حدس و گمانه‌زنی در مورد دریافت‌کننده جایزه صلح نوبل بسیار دشوار است چون کمیته اعطای این جوایز هیچ اطلاعاتی در این مورد منتشر نکرده‌اند؛ جز اینکه ۳۷۶ نفر و گروه برای دریافت این جایزه که روز هفتم اکتبر برنده آن اعلام خواهد شد، نامزد شده‌اند.
به گزارش آسوشیتدپرس، با این همه از هم اکنون کارشناسان گمانه‌زنی را شروع کرده و بر اساس تجارب و ترجیح خود و یا اطلاعات موجود در مورد تعداد اندکی از نامزدان که هنگام پذیرش نامزدی نام آنها برملا شده است، پیش‌بینی‌های خود را اعلام کرده‌اند.
بر اساس این اطلاعات تعدادی از نامزدان امسال دریافت جایزه صلح نوبل عبارتند از پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان، تیم دوچرخه‌سواری زنان افغانستان، ادوارد اسنودن کارمند سابق نهادهای اطلاعاتی آمریکا، گروه امداد و دفاع غیرنظامی سوریه ملقب به کلاه‌خود سفیدها، و نادیا مراد زن ایزدی که توانست از اسارت گروه «خلافت اسلامی» و بردگی جنسی فرار کند و اکنون به سخنگوی این قربانیان بدل شده است.
یکی از راه‌های پیش‌بینی برنده امسال نگاهی به تصمیم‌گیری‌های کمیته نوبل در سال‌های گذشته است. بررسی این تاریخچه در ۳۰ سال گذشته توسط آسوشیتدپرس نشان می‌دهد که برندگان جایزه نوبل را معمولاً می‌توان به پنج گروه تقسیم کرد.
دشمنان دیرینه
شاید هیچ موردی به اندازه دشمنان دیرینه‌ای که جنگ را کنار گذاشته و صلح می‌کنند، روح جایزه صلح نوبل را بیان نکند. اما در کمال تعجب تعداد مواردی که به این خاطر جایزه صلح نوبل را دریافت کرده‌اند بسیار اندک است.
آخرین مورد از اعطای جایزه به دشمنان دیرینه در سال ۱۹۹۸ بود که پس از توافق صلح در ایرلند شمالی به رهبران احزاب پروتستان و کاتولیک این ناحیه اعطا شد. ولی انتخاب چنین مواردی ممکن است قمار باشد چون به عنوان نمونه با وجود اعطای جایزه به رهبران اسرائیل و فلسطینیان به خاطر قرارداد صلح اسلو در سال ۱۹۹۴ جنگ و دشمنی بین دو طرف ادامه پیدا کرد.
اگر کمیته صلح نوبل، امسال صلح بین دشمنان دیرینه را مبنای انتخاب خود قرار دهد بدون شک با توجه به صلح بین دولت کلمبیا و گروه شورشی فارک یکی از نامزدهای اصلی جایزه رئیس‌جمهور کلمبیا و رهبر گروه فارک خواهند بود.
مورد دیگر می‌تواند توافق هسته‌ای بین ایران و قدرت‌های جهانی باشد که سال ۲۰۱۵ به امضا رسید. در این مورد جان کری و محمدجواد ظریف وزرای امور خارجه آمریکا و ایران و یا مسئولان هیئت مذاکره‌کننده دو طرف می‌توانند نامزدهای جایزه باشند.
دگراندیشان
دگراندیشان، زندانیان سیاسی و یا تبعیدیانی که به شیوه‌های مسالمت‌آمیز با رژیم‌های خودکامه مبارزه می‌کنند از جمله به‌یادماندنی‌ترین برندگان جایزه صلح نوبل بوده‌اند. از جمله نمونه‌های شاخص این انتخاب می‌توان به آنگ سان سوچی رهبر مخالفان دولت نظامی برمه در سال ۱۹۹۱، شیرین عبادی فعال حقوق بشر ایرانی در سال ۲۰۰۳ و لیو ژیائوبو زندانی سیاسی چینی در سال ۲۰۱۰ اشاره کرد.
اگر کمیته نوبل امسال نیز چنین تصمیم بحث‌برانگیزی بگیرد، از میان سرشناس‌ترین دگراندیشان و منتقدان می‌توان به ادوارد اسنودن کارمند سابق نهادهای اطلاعاتی آمریکا، و یا رائف بدوی وبلاگ‌نویس اهل عربستان سعودی اشاره کرد که در سال ۲۰۱۲ به اتهام «توهین به اسلام» شلاق خورد و زندانی شد.
نهادها و مؤسسات
از بررسی جوایز صلح نوبل در ۳۰ سال اخیر می‌توان به این نتیجه رسید که نهادها بیش از سایر نامزدها با اندیشه‌های بنیانی این جایزه انطباق دارند. آلفرد نوبل، بنیانگذار این جایزه بر دوستی میان ملت‌ها، کاهش تسلیحات و تأسیس نهادها و اجتماعاتی با هدف گسترش صلح به عنوان معیارهای اصلی در اعطای این جایزه تأکید کرده است. دو نمونه اخیر اعطای جایزه نوبل به اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۲ و سازمان منع گسترش و به‌کارگیری سلاح‌های شیمیایی در سال ۲۰۱۴ بود.
با توجه به اینکه امسال ۱۴۸ نهاد در فهرست نامزدان قرار دارند، انتخاب برنده کار بسیار دشواری خواهد بود. اما برخی معتقدند سازمان امدادرسانی بین‌المللی نجات کودکان که در کانون‌های بحرانی در میان پناهجویان مثل سوریه و یا یمن فعالیت مؤثری دارد، یکی از نامزدهای مطرح است.
یکی دیگر از گزینه‌ها می‌تواند ارزش‌گذاری به توافق بین‌المللی در مورد گرمایش زمین باشد که سال گذشته در پاریس صورت گرفت. در نتیجه مؤسسات مسئول در سازمان ملل متحد که این مذاکرات و توافق را به نتیجه رساندند، می‌توانند از نامزدان جدی دریافت جایزه صلح نوبل باشند.
دولتمردان
در صدر این گروه رؤسای جمهور و نخست‌وزیران سابقی قرار دارند که تلاش‌های دیپلماتیک آنها در حل بحران‌های منطقه‌ای نقش مهمی داشته است.
مارتی آهتیساری، رئیس‌جمهور سابق فنلاند به خاطر سه دهه فعالیت برای برقراری صلح در سراسر جهان در سال ۲۰۰۸ و حتی جیمی کارتر رئیس‌جهور سابق آمریکا به خاطر اقدامات مؤثرش برای صلح خاورمیانه در سال ۲۰۰۲ این جایزه را دریافت کردند. معمولاً این جایزه به دولتمردان سابق اعطا می‌شود ولی کمیته نوبل در سال ۲۰۰۹ این سنت را شکست و در اولین سال ریاست جمهوری باراک اوباما، جایزه صلح را به او اعطا کرد.
اگر امسال کمیته نوبل در پی انتخاب يک رهبر فعلی باشد، آنگلا مرکل می‌تواند از گزینه‌های اصلی باشد. قبل از جایزه نوبل سال گذشته نیز به خاطر سیاست درهای باز دولت آلمان برای پذیرش پناهجویان نام خانم مرکل به عنوان یکی از شانس‌های اصلی دریافت جایزه مطرح شد.
فعالان و نهادهای مدنی
اعطای جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۱۴ به ملاله یوسف‌زی، جوان‌ترین دریافت‌کننده این جایزه، جهان را متعجب کرد. او پس از مجروح شدن بر اثر حمله عوامل گروه طالبان به مبارزه و تلاش خود برای برخورداری دختران از آموزش ادامه داده است. او جایزه نوبل را به طور مشترک با کایلاش ساتیارتی فعال مدنی اهل هند دریافت کرد که او نیز در زمینه آموزش نوجوانان فعالیت می‌کند. معمولاً برندگان جایزه صلح نوبل از این گروه چندان مشهور نیستند و بنابراین پیش‌بینی را دشوار می‌کنند.
از میان فعالانی که امسال ممکن است در نظر گرفته شوند می‌توان به دنیس موک‌وگه جراح متخصص زنان از کشور کنگو اشاره کرد که در شرایط خطرناک جنگ داخلی طولانی آن کشور به زنان قربانی جنگ و تجاوز کمک می‌کند. مورد دیگر می‌تواند سوتلانا گانوشکینا فعال حقوق بشر اهل روسیه باشد که یک نهاد غیرانتفاعی برای کمک به پناهجویان را تأسیس کرده است.
