شهر ساحلی کن فرانسه چند روزی است که بار دیگر شلوغترین روزهای سالش را پشت سر میگذارد. جشنواره قدیمی این شهر به دوره شصت و هشتمش رسیده و مانند هر سال، انبوهی از دستاندرکاران و خبرنگاران و علاقهمندان سینما راهی این شهر معروف شدهاند. افزایش تمهیدات امنیتی پلیس فرانسه متأثر از وقایع اخیر در این کشور هم بر ازدحام و شلوغیهای همیشگی افزوده و چهره کن را بیش از پیش متراکم کرده است.
کن ۲۰۱۵ هرچند در زمان اعلام نام فیلمهایش از نظر حضور چهرههای شناخته شده در صف حاضران در بخش مسابقهاش، کمرمقتر از دورههای اخیرش به نظر میرسید، اما به تدریج با اضافه شدن نام چند فیلم دیگر (اکثراً برای نمیاش در بخشهای نمایشهای ویژه و خارج از مسابقه) توانست ویترین کنجکاوی برانگیزی پیش روی علاقهمندان پیگیر دنیای سینما قرار دهد.
حضور پرتعداد میزبان
شروع جشنواره امسال با فیلمی از یک کارگردان زن فرانسوی ادامه تلاش مدیران کن در پاسخگویی به معترضانی محسوب میشد که این جشنواره را متهم به بیاعتنایی به فیلمسازان و سینماگران زن میکنند.
این تلاش سال گذشته با انتخاب جین کمپیون به عنوان رئیس هیئت داوران آغاز شد و امسال هم با انتخاب فیلم تازه امانوئل برکو استعداد این سالهای سینمای فرانسه ادامه یافت.
استقبال از فیلم خانم برکو با نام «سربلند» که کاترین دنوو چهره افسانهای سینمای فرانسه را هم به عنوان بازیگر در اختیار دارد، با اشارههای مستقیم به رویهها و سیستم قضایی فرانسه نزد منتقدان و رسانه های فرانسوی بیشتر بود با این همه احتمالاً این فیلم مهمترین فیلم حاضر از کشور میزبان در جشنواره نخواهد بود.
کارگردان این فیلم خود بازیگر یک فیلم فرانسوی دیگر حاضر در جشنواره با نام «پادشاه من» است. فیلمی که آن هم ساخته یک کارگردان- بازیگر زن جوان فرانسوی با نام مایی ون است که علاقهمندان سینما با حضورهایش در فیلمهای معروف لوک بسون به یادش میآورند.
اما ژاک اودیار از معتبرترین فیلمسازان فرانسوی حال حاضر در دنیا با عرضه محصول تازهاش با نام «دیپان» مدعی اصلی کشور میزبان در ربودن نحل طلا محسوب میشود ضمن اینکه دو فیلم فرانسوی دیگر هم علاوه بر این فیلمها در بخش مسابقه حاضر هستند.
کشف جشنواره از مجارستان
از ۱۹ فیلمی که امسال برای ربودن نخل طلا با یکدیگر رقابت میکنند تا پایان روز جمعه پنج فیلم در جشنواره کن به نمایش درآمد. در میان آنها ساختههای جدید چند فیلمساز شناخته شده چون گاس ونسنت و ماتیو گارونه به چشم میخوردند اما در حضور این چهرهها تا همینجا کشف جشنواره ساخته اول یک کارگردان جوان مجارستانی بوده.
فیلم «پسر شائول» ساخته لاسلو نِمِس که سابقه دستیاری بلا تار فیلمساز معتبر مجاری را دارد با داستانی که در اردوگاه آشوویتس و کورههای آدمسوزی میگذرد، توانست تحسین منتقدان را برانگیزد.
فیلم روایتی از دو روز زندگی یک مزدور یهودی همکار نازیها در اردوگاه آشوویتس است که به دنبال اتفاقی تصمیم به انجام کار غیرممکنی میگیرد. تحسین منتقدان از این فیلم در شرایطی بیان میشود که فیلمهای «داستان داستانها» ساخته ماتئو گارونه، از نمایندگان شاخص نسل تازه سینماگران ایتالیایی و «دریای درختان» ساخته تازه فیلمساز محبوب کن گاس ونسنت با واکنش به شدت منفی منتقدان روبهرو شدند.
این واکنش بویژه برای ون سنت شدیدتر بود و بسیاری فیلم جدید او را که متیو مککانهی را هم در اختیار دارد ضعیفترین فیلم کارنامهاش توصیف میکنند.
یورگوس لانتیموس، فیملساز یونانی هم کهقبل از جشنواره به دلیل مضمون فیلم تازهاش، کنجکاویهای زیادی برانگیخته بود نتوانست در عمل پاسخگوی انتظارات باشد. داستان این فیلم با نام «خرچنگ» در آیندهای میگذرد که انسانهای مجرد پس از دستگیری مجبور هستند ظرف مدت ۴۵ دقیقه همسر آیندهشان را پیدا کنند. کارگردان این فیلم در سال ۲۰۰۹ برنده جایزه اصلی بخش نوعی نگاه جشنواره شده بود.
نامهای بزرگ در خارج از مسابقه
کن امسال نمایشگر نخستین نوبتهای نمایش فیلمسازان قدیمی چون جورج میلر و وودی آلن است. فیلمهای این دو چهره قدیمی در روزهای نخست جشنواره در بخش رسمی اما خارج از مسابقه نمایش داده شدند. جورج میلر پس از گذشت ۳۰ سال «مد مکس» تازهای عرضه کرده که با وجود تغییر بازیگر اصلی این سری فیلمها، مل گیبسون توانسته رضایت نسبی علاقهمندان این فیلمها را جلب کند.
وودی آلن اما با فیلم به نسبت جدیتری نسبت به فیلمهای اخیرش به کن آمده. «مرد نامعقول» با بازی یوآکین فونیکس و اما استون داستان استاد فلسفهای است که به دنبال انگیزهای برای زندگیاش میگذرد او در همراهی با دانشجوی جوانش به هدف تازهای میرسد که عجیب و در عین حال هولناک است.
وودی آلن در نشست مطبوعاتی فیلم تاثیر افزایش سن را در انتخاب چنینی مضمونی رد نکرد و در پاسخ به سؤال خبرنگاران ترجیح داد اثر تازهاش را کمدی-رمانتیک نداند. حضور او در ۷۹ سالگی اما در خیابانهای شلوغ و پرهیاهوی کن نشانی از خستگی نداشت.
مدعیان در راه
در روزهای آینده نوبت به نمایش فیلمهای مدعی دیگری در کن میرسد. نانی مورتی و پائولو سورنتینو با فیلمهای جدیدشان به دنبال بردن نخل طلایی به ایتالیا هستند و دنیس ویلنو استعداد جدید سینمای کانادا و سازنده فیلمهای «زندانیها» و «دشمن» قرار است با فیلم جدیدش به نام «سیکاریو» پاسخگوی انتظارات درباره ادامه راه متفاوتش باشد.
تاد هینز کارگردان فیلم تقدیر شده «دور از بهشت» هم با فیلم تازهاش که اقتباسی از داستانی نوشته پاتریشیا هایاسمیت با مضمونی همجنسگرایانه است از مدعیان امسال محسوب میشود. فیلم او«کَرول» نام دارد و کیت بلانشت و رونی مارا بازیگرانش هستند.
روایت تازهای از «مکبث» شکسپیر هم این بار به کارگردانی فیلمساز بریتانیایی به نام جاستین کرزل نامش زیاد شنیده میشود.
فیلم سینمایی «ناهید» که تنها فیلم بلند ایرانی حاضر در جشنواره کن امسال است، روز شنبه در بخش نوعی نگاه به نمایش درخواهد آمد. عوامل این فیلم از جمله کارگردانش آیدا پناهنده، نوید محمدزاده و پژمان بازغی از بازیگران این فیلم و همچنین تهیه کننده آن بیژن امکانیان، در کن حاضر هستند.
در جشنواره امسال یک فیلم کوتاه هم از ایران با نام «کشتارگاه» به کارگردانی بهزاد آزادی حضور دارد که در بخش سینه فونداسیون نمایش داده خواهد شد.