وزیران خارجه سه کشور روسیه،ایران و ترکیه که در نشست مسکو شرکت کردند، در بیانیه مشترکی اعلام کردند که بحران سوریه،راه حل نظامی ندارد.
این سه کشور در بیانیه مشترکی بر اولویت مبارزه با «تروریسم» در سوریه توافق کرده اند.
ایران، روسیه و ترکیه در این بیانیه بر پشتیبانی کامل خود از حاکمیت، استقلال، یکپارچگی و تمامیت ارضی جمهوری سوریه به عنوان یک حاکمیت چند قومیتی، چند مذهبی، غیرفرقهای،دمکراتیک و سکولار تاکید میکنند.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه،گفت کشورش، ایران و ترکیه خواستار ایفای نقش فعال سازمان ملل متحد برای حل بحران سوریه هستند.
آقای لاوروف پس از نشست به خبرنگاران گفته بود که اولویت «مبارزه با تروریسم» است و نه «تغییر رژیم» و «برکناری بشار اسد.» مقامات ترکیه که در مورد برکناری اسد تاکید دارند،به این سخنان لاوروف واکنش نشان ندادند. در متن بیانیه در مورد عدم برکناری اسد اشاره ای نشده است.
ایران و روسیه،دو متحد اصلی حکومت اسد، در جنگ داخلی سوریه همکاری نظامی و سیاسی مشترکی دارند که دامنه این همکاری به استفاده جنگندههای روسی از پایگاه هوایی «نوژه» در شهر همدان نیز کشیده شد.
در بخش دیگر این بیانیه آمده: ایران، روسیه و ترکیه تلاشهای مشترک در حلب شرقی که موجبات تخلیه داوطلبانه غیرنظامیان و اپوزیسیون مسلح را فراهم کرد، مورد استقبال قرار میدهند.
مقامات آمریکایی در روزهای اخیر به شدت از نقش این دو کشور در کشتار مردم سوریه انتقاد کرده اند.
باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا، روز جمعه گفت که حکومت بشار اسد، روسیه و ایران مسئول کشتار غیرنظامیان در سوریه هستند و آنها دستشان به خون مردم آغشته است.
پیشتر جان کری، وزیر خارجه آمریکا، و سامانتا پاور، نماینده آمریکا در سازمان ملل، دولت سوریه و دو متحدش، ایران و روسیه را «مسئول جنایتها» و «کشتار» غیرنظامیان در حلب خوانده بودند.
استفان دی میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، روز دوشنبه گفته بود که در حال برنامه ریزی برای برگزاری مذاکرات صلح سوریه در بهمن امسال ژنو سوئیس است.
تلاشهای دیپلماتیک از جمله چند دور مذاکرات صلح در ژنو، تا کنون در حل بحران سوریه ناموفق بوده است. آخرین این تلاشها در ماه آوریل امسال به ابتکار سازمان ملل در جریان بود که به شکست انجامید.
وزیر خارجه روسیه اشاره کرد که شرکت کنندگان در نشست مسکو بر مبارزه مشترک با گروه حکومت اسلامی – داعش – و جبهه النصره و گروه های مسلح مشابه تاکید کرده اند.
سرگی لاوروف در بخش دیگری از سخنان خود گفت که شرکت کنندگان در نشست مسکو از «برقراری آتش بس در سوریه، دسترسی به کمک های انساندوستانه و جابه جایی آزادانه غیرنظامیان در این کشور» پشتیبانی می کنند.
وزیران خارجه سه کشور اضافه کردند که «بر نقش سازمان ملل متحد در تلاش ها برای حل این بحران بر طبق قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل صحه می گذارند.»
آنها همچنین با توجه به تصمیمات «گروه بین المللی حمایت از سوریه» تمامی اعضای جامعه بین المللی را ترغیب کردند تا با «حسن نیت به منظور رفع موانع در مسیر اجرای توافقات مندرج در این اسناد همکاری کنند.»
شرکت کنندگان در نشست مسکو ضمن اشاره به تلاش برای برقراری آتش بس و از سرگیری مذاکرات صلح اعلام کردند که پیشنهاد رئیس جمهور قزاقستان برای میزبانی نشستی دراین مورد را مورد توجه قرار می دهند.
در این میان، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، نسبت به توافق طرفین درگیر در سوریه برای برقراری آتش بس ابراز امیدواری کرد و افزود: «هیچ راه حل نظامی برای سوریه وجود ندارد.»
سخنان آقای ظریف درحالی بیان می شود که دبیرکل حزبالله لبنان، گروه شبهنظامی متحد بشار اسد و جمهوری اسلامی، پیشتر گفته بود در بحران سوریه «حرف آخر را تحولات میدانی میزند» و راهحل سیاسی در آن کشور «چشماندازی ندارد».
همچنین مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، گفت که روسای دیپلماسی روسیه، ترکیه و ایران در مورد معیارهای پایان خصومت ها در سوریه تبادل نظر کردند.
وی نقش ایران در سوریه را «سازنده» و «بسیار مهم» دانست و بر لزوم اجرای کامل توافق های نشست مسکو تاکید کرد.
مولود چاووش اوغلو همچنین خواستار پایان حمایت خارجی از تمام گروه ها در سوریه شد و اضافه کرد که عملیات نظامی ترکیه برای بیرون راندن گروه حکومت اسلامی – داعش – از شهر الباب در مرز این کشور با سوریه ادامه خواهد یافت.
وی در مورد شرق شهر حلب سوریه نیز گفت که ۳۷ هزار تن از این شهر تخلیه شده اند.
نشست سه جانبه وزیران خارجه روسیه، ایران و ترکیه در شرایطی روز سه شنبه برگزار شد که بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، روز دوشنبه گفت که این نشست «قرار بود روز هفتم دی ماه در مسکو برگزار شود» اما به دلیل «حساسیت» شرایط شهر حلب سوریه، زمان برگزاری آن تغییر کرد.