بزرگترین آتش‌سوزی تاریخ اسرائیل با دست کم ۴۱ کشته و نابودی جنگل‌های بسیاری در شمال این کشور، واکنش جهانی را برانگیخته و حتی ترکیه که دو سال با اسرائیل مناسبات به شدت متشنجی داشت، برای کمک به اسرائیل هواپیماهای ویژه اطفای حریق فرستاده و تحسین نخست‌وزیراسرائیل را نسبت به اقدام ترکیه برانگیخته است.
آتش‌سوزی از پیش از ظهر پنجشنبه، هنگامی مشاهده شد که خلبان یک هواپیمای کوچک عکس‌هایی را که از هوا گرفته بود، با ای‌میل برای سازمان آتش‌نشانان اسرائیلی ارسال کرد.
اما شعله‌های آتش به سرعت به چهار سوی شهرک‌های شمال اسرائیل سرایت کرد و در ساعات غروب با افزایش باد، گسترش یافت.
حریق بی‌سابقه هنگامی ابعاد تازه‌ای گرفت که هزاران نفر ناچار به گریز شدند. ۴۵ کارآموز دوره نگهبانی زندانی وابسته به پلیس اسرائیل در گریز خود از کوه‌های کارمل، گرفتار درختان آتش گرفته افتاده در جاده شدند و هرچند برخی از آنها توانستند خود را از اتوبوس آتش گرفته نجات دهند اما به دلیل شعله‌های بلند در سراسر جنگل راه گریزی نداشتند و جان خود را از دست دادند. تا کنون جسد ۴۱ نفر از آنها به دست آمده است.
رئیس پلیس بندرحیفا، سرهنگ آهووا تومر که شخصاً برای کمک به وضعیت در اماکن آتش گرفته حضور داشت، شدیداً زخمی شد و با حال وخیم به بیمارستان انتقال یافته است. علاوه بر خانم تومر سه نفر دیگر از نیروهای پلیس نیز در میان زخمی‌های وخیم حادثه هستند.
با گسترش آتش، تا ساعات شامگاه دست کم ۱۲ هزار نفر از خانه‌های خود رفتند. ترافیک سنگین در جاده‌های اطراف، تا بامداد آدینه ادامه داشت.
شعله‌های آتش به منطقه «دنیا» در نزدیکی حیفا سرایت کرده و بنابراین، به مردم این محله نیز هشدار داده شده که محل را ترک کنند. شمار افرادی که خانه خود را ترک کرده‌اند، تا ظهر روز جمعه به بیش از ۱۷ هزار نفر رسیده بود.
هرچند اسرائیل همه امکانات خود، بویژه امکانات ارتش این کشور را سریعاً برای خاموش کردن آتش به شمال کشور اعزام کرده بود، اما بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل اذعان کرد که این امکانات کافی نیست.
آقای نتانیاهو که از بعدازظهر پنجشنبه شخصاً به حیفا رفته و از نزدیک رهبری وضعیت اضطراری را در دست گرفته، شامگاه روز جمعه در یک کنفرانس خبری، گفت که «سخن از یک فاجعه در ابعاد بین‌المللی است».
در سراسر اسرائیل امکانات فراوانی برای مقابله با این آتش‌سوزی بسیج شده استآقای نتانیاهو از کشورهایی مانند یونان و قبرس که نزدیک‌ترین کشورها به اسرائیل و برخوردار از امکانات نسبی خوبی هستند، نام برد و نیز گفت کشورهایی مانند ایتالیا، در ساعات آینده راه‌های کمک به اسرائیل را بررسی می‌کنند.
گرچه آقای نتانیاهو در این میان از ترکیه نامی نبرده بود اما در نخستین ساعات بامداد جمعه درمیان هلیکوپترها و هواپیماهایی که کشورهای منطقه برای کمک به اطفای حریق به اسرائیل فرستادند، دو فروند هواپیمای کشور ترکیه نیز دیده شد.
اسرائیل بارها در حوادث طبیعی سهمگین ترکیه، مانند زلزله‌های مرگبار، به ترکیه کمک بسیاری کرده و جان شمار زیادی از افراد گرفتاردر آوار زلزله‌های ترکیه را نجات داده بود.
بنیامین نتانیاهو پس از اطلاع از رسیدن هلیکوپترهای ترکیه، زبان به تحسین از نخست‌وزیر ترکیه گشود و گفت: پاسخ ما سپاس عمیق است. وی اضافه کرد که «این رفتار بشردوستانه اردوغان را به نحو مناسبی پاسخ خواهیم گفت زیرا می‌دانیم که ارسال هواپیماها تصمیم او بوده است».
به گفته نخست‌وزیراسرائیل، «اردوغان برای کمک پیشنهاد کرد و ما از آن استقبال کردیم».
آویگدورلیبرمن، وزیرخارجه اسرائیل هم گفت که اسرائیل درخواستی از ترکیه نکرد بلکه ترکیه به پیشنهاد کشور آلمان، کمک به اسرائیل فرستاد.
نخست‌وزیراسرائیل گفته بود که با ولادیمیرپوتین، نخست‌وزیر روسیه، که «کشورش بیشترین تجربه را در مورد اطفای حریق در چنین ابعادی دارد»، گفت‌وگو کرده، و به گفته نتانیاهو، پوتین «بزرگترین هواپیمای کمک جهانی» را به اسرائیل فرستاده است.
بلغارستان نیز که اخیراً مناسبات هرچه نزدیک‌تری با اسرائیل یافته، تا بامداد روز جمعه یکصد نیروی امدادی اعزام کرده بود. اردن نیز که فاصله هوایی تنها ۲۰ دقیقه‌ای با اسرائیل دارد، تیم امدادرسانان خود را سریعاً اعزام کرد. کشورهای اروپایی، به‌ویژه اسپانیا و کرواسی نیز برای کمک اشتیاق زیادی از خود نشان داده‌اند.
در میان کشورهای اسلامی، مصر و آذربایجان نیز به سران اسرائیل گفته‌اند که هرلحظه که اسرائیل بخواهد، امدادرسانان خود را اعزام می‌کنند.
تشکیلات خودگردان فلسطینی، نیز هرچند امکانات زیادی ندارد، اما برای کمک به اسرایئل ابراز آمادگی کرده است، به‌ویژه آنکه اکثر مردم گرفتار و اکثر کشته‌های آتش‌سوزی‌ها، عرب‌های شهروند اسرائیل، از میان طایفه دروزی هستند.
باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا نیز در کنار ارسال پیام تسلیت به کشور اسرائیل، برای ارسال کمک ابراز آمادگی کرده است. اسرائیل گفته است اگر ضرورت یابد، ممکن است که یاری هلیکوپترهای آمریکایی در برخی از کشورهای منطقه را بعداً درخواست کند.
شیمون پرز، رئیس‌جمهور اسرائیل، نیز که به شمال کشورش شتافته، با تجلیل از کمک ترکیه و آمادگی اعراب برای کمک به اسرائیل گفت که «در شرایط دشواری که با آن روبه‌رو شده‌ایم، مورد ملاطفت جهانی قرار گرفته و قدردان آنها هستیم و یک باره جهان دیگری را در برابر خود می‌بینیم».
صدها نفر از مقامات اسرائیلی در رده‌های مختلف، و تمامی وزیران و نمایندگان پارلمان در محل‌های آتش‌سوزی حضور دارند و یا در بیمارستان‌ها به عیادت مجروحین رفته و در مکان‌هایی که افراد گریخته از خانه‌ها اسکان یافته‌اند، به سرعت امور کمک می‌کنند.
هزاران اسرائیلی نیز داوطلبانه به کمک شتافته‌اند؛ گروه‌های هنرمندان و طبقات مختلف اجتماعی در کنار صدها سازمان خیریه اجتماعی نقش بزرگی در کمک‌رسانی‌ها دارند، و غذا و انواع وسایل اولیه را داوطلبانه به این محل‌ها برده‌اند. یهودیان آمریکا و اروپا نیز به سرعت بسیج شده‌اند.
نخست‌وزیر اسرائیل قول داد که همه خانه‌ها و اماکن، به ویژه محل زندگی اعراب دروزی سریعاً بازسازی خواهد شد و به هرکسی که آسیبی دیده، غرامت پرداخت می‌شود و «هیچ کسی به خاطر این رخداد طبیعت رنج نخواهد دید».
آقای نتانیاهو گفت که روز عزای ملی برقرار می‌شود اما افزود که فرصت عزاداری نداریم بلکه باید همه سریعاً آستین‌ها را بالا بزنند.
نخست‌وزیر اسرائیل افراد کشته شده و آتش‌نشانان مجروح شده را «قهرمان» نامید.
وزیر کشور اسرائیل روز جمعه گفت که باید کمیسیون تحقیق ملی برپا شود تا معلوم شود که عامل آتش‌سوزی چه بوده است.
اسرائیل از خشکسالی شدید در رنج است. درحالی که به هفته نخست دسامبر رسیده‌ایم اما بارانی نباریده و قحطی بی‌سابقه ادامه دارد؛ وضعیتی که در ۸۰ سال پیش در این سرزمین و برخی مناطق همجوار مانند اردن بی‌سابقه بوده است.
درروزهای جاری دمای هوا در برخی از نقاط اسرائیل و منطقه از ۳۰ درجه نیز فراتر است؛ خشکی شدید هوا و زمین و انبار شدن برگ‌ها و شاخه‌ها در جنگل‌ها هر لحظه می‌تواند حریقی را ایجاد کند؛ وضعیتی که نظر به سرسبزی زیاد اسرائیل و وجود جنگل‌های بسیار در این کشور، خطرناک‌تر از سایر نقاط منطقه است.
این جنگل‌ها را اسرائیلی‌ها، به‌ویژه سازمان «کرن کایمت لیسرائیل»، با سابقه بیش از صد سال احداث کرده‌اند. پول‌های زیادی از یهودیان جهان در طول دهه‌ها برای سرسبزی این جنگل‌ها صرف شده است.
اما این احتمال نیز که عواملی در زمینه ضدیت با اسرائیل آتش‌سوزی اولیه را عمداً ایجاد کرده باشند، وجود دارد؛ اقدامی که سابقه داشته اما هرگز در چنین ابعادی نبوده است.
جنگل‌های شمال اسرائیل تابستان چهارسال ونیم پیش در نبرد ۳۳ روزه با حزب‌الله لبنان لطمه زیادی دید اما با گذشت چند ماه، به ویژه با کمک‌های یهودیان جهان، صدها هزار اصله درخت دوباره کاشته شد و آسیب‌های جنگ سریعاً جبران شده بود.
در محلی که آتش‌سوزی‌های وسیع جریان دارد، یهودیان، اعراب مسیحی و مسلمان و اعراب طایفه دروزی و اقلیت‌های دیگر زندگی نسبتاً مسالمت‌آمیزی در کنار یکدیگر دارند، و این رخداد، حس همدردی در میان آنها را تقویت کرده است.
یکی از دلایل آوازه کوهپایه‌های کارمل نیز به ویژه برای این است که بر فراز آن معبدهای باشکوه بهاییان جهان قرار دارد و بارگاه و دفاتر اصلی جامعه بهاییت بین‌المللی و بزرگترین باغ خاورمیانه که در شمار خیره‌کننده‌ترین باغ‌های جهان است، با کاربرد مهندسی و دقت کم‌سابقه، اکثراً توسط معمارهای ایرانی نامدار بهایی در این منطقه بنا شده است.
آتش‌سوزی از پیش از ظهر پنجشنبه، هنگامی مشاهده شد که خلبان یک هواپیمای کوچک عکس‌هایی را که از هوا گرفته بود، با ای‌میل برای سازمان آتش‌نشانان اسرائیلی ارسال کرد.
اما شعله‌های آتش به سرعت به چهار سوی شهرک‌های شمال اسرائیل سرایت کرد و در ساعات غروب با افزایش باد، گسترش یافت.
حریق بی‌سابقه هنگامی ابعاد تازه‌ای گرفت که هزاران نفر ناچار به گریز شدند. ۴۵ کارآموز دوره نگهبانی زندانی وابسته به پلیس اسرائیل در گریز خود از کوه‌های کارمل، گرفتار درختان آتش گرفته افتاده در جاده شدند و هرچند برخی از آنها توانستند خود را از اتوبوس آتش گرفته نجات دهند اما به دلیل شعله‌های بلند در سراسر جنگل راه گریزی نداشتند و جان خود را از دست دادند. تا کنون جسد ۴۱ نفر از آنها به دست آمده است.
رئیس پلیس بندرحیفا، سرهنگ آهووا تومر که شخصاً برای کمک به وضعیت در اماکن آتش گرفته حضور داشت، شدیداً زخمی شد و با حال وخیم به بیمارستان انتقال یافته است. علاوه بر خانم تومر سه نفر دیگر از نیروهای پلیس نیز در میان زخمی‌های وخیم حادثه هستند.
با گسترش آتش، تا ساعات شامگاه دست کم ۱۲ هزار نفر از خانه‌های خود رفتند. ترافیک سنگین در جاده‌های اطراف، تا بامداد آدینه ادامه داشت.
شعله‌های آتش به منطقه «دنیا» در نزدیکی حیفا سرایت کرده و بنابراین، به مردم این محله نیز هشدار داده شده که محل را ترک کنند. شمار افرادی که خانه خود را ترک کرده‌اند، تا ظهر روز جمعه به بیش از ۱۷ هزار نفر رسیده بود.
هرچند اسرائیل همه امکانات خود، بویژه امکانات ارتش این کشور را سریعاً برای خاموش کردن آتش به شمال کشور اعزام کرده بود، اما بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل اذعان کرد که این امکانات کافی نیست.
آقای نتانیاهو که از بعدازظهر پنجشنبه شخصاً به حیفا رفته و از نزدیک رهبری وضعیت اضطراری را در دست گرفته، شامگاه روز جمعه در یک کنفرانس خبری، گفت که «سخن از یک فاجعه در ابعاد بین‌المللی است».
گرچه آقای نتانیاهو در این میان از ترکیه نامی نبرده بود اما در نخستین ساعات بامداد جمعه درمیان هلیکوپترها و هواپیماهایی که کشورهای منطقه برای کمک به اطفای حریق به اسرائیل فرستادند، دو فروند هواپیمای کشور ترکیه نیز دیده شد.
اسرائیل بارها در حوادث طبیعی سهمگین ترکیه، مانند زلزله‌های مرگبار، به ترکیه کمک بسیاری کرده و جان شمار زیادی از افراد گرفتاردر آوار زلزله‌های ترکیه را نجات داده بود.
بنیامین نتانیاهو پس از اطلاع از رسیدن هلیکوپترهای ترکیه، زبان به تحسین از نخست‌وزیر ترکیه گشود و گفت: پاسخ ما سپاس عمیق است. وی اضافه کرد که «این رفتار بشردوستانه اردوغان را به نحو مناسبی پاسخ خواهیم گفت زیرا می‌دانیم که ارسال هواپیماها تصمیم او بوده است».
به گفته نخست‌وزیراسرائیل، «اردوغان برای کمک پیشنهاد کرد و ما از آن استقبال کردیم».
آویگدورلیبرمن، وزیرخارجه اسرائیل هم گفت که اسرائیل درخواستی از ترکیه نکرد بلکه ترکیه به پیشنهاد کشور آلمان، کمک به اسرائیل فرستاد.
نخست‌وزیراسرائیل گفته بود که با ولادیمیرپوتین، نخست‌وزیر روسیه، که «کشورش بیشترین تجربه را در مورد اطفای حریق در چنین ابعادی دارد»، گفت‌وگو کرده، و به گفته نتانیاهو، پوتین «بزرگترین هواپیمای کمک جهانی» را به اسرائیل فرستاده است.
بلغارستان نیز که اخیراً مناسبات هرچه نزدیک‌تری با اسرائیل یافته، تا بامداد روز جمعه یکصد نیروی امدادی اعزام کرده بود. اردن نیز که فاصله هوایی تنها ۲۰ دقیقه‌ای با اسرائیل دارد، تیم امدادرسانان خود را سریعاً اعزام کرد. کشورهای اروپایی، به‌ویژه اسپانیا و کرواسی نیز برای کمک اشتیاق زیادی از خود نشان داده‌اند.
در میان کشورهای اسلامی، مصر و آذربایجان نیز به سران اسرائیل گفته‌اند که هرلحظه که اسرائیل بخواهد، امدادرسانان خود را اعزام می‌کنند.
تشکیلات خودگردان فلسطینی، نیز هرچند امکانات زیادی ندارد، اما برای کمک به اسرایئل ابراز آمادگی کرده است، به‌ویژه آنکه اکثر مردم گرفتار و اکثر کشته‌های آتش‌سوزی‌ها، عرب‌های شهروند اسرائیل، از میان طایفه دروزی هستند.
باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا نیز در کنار ارسال پیام تسلیت به کشور اسرائیل، برای ارسال کمک ابراز آمادگی کرده است. اسرائیل گفته است اگر ضرورت یابد، ممکن است که یاری هلیکوپترهای آمریکایی در برخی از کشورهای منطقه را بعداً درخواست کند.
شیمون پرز، رئیس‌جمهور اسرائیل، نیز که به شمال کشورش شتافته، با تجلیل از کمک ترکیه و آمادگی اعراب برای کمک به اسرائیل گفت که «در شرایط دشواری که با آن روبه‌رو شده‌ایم، مورد ملاطفت جهانی قرار گرفته و قدردان آنها هستیم و یک باره جهان دیگری را در برابر خود می‌بینیم».
صدها نفر از مقامات اسرائیلی در رده‌های مختلف، و تمامی وزیران و نمایندگان پارلمان در محل‌های آتش‌سوزی حضور دارند و یا در بیمارستان‌ها به عیادت مجروحین رفته و در مکان‌هایی که افراد گریخته از خانه‌ها اسکان یافته‌اند، به سرعت امور کمک می‌کنند.
هزاران اسرائیلی نیز داوطلبانه به کمک شتافته‌اند؛ گروه‌های هنرمندان و طبقات مختلف اجتماعی در کنار صدها سازمان خیریه اجتماعی نقش بزرگی در کمک‌رسانی‌ها دارند، و غذا و انواع وسایل اولیه را داوطلبانه به این محل‌ها برده‌اند. یهودیان آمریکا و اروپا نیز به سرعت بسیج شده‌اند.
نخست‌وزیر اسرائیل قول داد که همه خانه‌ها و اماکن، به ویژه محل زندگی اعراب دروزی سریعاً بازسازی خواهد شد و به هرکسی که آسیبی دیده، غرامت پرداخت می‌شود و «هیچ کسی به خاطر این رخداد طبیعت رنج نخواهد دید».
آقای نتانیاهو گفت که روز عزای ملی برقرار می‌شود اما افزود که فرصت عزاداری نداریم بلکه باید همه سریعاً آستین‌ها را بالا بزنند.
نخست‌وزیر اسرائیل افراد کشته شده و آتش‌نشانان مجروح شده را «قهرمان» نامید.
وزیر کشور اسرائیل روز جمعه گفت که باید کمیسیون تحقیق ملی برپا شود تا معلوم شود که عامل آتش‌سوزی چه بوده است.
اسرائیل از خشکسالی شدید در رنج است. درحالی که به هفته نخست دسامبر رسیده‌ایم اما بارانی نباریده و قحطی بی‌سابقه ادامه دارد؛ وضعیتی که در ۸۰ سال پیش در این سرزمین و برخی مناطق همجوار مانند اردن بی‌سابقه بوده است.
درروزهای جاری دمای هوا در برخی از نقاط اسرائیل و منطقه از ۳۰ درجه نیز فراتر است؛ خشکی شدید هوا و زمین و انبار شدن برگ‌ها و شاخه‌ها در جنگل‌ها هر لحظه می‌تواند حریقی را ایجاد کند؛ وضعیتی که نظر به سرسبزی زیاد اسرائیل و وجود جنگل‌های بسیار در این کشور، خطرناک‌تر از سایر نقاط منطقه است.
این جنگل‌ها را اسرائیلی‌ها، به‌ویژه سازمان «کرن کایمت لیسرائیل»، با سابقه بیش از صد سال احداث کرده‌اند. پول‌های زیادی از یهودیان جهان در طول دهه‌ها برای سرسبزی این جنگل‌ها صرف شده است.
اما این احتمال نیز که عواملی در زمینه ضدیت با اسرائیل آتش‌سوزی اولیه را عمداً ایجاد کرده باشند، وجود دارد؛ اقدامی که سابقه داشته اما هرگز در چنین ابعادی نبوده است.
جنگل‌های شمال اسرائیل تابستان چهارسال ونیم پیش در نبرد ۳۳ روزه با حزب‌الله لبنان لطمه زیادی دید اما با گذشت چند ماه، به ویژه با کمک‌های یهودیان جهان، صدها هزار اصله درخت دوباره کاشته شد و آسیب‌های جنگ سریعاً جبران شده بود.
در محلی که آتش‌سوزی‌های وسیع جریان دارد، یهودیان، اعراب مسیحی و مسلمان و اعراب طایفه دروزی و اقلیت‌های دیگر زندگی نسبتاً مسالمت‌آمیزی در کنار یکدیگر دارند، و این رخداد، حس همدردی در میان آنها را تقویت کرده است.
یکی از دلایل آوازه کوهپایه‌های کارمل نیز به ویژه برای این است که بر فراز آن معبدهای باشکوه بهاییان جهان قرار دارد و بارگاه و دفاتر اصلی جامعه بهاییت بین‌المللی و بزرگترین باغ خاورمیانه که در شمار خیره‌کننده‌ترین باغ‌های جهان است، با کاربرد مهندسی و دقت کم‌سابقه، اکثراً توسط معمارهای ایرانی نامدار بهایی در این منطقه بنا شده است.
