رئیس سازمان حج و زیارت ایران با اشاره به قطع بودن روابط سیاسی جمهوری اسلامی با عربستان سعودی در حج ۹۶، گفت که زائران و مقامهای کاروانهای ایران، باید طوری رفتار کنند که به دست عربستان «بهانه» ندهند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، حمید محمدی، شامگاه شنبه ۱۳ خرداد، اعلام کرد که حج امسال با حج سالهای گذشته تفاوتهایی دارد که از جمله آنها قطع بودن روابط سیاسی دو کشور است.
به گفته آقای محمدی، به دلیل«تأکید» مراجع تقلید شیعه بر حضور زائران ایرانی در مراسم حج، این موضوع جدا از مسائل بین دو کشور پیگیری شد.
او تأکید کرد: «در حج امسال هیچ رابطه سیاسی با کشور عربستان نخواهیم داشت هرچند با توجه به فضای ملتهب سیاسی عربستان باید به گونهای رفتار کنیم که بهانهای به دست عربستان ندهیم».
رئیس سازمان حج و زیارت ایران توضیح بیشتری درباره این توصیه خود نداده است.
اواخر فروردین ماه، اکبر رنجبرزاده عضو هیئت رئیسه مجلس ایران، از شرط عربستان سعودی برای جمهوری اسلامی مبنی بر برگزاری مراسم دعای کمیل در فضای بسته و هتل محل اقامت زوار ایرانی خبر داده بود.
زائران ایرانی آخرین بار سال ۹۴ در مراسم حج شرکت داشتند. در آن زمان به دلیل ازدحام بیش از حد جمعیت در هنگام عبور زائران از منطقه منا، بیش از دو هزار تن جان خود را از دست دادند که بیش از ۴۶۰ تن از آنها ایرانی بودند.
جدالهای لفظی مقامهای ایران و عربستان سعودی پس از این حادثه و به توافق نرسیدن آنان درباره شرطهای طرفین، مانع حضور زائران ایرانی در حج ۹۵ شد.
آقای محمدی همچنین گفت که در حج ۹۶ موضوع تامین امنیت زائران «در قالب تفاهمنامهای با کشور عربستان به صراحت مورد تأکید قرار گرفته است اما باید مراقب بود تا برخی از افراد به منظور افزایش اختلاف و تضعیف سنت حج،امنیت سفر را مورد خدشه قرار ندهند».
درحج ۹۶ همچنین زائران ایرانی از مچبندهای الکترونیکی استفاده میکنند. علی قاضیعسگر، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در امور حج، اعلام کرده که این مچبندهای الکترونیکی «طراحی و ساخت داخل است » و ارتباطی با عربستان سعودی ندارد.
وبسایت خانه ملت، وابسته به مجلس، نیز نوشت که این دستبندهای الکترونیکی، ساخت شرکت صاایران، از شرکتهای وابسته به وزارت دفاع است و عربستان سعودی نپذیرفته که آنها دارای جی پی اس باشند.
بر اساس این گزارش، اطلاعات این دستبندها تنها با دستگاههای الکترونیکی که در اختیار مسئولان ایرانی حاضر در عربستان قرار دارد، قابل دریافت است.
با این حال تعدادی از نمایندگان مجلس به استفاده زائران ایرانی از این دستبندها اعتراض کردهاند.
از جمله یحیی کمالیپور، نماینده جیرفت در مجلس، گفت که استفاده از دستبند الکترونیکی «شأن حجاج را زیر سؤال میبرد».
محمدجواد ابطحی نماینده خمینی شهر، نیز گفت که «تأمین امنیت جان حجاج باید از طرق دیگر صورت گیرد و نباید به دنبال دستبند الکترونیکی مجهز به مکانیاب بود».
پیش از این گزارشهایی نیز مبنی بر نصب «هزاران دوربین مراقبتی» در محل اسکان حجاج ایرانی و نیز «حضور نیروهای امنیتی در بین حجاج مرد و زن ایرانی با لباس مبدل» منتشر شده بود که رئیس سازمان حج و زیارت آنها را رد کرده بود.
در همین حال در شبکههای اجتماعی فیلمهایی درباره پرتاب کفش به زائران ایرانی از سوی برخی از شهروندان عربستان سعودی منتشر شده است.
ابراهیم اسداللهی، سرپرست روابط عمومی سازمان حج، اما روز یکشنبه این گزارشها را تکذیب کرد و گفت که این فیلمها مربوط به درگیری تعدادی از شهروندان سعودی با یکدیگر در سالهای گذشته بوده است.
او تأکید کرد که اولین کاروان زائران ایرانی نهم مرداد ماه ۹۶ به عربستان سعودی اعزام خواهند شد.