از بین ۳۲ تیم حاضر در جام بیستم، بوسنی و هرزگوین تنها تیمی است که برای اولین بار راهی جام جهانی شده، اما کم‌تجربه‌ترین نیست. بازیکنانش در معتبرترین لیگ‌های دنیا توپ می‌زنند و غیر از دروازه‌بان سوم، هیچ بازیکنی در لیگ بوسنی ندارد.
اشتراکات جالبی بین فوتبال ایران و بوسنی وجود دارد. مثلاً میروسلاو بلاژویچ سرمربی هر دو تیم بوده، با هر دو تیم مقابل تیم دیگر قرار گرفته، با هر دو تیم در مقدماتی جام جهانی به مرحله پلی آف رسیده و در عین شایستگی از صعود به جام، باز مانده!
جالب آنکه اولین بازی ملی غیررسمی در تاریخ فوتبال بوسنی و هرزگوین پس از استقلال این کشور مقابل تیم ملی ایران برگزار شد. آنها سال ۱۹۹۳ در ورزشگاه آزادی در حالی به میدان آمدند و در دیداری که برایشان تاریخی است، موفق شدند ایران را ۳-۱ شکست دهند.
در خط دفاع امیر اسپاهیچ (شماره ۴) بازوبند کاپیتانی را در اختیار دارد و عضو باشگاه بایر لورکوزن است با بیش از ۷۰ بازی ملی.
این تیم برای انجام نخستین بازی رسمی باید دو سال و نیم دیگر صبر می‌کرد تا ۲-۰ مغلوب آلبانی شود. اما پیشرفت جهانی فوتبال بوسنی در یک دهه اخیر، سریع، ناگهانی و حیرت‌آور بوده.
در تیمی که به جام بیستم راه یافته آسمیر بگوویچ دروازه‌بان استوک سیتی است و مرد سال این باشگاه در سال ۲۰۱۳. در آلمان و کانادا بزرگ شده و حتی در تیم جوانان کانادا هم به میدان رفته اما در نهایت بوسنی را برگزیده. پارسال موفق شد عنوان بهترین بازیکن سال کشورش را کسب کند.
در خط دفاع امیر اسپاهیچ بازوبند کاپیتانی را در اختیار دارد و عضو باشگاه بایر لورکوزن است با بیش از ۷۰ بازی ملی. او همین اواخر به خاطر اهانت به دانیال داوری در بوندس لیگا با محرومیت و جریمه مواجه شد. ماجرایی که برای برخی هواداران ایرانی خوش نیامد و به صفحه فیس‌بوک او یورش بردند.
جالب اینکه دیگر مدافع وسط بوسنی نیز هم‌تیمی خود دانیال در اینتراخت برانشویک است، ارمین بیشکاچیچ. مدافع راست بوسنی هم آودیجا ورشاجویچ نام دارد که در هایدوک اشپیلت کرواسی بازی می‌کند. منصور موژدا از فرایبورگ دیگر مدافع راست بوسنی و هرزگوین است.
واداد ایبیشوویچ (چپ) در کنار ادین جکو (راست) در بازی مقابل لیتوانی
سعید کولاسیناچ از شالکه مدافع چپ ۲۰ ساله و سجاد صالحوویچ از هوفنهایم گلزن و متخصص ضربات آزاد در بال چپ است.
در خط میانی هریس مدونجانین از گازیانتپ اسپور ترکیه توپ می‌زند. وجدان میسیموویچ از لیگ چین و سناد لولیچ از لاتزیو هم حضور دارند. مسیموویچ قبل از جام جهانی ۲۰۰۶ در دیداری دوستانه به ایران گل زده. او با ۸۰ بازی ملی سابقه حضور در بایرن مونیخ و ولفسبورگ را دارد.
وداد ایبیشویچ از اشتوتگارت در خط حمله بازی می‌کند. دوران کودکی‌اش را در سوئیس و نوجوانی و آغاز دوران جوانی آمریکا سپری کرده اما انتخاب نهایی او برای قرار گرفتن در ترکیب تیم ملی، سرزمین بوسنی بوده. در تیم ملی باید کنار ادین جکو از منچستر سیتی بایستد که او را در گزارشی جداگانه معرفی کرده‌ایم.
شادی هواداران بوسنی پس از راهیابی به جام جهانی
بوسنی چنان پر ستاره است که شاید بازیکنانی مثل عدنان ظهیروویچ از بوخوم، الویر رحیمیچ از زسکا مسکو و میروسلاو استافوونیچ از آلاوز جایی در فهرست نهایی پیدا نکنند. رحیمیچ در ۳۸ سالگی از بهترین‌های زسکاست.
دراگان اسکوکیچ سرمربی کروات ملوان بندرانزلی می‌گوید: اختلاف سطح چندانی بین ایران با بوسنی و نیجریه نیست و هر سه تیم شانس صعود به عنوان تیم دوم را دارند. بوسنی همان سبک یوگسلاوی را بازی می‌کند. ایران اگر با تمرکز بازی کند شانس موفقیت دارد. نداشتن اشتباهات فردی بسیار تأثیرگذار است چرا که بازیکنان مستعد بوسنی از اشتباهات استفاده را خواهند کرد.
به اعتقاد اسکوکیچ، نظم و سازماندهی تیم کی‌روش در مقابل عدم سازماندهی مطلوب تیم بوسنی می‌تواند برگ برنده ایران باشد.
سافت سوسیچ سرمربی بوسنی از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۱ در پاری سن ژرمن بازی کرد. او به عنوان یکی از بازیکنان تیم ملی یوگسلاوی در دو جام جهانی ۱۹۸۲ و ۱۹۹۰ حضور داشته و در برتری ۴-۱ یوگسلاوی مقابل امارات، گل اول تیمش را زده.
سافت سوسیچ، سرمربی تیم بوسنی، بهترین بازیکن تاریخ باشگاه پاری سن ژرمن بوده است.
سوسیچ ۵۴ بازی ملی برای تیم ملی یوگسلاوی انجام داده و ۲۱ گل ملی هم به ثمر رسانده. او از سوی مجله فرانس فوتبال به عنوان بهترین بازیکن تاریخ باشگاه پاری سن ژرمن برگزیده شد. افتخاری که در رقابت با ستارگانی مانند ژرژ وه‌آ، رایی، ژول باتس، لوئیز فرناندز، کارلوس بیانچی و رونالدینیو به او تعلق گرفت.
این مرد پرتجربه پس از قرعه‌کشی جام جهانی از نحوه چیدمان بازیهای گروه خوشحال بود و به خبرنگاران گفت: شگفتی‌های جام جهانی همواره در همان دور نخست رقم می‌خورد. پس چه بهتر که زودتر با آرژانتین بازی کنیم و قدم به قدم جلو برویم. تیم من با یک تساوی مقابل نیجریه و برتری مقابل ایران صعود خواهد کرد.
باشگاه گراداکاچ بوسنی، ساحل عاج، مکزیک و باشگاه سانتوز برزیل، رقبای تدارکاتی بوسنی هستند. آنهایی اردویی در آمریکا برپا خواهند کرد و دو بازی با ساحل عاج و مکزیک را در ایالات متحده انجام خواهند داد.
دو ملیتی‌ها
یکی از بهترین بازیکنان بوسنی و ستارگان این تیم، میرعالم پیانیچ است که مدنظر بارسلونا هم بود و فعلاً در آ س رم بازی می‌کند.
در تیم ملی ایران رضا قوچان‌نژاد سابقه بازی در رده‌های پایه تیم ملی هلند را دارد و اشکان دژاگه نیز برای تیم‌های ملی جوانان و امید آلمان به میدان رفته. بوسنی و هرزگوین نیز چنین بازیکنانی را در اختیار دارد.
عزت حاجیروویچ متولد سوئیس است. از ۹ سالگی در تیم نونهالان گراس هاپر سوئیس بازی کرده و تا ۲۱ سالگی عضو همین باشگاه بوده. اخیراً به عضویت گالاتاسرای ترکیه درآمده.
او نه تنها برای تیم امید سوئیس بازی کرده بلکه حتی در ترکیب تیم ملی سوئیس هم سال ۲۰۱۲ مقابل تونس به میدان رفته. اما فیفا در اگوست ۲۰۱۳ به او اجازه داد که برای بوسنی بازی کند. بلافاصله هم دعوت شد به تیم ملی بوسنی. عزت در پست هافبک نفوذی بازی می‌کند.
یکی از بهترین بازیکنان بوسنی و ستارگان این تیم، میرعالم پیانیچ است که مدنظر بارسلونا هم بود و فعلاً در آ س رم بازی می‌کند. قبلاً هم عضو باشگاه‌های متز و لیون فرانسه بود. او در تیم های ملی نوجوانان و جوانان لوکزامبورگ بازی کرده و سرانجام در سال ۲۰۰۸ پاسپورت بوسنی را گرفته.
میرعالم در پست هافبک نفوذی و پشت سر مهاجمان بازی می‌کند. تاکنون هشت گل ملی به ثمر رسانده. از جمله در بازی دوستانه با غنا یا گل‌هایش در مسابقات مقدماتی جام جهانی به لتونی و لیتوانی.
آسمیر بگوویچ دروازه‌بان و وداد ایبیشویچ در خط حمله نیز در سرزمین‌های دیگری بالیده‌اند، فرهنگ و زبان‌های دیگری آموخته‌اند اما سرانجام، تصمیم به بازی برای موطن خود گرفته‌اند.
کودکان جنگ‌زده در نیمه اول دهه ۹۰ میلادی حالا در قامت ستارگان، گردهم آمده‌اند تا به ترتیب به مصاف آرژانتین مدعی فتح جام، نیجریه فاتح جام ملت‌های آفریقا و ایران تیم نخست آسیا در رنکینگ فیفا بروند.
