کنفرانس امنیتی مونیخ، در حالی روز شنبه ۱۴ بهمن، دومین روز از چهل و نهمین دوره خود را پشت سر گذاشت که در کنار موضوعاتی چون روابط آمریکا و روسیه، آینده یورو، و حضور نظامی در مالی، بحث در باره پرونده هستهای ایران و بحران در سوریه، از جمله اولویت‌های بحث در این کنفرانس بود.
تدابیر شدید امنیتی در هتل بایریشر هوف در شهر مونیخ در آلمان، یکی از نشانه‌های حضور، ده‌ها مقام ارشد از کشورهای متعددی است که به چهل و نهمین کنفرانس امنیتی مونیخ آمدند تا درباره مسائل مهمی که دنیای امروز با آن دست و پنجه نرم می‌کند گفتگو کنند.
کنفرانسی که اگر چه غیررسمی است اما با کنار هم آوردن مقام‌های رسمی در کنار تحلیلگران و اهالی رسانه‌های بین‌المللی، در تلاش است تا نظرات و پیشنهادها را از چهار گوشه جهان برای به دست آوردن راه حل برای بحران‌ها، را به گوش سایرین برساند.
روز دوم کنفرانس امنیتی مونیخ، با سخنرانی جو بایدن، معاون رئیس جمهور آمریکا آغاز شد. آقای بایدن که از چهره‌های آشنا در این کنفرانس محسوب می‌شود، در سخنرانی خود به موضوعات مختلف اشاره کرد؛ از روابط با اروپا و متحدانش تا موضع آمریکا در قبال روسیه ،سوریه و بحران مالی.
او اما در بخشی از سخنانش به مسئله هستهای ایران پرداخت و در پاسخ به سؤال خبرنگاری گفت: «ما آماده گفت‌وگو با رهبری ایران هستیم و اگر این اتفاق بیفتد از متحدانمان پنهان نخواهیم کرد. پیشنهاد ما همچنان پابرجاست اما باید گفت‌وگویی واقعی و محسوس باشد و باید مشخص باشد که طرف ایرانی آماده گفتگو است. ما برای تمرین گفت‌وگو نمی‌کنیم.»
کنفرانسی که اگر چه غیررسمی است اما با کنار هم آوردن مقام‌های رسمی در کنار تحلیلگران و اهالی رسانه‌های بین‌المللی، در تلاش است تا نظرات و پیشنهادها را از چهار گوشه جهان برای به دست آوردن راه حل برای بحران‌ها، را به گوش سایرین برساند.
روز دوم کنفرانس امنیتی مونیخ، با سخنرانی جو بایدن، معاون رئیس جمهور آمریکا آغاز شد. آقای بایدن که از چهره‌های آشنا در این کنفرانس محسوب می‌شود، در سخنرانی خود به موضوعات مختلف اشاره کرد؛ از روابط با اروپا و متحدانش تا موضع آمریکا در قبال روسیه ،سوریه و بحران مالی.
او اما در بخشی از سخنانش به مسئله هستهای ایران پرداخت و در پاسخ به سؤال خبرنگاری گفت: «ما آماده گفت‌وگو با رهبری ایران هستیم و اگر این اتفاق بیفتد از متحدانمان پنهان نخواهیم کرد. پیشنهاد ما همچنان پابرجاست اما باید گفت‌وگویی واقعی و محسوس باشد و باید مشخص باشد که طرف ایرانی آماده گفتگو است. ما برای تمرین گفت‌وگو نمی‌کنیم.»
جو بایدن در حالی پیشنهاد دوباره برای گفتگو با ایران را مطرح کرد، که در ادامه جلسات در کنفرانس امنیتی مونیخ، گیدو وستروله، وزیر خارجه آلمان، کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز در نشستی مشترک بر موضوع گفت‌وگو تأکید کردند.
وزیر خارجه آلمان پیشتر روز جمعه در این باره گفته بود: «من از پیشنهاد گفت‌وگویی که جو بایدن مطرح کرده استقبال می‌کنم. پیشنهاد گفت‌وگوی مستقیم باید به عنوان دستی که به سوی ایران دراز شده است قلمداد شود و ما در گفت‌وگوهایمان با دولت ایران نیز بر این تأکید خواهیم کرد که به این دستِ دراز شده پاسخ داده شود نه اینکه پس زده شود.»
وزیر خارجه آلمان پیشتر روز جمعه در این باره گفته بود: «من از پیشنهاد گفت‌وگویی که جو بایدن مطرح کرده استقبال می‌کنم. پیشنهاد گفت‌وگوی مستقیم باید به عنوان دستی که به سوی ایران دراز شده است قلمداد شود و ما در گفت‌وگوهایمان با دولت ایران نیز بر این تأکید خواهیم کرد که به این دستِ دراز شده پاسخ داده شود نه اینکه پس زده شود.»
اگر چه هنوز از سوی علی اکبر صالحی وزیر خارجه ایران که در کنفرانس امنیتی شرکت کرده، اظهار نظری درباره این پیشنهاد مطرح نشده، اما رئيس کميسيون امنيت ملی و سياست خارجی مجلس روز شنبه گفت که تصميم‌گيری برای مذاکره مستقيم با آمريکا در زمينه هستهای، بر عهده شورای عالی امنيت ملی است.
علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی نیز در هفته گذشته گفته بود که مذاکره با آمریکا خط قرمز نیست، با این وجود برخی تحلیلگران بر این باورند که این پیشنهاد گفت‌وگو از سوی ایران پذیرفته نخواهد شد.
رضا تقی‌زاده، تحلیلگر مسایل ایران در گلاسکو، در این باره به رادیو فردا می‌گوید که ایران آمادگی چنین گفت‌وگویی را ندارد: «این فرصت خوبی است اما به نظرم ایران این فرصت را نیز از دست خواهد داد. چرا که آیت‌الله خامنه‌ای آماده مذاکره مستقیم با آمریکا نیست. ۴ ماه دیگر رئیس دولت تازه‌ای در ایران انتخاب خواهد شد. به نظرم این بازی بسیار هوشمندانه‌ای است که آمریکا شروع کرده، اما در نهایت حتی از لحاظ تبلیغاتی به زیان آیران تمام خواهد شد. ایران آمادگی پاسخگویی مثبت به این دعوت ِ باز را ندارد.»
اما این عدم آمادگی را حسین علیزاده، دپیلمات پیشین ایرانی، اینگونه تحلیل می‌کند: «من تصور می‌کنم که آقای خامنه‌ای واهمه‌ای شدید از پس از پرونده هستهای دارد. چرا که دو پرونده دستکم بر دوش جمهوری اسلامی سنگینی می کند. یکی هستهای و دیگری حقوق بشر. آقای خامنه‌ای گفته است که اگر ما در مورد هستهای عقب‌نشینی بکنیم، پرونده حقوق بشرمان را باز خواهند کرد.»
اگرچه پیشنهاد آمریکا برای مذاکره مستقیم با ایران، موضوع تازه‌ای نیست، اما در فضایی متفاوت مطرح می‌شود. هم اکنون حدود یکسال است که گفت‌وگوهای هستهای میان ایران و گروه پنج به علاوه یک متوقف شده،و هنوز طرفین درباره زمان و مکان گفت‌وگوهای آتی ِ احتمالی به نتیجه نرسیده‌اند.
رضا تقی‌زاده، یکی از دلایل طرح موضوع گفت‌وگو در این زمان را اینگونه مطرح می‌کند: «این فرصت آخرین گامی است که آمریکا می‌تواند بردارد برای نشان دادن به کشورهایی مثل چین و روسیه،که آماده هرنوع مذاکره و توافق دیپلماتیک با ایران هستند، و به آنها ثابت کند که این ایران است که آمادگی همراهی ندارد. به نظرم در صورتی که این فرصت از دست برود، فاصله سیاسی ایران نه تنها با جامعه جهانی بلکه با کشورهای دوست مثل چین و روسیه هم افزایش می یابد. در صورت نه گفتن به این مذاکرات، عملا فشارهای سیاسی بر ایران افزایش خواهد یافت.»
البته موضوع پرونده هستهای ایران یک روی دیگر نیز دارد. در اسرائیل، با انتخاب مجدد بنیامین نتانیاهو، اولویت سیاست خارجی این کشور، حل موضوعی مطرح شده که تهدید ایران خوانده می شود.
اسکات لوکاس، استاد دانشگاه بیرمنگام که مسایل ایران را از نزدیک دنبال می‌کند، پیشنهاد مذاکره مستقیم از سوی واشنگتن را با این روی پرونده هستهای ایران در ارتباط می‌بیند: «پیشنهاد گفتگو از سوی آمریکا و همچنین گروه پنج به علاوه یک، از سوی علامت دادن به اسرائیل نیز هست. آنها شاید می‌خواهند به اسرائیل بگویند که به تهدید نظامی علیه تأسیسات هستهای ایران، نیندیشد و بگویند که آنها همچنان در پی حل این مسئله از طریق دیپلماسی هستند.»
البته صحبت از گفت‌وگو به تهران، تنها موضوع مطرح شده در روز دوم کنفرانس امنیتی مونیخ نبود. یکی از مسایلی که در موقعیت های مختلف به آن پرداخته شد، موضوع بحران سوریه بود که برخلاف موضوع ایران، اختلاف‌نظرهایی جدی خصوصا در مورد رویکرد آمریکا و متحدانش از یک سو و رویکرد روسیه به این موضوع از سوی دیگر شنیده شد.
همچنین در روز شنبه، موضوعاتی از جمله قدرت های جهان امروز، امنیت منطقه جنوب شرقی اروپا و قفقاز و امنیت دنیای مجازی از جمله مسایلی بود که در این کنفرانس به آن پرداخته شد.
همچنین در روز شنبه، موضوعاتی از جمله قدرت های جهان امروز، امنیت منطقه جنوب شرقی اروپا و قفقاز و امنیت دنیای مجازی از جمله مسایلی بود که در این کنفرانس به آن پرداخته شد.
