگان مجلس خواستند که در کوتاه مدت از خانواده آسیب‌دیدگان دلجویی و در دراز مدت در جهت ایجاد شغل‌های بیشتر در استان‌های غربی ایران اقدام کنند.
در همین حال محمدرضا عارف، رئیس فراکسیون امید مجلس، نیز در یادداشتی نوشت که «ما مسئولین باید در قبال این گونه حوادث ناگوار خود را مسئول بدانیم و از زیر بار مسئولیت شانه خالی نکنیم چرا که ایجاد مشاغل پایدار بخصوص در مناطق محروم» از جمله وظایف حکومت است.
کولبران، افراد محلی در مناطق مرزی به ویژه استان‌های غربی ایران مانند کردستان، آذربایجان غربی و کرمانشاه هستند که اجناسی را بر پشت خود و به صورت «غیرقانونی» به ایران حمل می‌کنند.
این افراد در برخی موارد اجناس سنگین چون تلویزیون یا لاستیک خودرو‌ها را بر روی اسب به خاک ایران وارد می‌کنند.
آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در اردیبهشت ماه گفته بود: «منظور از مبارزه با قاچاق کالا، مقابله با کولبرهای ضعیفی که در برخی مناطق اجناس کوچک را وارد می‌کنند، نیست، بلکه منظور قاچاقچیان بزرگی است که با ده‌ها و صد‌ها کانتینر، اجناس قاچاق، وارد کشور می‌کنند.»
با این حال، سالانه گزارش‌های مختلفی درباره کشته و زخمی شدن کولبران بر اثر شلیک گلوله مأموران نیروی انتظامی منتشر می‌شود.
از جمله به گفته آژانس خبری «کردپا»، در سال گذشته ۲۹ کولبر کشته و ۲۹ تن دیگر زخمی شدند.
اما سعید منتظر المهدی، سخنگوی نیروی انتظامی روز سوم آبان این گزارش‌ها را «دروغ» خوانده و «رسانه‌های خارجی» را متهم کرده بود که «با معرفی قاچاقچیان با عنوان مجعول کولبر»، سعی دارند زمینه را «برای ورود سلاح و مواد منفجره و موادمخدر» به ایران فراهم کنند.
گروه‌های حقوق بشری، تیراندازی مستقیم و بدون هشدار به کولبران را غیرانسانی توصیف کرده و از این گونه اقدامات مأموران جمهوری اسلامی به شدت انتقاد کرده‌اند.
در ماه‌های گذشته همچنین فیلم‌ها و تصاویری درباره کشته شدن دست جمعی اسب‌ها و قاطرهای کولبران توسط مامورین نیروی انتظامی منتشر شده بود.
در این ارتباط، در شهریور ماه تعدادی از نمایندگان استان کردستان در مجلس به این اقدام نیروی انتظامی اعتراض کرده بودند.
