رهبران اتحادیه اروپا ماه آینده احتمال بهبود روابط با روسیه را بررسی خواهند کرد که از قرار معلوم دلیل آن نارضایتی برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا از تداوم تحریمهایی است که به خاطر نقش روسیه در بحران اوکراین علیه آن کشور وضع شد.
خبرگزاری رویترز مینویسد با وجود چالشهای سیاسی و حقوقی علیه این تحریمها که بخش اعظم آن به خاطر ضمیمه کردن ناحیه کریمه به قلمرو روسیه وضع شد، به احتمال زیاد تحریمهای اقتصادی بر جا خواهند ماند.
تحقیقات این خبرگزاری در ماههای اخیر نشان داده که با وجود اعمال این تحریمها برخی از شرکتهای اروپایی از جمله فروشگاههای زنجیرهای مترو در آلمان، و یا شرکت فرانسوی اوشان هنوز هم با روسیه معامله میکنند.
سران اتحادیه اروپا در اجلاس بعدی خود در روزهای ۲۰ و ۲۱ اکتبر این موضوع را بررسی خواهند کرد. این در حالی است که خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا جبهه طرفداران سختگیری علیه روسیه را تضعیف کرده و در عین حال مناسبات بروکسل با دولت جدید و ناسیونالیست لهستان دچار سردی بیشتری شده است.
ایتالیا، قبرس، یونان، اسلوواکی و مجارستان با تداوم تحریمها علیه روسیه چندان موافق نیستند. آنها خواهان برقراری مناسبات کامل تجاری با روسیه، منبع اصلی تأمین گاز اروپا هستند و میگویند روابط با روسیه به تقويت رشد اقتصادی کند اتحادیه اروپا کمک خواهد کرد.
یک مقام ارشد اتحادیه اروپا گفته استکه «ادامه تحریمها علیه روسیه با وجود مخالفت برخی از اعضا دشوار خواهد بود. ولی میتوان کشورهای منتقد را قانع کرد که سیاست اتحادیه اروپا در قبال روسیه فقط تحریم نیست و عناصر دیگری هم دارد».
یک مقام دیگر اتحادیه اروپا هم گفته است که «تعدادی از کشورهای عضو طرفدار کاهش سختگیری علیه روسیه هستند و به این وسیله میخواهند نشان دهند اگر مسکو گامهای کوچکی بردارد اتحادیه اروپا نیز به سمت عادیسازی روابط متمایل خواهد شد. در مقابل گروه دیگری از کشورهای عضو طرفدار سختگیری بیشتری در مورد روسیه هستند».
او اضافه کرده که «در نهایت موضع ما تقریباً مثل امروز خواهد ماند. اما نقطه قوت کشورهایی که طرفدار نرمی روابط با روسیه هستند در این است که تمدید تحریم مستلزم رأی موافق تمامی اعضاست، ولی هیچ کشوری نمیخواهد به تنهایی مانع آن شود. گرچه اگر تعداد آنها به چند یا چندین کشور برسد وضعیت تفاوت خواهد کرد».
اتحادیه اروپا تحریمهای روسیه را ابتدا در واکنش به ضمیمه کردن ناحیه کریمه وضع کرد و بعد به خاطر حمایت روسیه از شورشیانی که در شرق اوکراین میجنگند، این تحریمها را گسترش داد. در نتیجه این درگیریها که از آوریل ۲۰۱۴ شروع شد، تاکنون بیش از ۹ هزار و ۵۰۰ نفر جان خود را از دست دادهاند.
تحریمهای اروپایی علیه روسیه عبارتند از ممنوعیت سفر، و مسدود کردن اموال افراد و نهادها، کاستن و یا متوقف کردن معامله با روسیه در زمینههای انرژی، مالی و تسلیحاتی، و محدود کردن معاملات و مناسبات تجاری با ناحیه کریمه.
اما تحقیقات و گزارشهای اخیر خبرگزاری رویترز نشان میدهد که عملی کردن این تحریمها بسیار مشکل است. به عنوان مثال محصولاتی که در فروشگاههای آلمانی مترو و یا فروشگاههای فرانسوی اوشان در ناحیه کریمه به فروش میرسند از روسیه و توسط کشتی به بنادری منتقل میشود که اتحادیه اروپا آنها را تحریم کرده است.
هر دو شرکت فروشگاههای زنجیرهای میگویند تحریمهای اتحادیه اروپا را نقض نکردهاند چون فعالیتهای آنها در کریمه توسط یک شرکت روسی زیر مجموعه آنها انجام میشود که در فهرست تحریمهای اتحادیه اروپا نیست.
در این تحقیقات مشخص شد که در ماه اوت امسال یک شرکت انرژی روسی توربینهایی را که از شرکت آلمانی زیمنس خریداری کرده به ناحیه کریمه منتقل کرده است. به نظر میرسد که شرکت زیمنس از انتقال این تجهیزات به کریمه خبر نداشته و یا اگر با خبر بوده مخالفتی نکرده است.
ایتالیا خواستار آن است که به جای تصویب ادامه این تحریمها هر شش ماه یکبار یک بحث جامع در مورد مناسبات اتحادیه اروپا با روسیه صورت بگیرد.
ژانویه سال ۲۰۱۷ زمان تمدید احتمالی تحریمها فراخواهد رسید. به نظر میرسد دولتهایی که در برابر روسیه موضع سرسختانهتری دارند به مرور دریافتهاند که برای حفظ یکپارچگی در ميان کشورهای عضو اتحادیه اروپا شاید حدی از نرمش را باید بپذیرند.