سازمان گزارشگران بدون مرز، روز ۱۲ مارس به مناسبت روز جهانی مبارزه با سانسور اینترنتی، ارزیابی تازه‌ای را درباره آزادی اینترنت در کشورهای مختلف منتشر کرد.
ژان فرانسوا ژولیار، دبیرکل سازمان گزارشگران بدون مرز در این زمینه می‌گوید که «از هر سه کاربر اینترنتی یک تن از دسترسی بدون محدودیت به اینترنت محروم‌اند. نزدیک به ۶۰ کشور در جهان اینترنت را سانسور می‌کنند و به درجات گوناگون کاربران را زیر فشار قرار می‌دهند.»
بر اساس گفته‌های آقای ژولیار «هم اکنون [در کشورهای مختلف] دست کم ۱۱۹ تن در زندان به سر می‌برند که جرم آنها استفاده از اینترنت برای بیان آزادانه اندیشه‌هایشان اعلام شده است.» رقمی که به گفته آقای ژولیار «هشدار دهنده» است.
دبیرکل سازمان گزارشگران بدون مرز همچنین می‌گوید که «در جریان انقلاب‌های تونس و مصر اینترنت نقش مهمی را بازی کرد اما دولت‌های بسیاری به این فکر افتاده‌اند که اطلاعات موجود در شبکه اینترنت را دستکاری کنند و مطالب مهم را از آن حذف کنند.»
وی ادامه می‌دهد: «امروز نیاز به دفاع از آزادی بیان در فضای مجازی و حمایت از ناراضیان سایبری بیش از پیش اهمیت دارد و از این رو روز ۱۲ مارس روزی است برای ارج‌گذاری اتحاد کاربران اینترنتی.»
دشمنان اینترنت چه کسانی هستند؟
گزارش تازه سازمان گزارشگران بدون مرز که در ۱۰۰ صفحه منتشر شده، با بررسی وضعیت آزادی بیان در فضای مجازی، از ۱۰ کشور را به عنوان دشمنان اینترنت نام برده و ۱۶ کشور دیگر را به دلیل سیاست‌های مشکوک اینترنتی، در زمره کشورهایی که باید مورد نظارت باشند، قرار داده است.
نام ایران در میان ۱۰ کشوری است که از آنها به عنوان دشمنان اینترنت یاد شده است. فهرستی که در آن علاوه بر ایران به نام کشورهایی چون میانمار، چین، کوبا، کره شمالی، عربستان سعودی، سوریه، ترکمنستان، ازبکستان و ویتنام اشاره شده است.
این گزارش خاطر نشان می‌کند که رژیم‌های سرکوبگر به هر شیوه‌ای متوسل می‌شوند تا محتوای اینترنت را کنترل و سانسور کنند، ناراضیان اینترنتی را بازداشت کنند و به تبلیغات گسترده حکومتی دست بزنند.
به گفته دبیرکل سازمان گزارشگران بدون مرز، «در پی سقوط حکومت‌های تونس و مصر، این دو کشور از فهرست کشورهای دشمن اینترنت خارج شده‌اند. با اینهمه این کشورها به علاوه لیبی در فهرست کشورهای زیر نظارت قرار دارند.»
آقای ژولیار افزوده است که «ما باید دستاوردهای انقلاب‌های این کشورها را بررسی کنیم و اطمینان پیدا کنیم که آزادی‌های تازه در نظام نوین این کشورها تضمین شده است.»
در گزارش جدید سازمان گزارشگران بدون مرز همچنین «به دلایل گوناگون» برخی کشورهای دارای نظام دموکراتیک مانند استرالیا، کره جنوبی و فرانسه در زمره کشورهای زیر نظارت قرار گرفته‌اند. چرا که به گفته آقای ژولیار «برخی از این کشورها کارهایی انجام داده‌اند که می‌تواند نتایج منفی برای آزادی بیان اینترنتی و دسترسی به آن به همراه داشته باشد.»
وب سایت برای حمایت از آزادی اینترنت
سازمان گزارشگران بدون مرز به مناسبت روز جهانی مبارزه با سانسور سایبری، وب‌سایت ویژه‌ای را فراهم آورده که کاربران می‌توانند به گرافیک‌هایی دسترسی داشته باشند که نشانگر دفاع از آزادی بیان اینترنتی است، یا فیلم‌هایی را تماشا کنند که تصویرپرداز فرانسوی به نام ژوئل گوئه‌نون آنها را به همین مناسبت ساخته است و یا به نقشه حفره‌های سیاه اینترنت مراجعه کنند.
گزارشگران بدون مرز از کاربران خواسته است تا این آگاهی را از راه شبکه‌های اجتماعی، بلاگ‌ها و وب‌سایت‌ها منتشر کنند و از شهروندان اینترنتی بازداشت شده حمایت کنند.
به کاربران اینترنتی همچنین توصیه شده است از گرافیک‌هایی که به زبان‌های گوناگون، از جمله چینی، عربی، برمه ای، ترکمن، فارسی و روسی تهیه شده، برای نمایه یا پروفایل‌های خود در فیس‌بوک، تویتر و دیگر شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند.
سال ۲۰۱۰ سال اینترنت بود
بر اساس ارزیابی سازمان گزارشگران بدون مرز، سال ۲۰۱۰ شاهد پیروزی قطعی ابزار شبکه‌های اجتماعی در مبارزه‌های مدنی و نشر آگاهی‌های اجتماعی بود. این سال همچنین شاهد رشد گرایش استفاده ترکیبی از رسانه‌های سنتی و رسانه‌های نوین بود.
گزارشگران بدون مرز یادآور شده است که موضوع ترکیب استفاده ترکیبی از رسانه‌های سنتی و نوین ما این را نه تنها در جریان تحولات جهان عرب بلکه در جریان ویکی لیکس و افشای سیاست‌های ایالات متحده در همکاری با برخی رسانه‌های جهانی قابل مشاهده است.
سازمان گزارشگران بدون مرز همچنین متذکر شده است که «اینترنت با اینهمه ابزاری است که هم می‌شود برای اهداف خوب و هم برای اهداف بد به کار گرفته شود. این ابزار فضایی آزاد در بیشتر کشورهای بسته ایجاد می‌کند. توان بالقوه آن برای آگاه‌سازی، خودکامگان را به خشم می‌آورد و روش‌های سانسور سنتی را بی‌اثر می‌سازد.»
این سازمان مدافع آزادی بیان می‌گوید که «در عین حال نه تنها ناراضیان بلکه حکومت‌ها نیز این وسیله را به کار می‌گیرند تا تبلیغات حکومتی خود و نظارت و کنترل جمعیت را گسترش دهند و سیاست‌های اینترنتی به کار گرفته شده توسط رژیم‌های خودکامه نه تنها بستن راه دسترسی به فضای مجازی بلکه در اختیار گرفتن تبلیغات حکومتی را هدف قرار می‌دهد.»
بر اساس این ارزیابی کشورهایی مانند چین، عربستان سعودی و ایران همچنان به فیلتر کردن درونمایه این رسانه و بستن راه اطلاع‌رسانی به ویژه در زمان‌های مهم ادامه می‌دهند اما در برابر آن کاربران اینترنت در این کشورها راه‌های تازه‌ای برای دور زدن سانسور کشف می‌کنند.
بلاگ تونسی برنده جایزه شهروند سایبری ۲۰۱۱
همزمان با روز جهانی مبارزه با سانسور اینترنتی، گزارشگران بدون مرز جایزه ۲۰۱۱ «شهروند اینترنتی» خود را به وبلاگ‌نویسان تونسی برای راه‌اندازی وبلاگ نوات اهدا کرد.
این جایزه به شهروندان اینترنتی، مانند روزنامه‌نگاران فضای مجازی یا ناراضیان سایبری داده می‌شود که به آزادی بیان اینترنتی کمک کرده باشند.
جایزه سالیانه شهروند سایبری دو هزار و ۵۰۰ یورو است که گوگل آن را می‌پردازد. رقیبان وبلاگ نوات در راه کسب این جایزه از کشورهای بحرین، بلاروس، تایلند، چین و ویتنام بودند و یک هیئت مستقل داوری شامل متخصصان رسانه‌ای برنده را تعیین کرد.
در مراسم اهدای جایزه در در سالن آینه در پاریس، دومینیک ژرباو، رئیس سازمان گزارشگران بدون مرز، ژان فرانسوا ژولیار، دبیرکل این سازمان، و کارلو داسارو بیوندو، رئیس بخش جنوب و شرق اروپا، خاورمیانه و آفریقا از گوگل، سخن گفتند.
برنارد کوشنر، وزیر امور خارجه پیشین فرانسه و بنیانگذار سازمان پزشکان بدون مرز و جایزه را به ریاض جرفلی (استروبال) یکی از بنیانگذاران این بلاگ اهدا کرد.
نوات یک وبلاگ مستقل گروهی است که توسط بلاگرهای تونسی در سال ۲۰۰۴ به عنوان رسانه‌ای برای همه شهروندان متعهد راه‌اندازی شد. این وبلاگ گروهی نقش مهمی در پوشش رویدادهای اجتماعی تونس که از روز هفدهم دسامبر آغاز شد، ایفا کرد.
استروبال و سامی بن غربیه، دو بلاگر معروف‌اند که در این سایت به صورت مرتب به‌روز می‌کنند.
این سایت به تازگی یک صفحه ویژه ویکی لیکس در پیوند با تونس و نیز صفحه دیگری درباره سیدی بوزید ایجاد کرد که در رسانه‌های جریان اصلی به آن پرداخته نشده است. این سایت همچنین به کاربران هشدارهایی درباره خطر برملا شدن هویت واقعی آنها و و نیز مشورت‌هایی درباره مقابله با سانسور می‌دهد.
ژان فرانسوا ژولیار، دبیرکل سازمان گزارشگران بدون مرز در این زمینه می‌گوید که «از هر سه کاربر اینترنتی یک تن از دسترسی بدون محدودیت به اینترنت محروم‌اند. نزدیک به ۶۰ کشور در جهان اینترنت را سانسور می‌کنند و به درجات گوناگون کاربران را زیر فشار قرار می‌دهند.»
بر اساس گفته‌های آقای ژولیار «هم اکنون [در کشورهای مختلف] دست کم ۱۱۹ تن در زندان به سر می‌برند که جرم آنها استفاده از اینترنت برای بیان آزادانه اندیشه‌هایشان اعلام شده است.» رقمی که به گفته آقای ژولیار «هشدار دهنده» است.
دبیرکل سازمان گزارشگران بدون مرز همچنین می‌گوید که «در جریان انقلاب‌های تونس و مصر اینترنت نقش مهمی را بازی کرد اما دولت‌های بسیاری به این فکر افتاده‌اند که اطلاعات موجود در شبکه اینترنت را دستکاری کنند و مطالب مهم را از آن حذف کنند.»
وی ادامه می‌دهد: «امروز نیاز به دفاع از آزادی بیان در فضای مجازی و حمایت از ناراضیان سایبری بیش از پیش اهمیت دارد و از این رو روز ۱۲ مارس روزی است برای ارج‌گذاری اتحاد کاربران اینترنتی.»
دشمنان اینترنت چه کسانی هستند؟
گزارش تازه سازمان گزارشگران بدون مرز که در ۱۰۰ صفحه منتشر شده، با بررسی وضعیت آزادی بیان در فضای مجازی، از ۱۰ کشور را به عنوان دشمنان اینترنت نام برده و ۱۶ کشور دیگر را به دلیل سیاست‌های مشکوک اینترنتی، در زمره کشورهایی که باید مورد نظارت باشند، قرار داده است.
نام ایران در میان ۱۰ کشوری است که از آنها به عنوان دشمنان اینترنت یاد شده است. فهرستی که در آن علاوه بر ایران به نام کشورهایی چون میانمار، چین، کوبا، کره شمالی، عربستان سعودی، سوریه، ترکمنستان، ازبکستان و ویتنام اشاره شده است.
این گزارش خاطر نشان می‌کند که رژیم‌های سرکوبگر به هر شیوه‌ای متوسل می‌شوند تا محتوای اینترنت را کنترل و سانسور کنند، ناراضیان اینترنتی را بازداشت کنند و به تبلیغات گسترده حکومتی دست بزنند.
به گفته دبیرکل سازمان گزارشگران بدون مرز، «در پی سقوط حکومت‌های تونس و مصر، این دو کشور از فهرست کشورهای دشمن اینترنت خارج شده‌اند. با اینهمه این کشورها به علاوه لیبی در فهرست کشورهای زیر نظارت قرار دارند.»
آقای ژولیار افزوده است که «ما باید دستاوردهای انقلاب‌های این کشورها را بررسی کنیم و اطمینان پیدا کنیم که آزادی‌های تازه در نظام نوین این کشورها تضمین شده است.»
در گزارش جدید سازمان گزارشگران بدون مرز همچنین «به دلایل گوناگون» برخی کشورهای دارای نظام دموکراتیک مانند استرالیا، کره جنوبی و فرانسه در زمره کشورهای زیر نظارت قرار گرفته‌اند. چرا که به گفته آقای ژولیار «برخی از این کشورها کارهایی انجام داده‌اند که می‌تواند نتایج منفی برای آزادی بیان اینترنتی و دسترسی به آن به همراه داشته باشد.»
وب سایت برای حمایت از آزادی اینترنت
سازمان گزارشگران بدون مرز به مناسبت روز جهانی مبارزه با سانسور سایبری، وب‌سایت ویژه‌ای را فراهم آورده که کاربران می‌توانند به گرافیک‌هایی دسترسی داشته باشند که نشانگر دفاع از آزادی بیان اینترنتی است، یا فیلم‌هایی را تماشا کنند که تصویرپرداز فرانسوی به نام ژوئل گوئه‌نون آنها را به همین مناسبت ساخته است و یا به نقشه حفره‌های سیاه اینترنت مراجعه کنند.
گزارشگران بدون مرز از کاربران خواسته است تا این آگاهی را از راه شبکه‌های اجتماعی، بلاگ‌ها و وب‌سایت‌ها منتشر کنند و از شهروندان اینترنتی بازداشت شده حمایت کنند.
به کاربران اینترنتی همچنین توصیه شده است از گرافیک‌هایی که به زبان‌های گوناگون، از جمله چینی، عربی، برمه ای، ترکمن، فارسی و روسی تهیه شده، برای نمایه یا پروفایل‌های خود در فیس‌بوک، تویتر و دیگر شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند.
سال ۲۰۱۰ سال اینترنت بود
بر اساس ارزیابی سازمان گزارشگران بدون مرز، سال ۲۰۱۰ شاهد پیروزی قطعی ابزار شبکه‌های اجتماعی در مبارزه‌های مدنی و نشر آگاهی‌های اجتماعی بود. این سال همچنین شاهد رشد گرایش استفاده ترکیبی از رسانه‌های سنتی و رسانه‌های نوین بود.
گزارشگران بدون مرز یادآور شده است که موضوع ترکیب استفاده ترکیبی از رسانه‌های سنتی و نوین ما این را نه تنها در جریان تحولات جهان عرب بلکه در جریان ویکی لیکس و افشای سیاست‌های ایالات متحده در همکاری با برخی رسانه‌های جهانی قابل مشاهده است.
سازمان گزارشگران بدون مرز همچنین متذکر شده است که «اینترنت با اینهمه ابزاری است که هم می‌شود برای اهداف خوب و هم برای اهداف بد به کار گرفته شود. این ابزار فضایی آزاد در بیشتر کشورهای بسته ایجاد می‌کند. توان بالقوه آن برای آگاه‌سازی، خودکامگان را به خشم می‌آورد و روش‌های سانسور سنتی را بی‌اثر می‌سازد.»
این سازمان مدافع آزادی بیان می‌گوید که «در عین حال نه تنها ناراضیان بلکه حکومت‌ها نیز این وسیله را به کار می‌گیرند تا تبلیغات حکومتی خود و نظارت و کنترل جمعیت را گسترش دهند و سیاست‌های اینترنتی به کار گرفته شده توسط رژیم‌های خودکامه نه تنها بستن راه دسترسی به فضای مجازی بلکه در اختیار گرفتن تبلیغات حکومتی را هدف قرار می‌دهد.»
بر اساس این ارزیابی کشورهایی مانند چین، عربستان سعودی و ایران همچنان به فیلتر کردن درونمایه این رسانه و بستن راه اطلاع‌رسانی به ویژه در زمان‌های مهم ادامه می‌دهند اما در برابر آن کاربران اینترنت در این کشورها راه‌های تازه‌ای برای دور زدن سانسور کشف می‌کنند.
بلاگ تونسی برنده جایزه شهروند سایبری ۲۰۱۱
همزمان با روز جهانی مبارزه با سانسور اینترنتی، گزارشگران بدون مرز جایزه ۲۰۱۱ «شهروند اینترنتی» خود را به وبلاگ‌نویسان تونسی برای راه‌اندازی وبلاگ نوات اهدا کرد.
این جایزه به شهروندان اینترنتی، مانند روزنامه‌نگاران فضای مجازی یا ناراضیان سایبری داده می‌شود که به آزادی بیان اینترنتی کمک کرده باشند.
جایزه سالیانه شهروند سایبری دو هزار و ۵۰۰ یورو است که گوگل آن را می‌پردازد. رقیبان وبلاگ نوات در راه کسب این جایزه از کشورهای بحرین، بلاروس، تایلند، چین و ویتنام بودند و یک هیئت مستقل داوری شامل متخصصان رسانه‌ای برنده را تعیین کرد.
در مراسم اهدای جایزه در در سالن آینه در پاریس، دومینیک ژرباو، رئیس سازمان گزارشگران بدون مرز، ژان فرانسوا ژولیار، دبیرکل این سازمان، و کارلو داسارو بیوندو، رئیس بخش جنوب و شرق اروپا، خاورمیانه و آفریقا از گوگل، سخن گفتند.
برنارد کوشنر، وزیر امور خارجه پیشین فرانسه و بنیانگذار سازمان پزشکان بدون مرز و جایزه را به ریاض جرفلی (استروبال) یکی از بنیانگذاران این بلاگ اهدا کرد.
نوات یک وبلاگ مستقل گروهی است که توسط بلاگرهای تونسی در سال ۲۰۰۴ به عنوان رسانه‌ای برای همه شهروندان متعهد راه‌اندازی شد. این وبلاگ گروهی نقش مهمی در پوشش رویدادهای اجتماعی تونس که از روز هفدهم دسامبر آغاز شد، ایفا کرد.
استروبال و سامی بن غربیه، دو بلاگر معروف‌اند که در این سایت به صورت مرتب به‌روز می‌کنند.
این سایت به تازگی یک صفحه ویژه ویکی لیکس در پیوند با تونس و نیز صفحه دیگری درباره سیدی بوزید ایجاد کرد که در رسانه‌های جریان اصلی به آن پرداخته نشده است. این سایت همچنین به کاربران هشدارهایی درباره خطر برملا شدن هویت واقعی آنها و و نیز مشورت‌هایی درباره مقابله با سانسور می‌دهد.
