سران سازمان همکاری های شانگهای پنجشنبه هفتم شهريور، در بيانيه نهایی خود، از تنش های موجود بر سر گرجستان ابراز نگرانی کردند و خواهان حل مسالمت آميز اين مساله از راه گفت و گو شدند.
روسيه در صدد بود پشتيبانی کشورهای حاضر در نشست را از مواضع خود در قبال مناطق جدايی طلب گرجستان جلب کند، اما در اين امر شکست خورد و نتوانست پشتيبانی صريح آنها را به دست آورد.
روسيه، چين، تاجيکستان، قزاقستان، قرقيزستان و ازبکستان اعضای سازمان همکاری های شانگهای هستند و بيانيه نهایی نشست پنجشنبه را امضا کردند.
ايران، هند، مغولستان و پاکستان به عنوان ناظر و جمهوری های ترکمنستان و افغانستان، به عنوان ميهمان، در اين اجلاس حضور داشتند.
اعضای «سازمان همکاری های شانگهای» در بيانيه پايانی خود آورده اند که «بر تعهد خود به اصل احترام به سنت های تاريخی و فرهنگی هرکشور، و تلاش برای حفظ وحدت، يکپارچگی و تماميت ارضی کشورها تاکيد می کنند.»
پیشنهاد ایران
محمود احمدی نژاد ، ریيس جمهوری اسلامی ایران، نيز که به عنوان نماينده ناظر در اين اجلاس حضور داشت، در اجلاس امروز سران سازمان همکاری های اروپا پيشنهاد تعيين ارزی واحد و بانکی مشترک را داد. او همچنين ازپيمان ناتو و غرب شديداً انتقاد کرد.
آقای احمدی نژاد گفت :«برای جبران عدم کارآیی سازوکارهای بين المللی، جمهوری اسلامی پيشنهاد می کند که مبادلات اقتصادی، تجاری، پولی و مالی بين کشورهای عضو با ارزهای رايج در خود اين کشورها ساماندهی شود و نرخ های برابری ارز در اين کشورها برحسب معيارهای محکم و استوار اقتصادی تعيين شود».
او همچنين از کشورهای عضو خواست در برنامه ای دراز مدت تعيين ارزی واحدی جهت استفاده در معاملات و تبادلات خارجی را بررسی و مطالعه کنند.
آقای احمدی نژاد همچنين پيشنهاد تشکيل بانک سازمان همکاری های شانگهای با مشارکت کشورهای عضو را مطرح کرد.
آقای احمدی نژاد با اشاره به مسائل منطقه، اوضاع عراق و افغانستان، و بدون اشاره مستقيم به مساله گرجستان گفت: «برخی قدرتهای غربی از طريق تحريک جريانات سياسی و دولت ها، و دعوت آنها به پيوستن به پيمان های نظامی ، همگرايی موجود در منطقه را خدشه دار، و بين همسايگان تنش ايجاد می کنند تا از يک طرف زمينه گسترش نفوذ سياسی و نظامی خود را فراهم کنند، و از جانب ديگر، مانع از اقتدار دولت های منطقه شوند.»
ریيس جمهوری ايران، همچنين با اشاره به مشکلات اقتصادی منطقه، غرب را به مداخلات گسترده در بازارهای پولی جهان، برای نجات به گفته او «اقتصاد رو به اضمحلال آمريکا» و انتقال مشکلات خود به ديگر کشورها متهم کرد. آقای احمدی نژاد همچنين گفت که ناتو نتوانسته است درافغانستان امنيت برقرارکند.
نشست سران سازمان همکاری شانگهای، در اجلاسی يک روزه در شهر دوشنبه، پايتخت تاجيکستان، آغاز به کار کرد و بحران گرجستان محور اصلی اين نشست بود.
دیمتری مدودیف، ریيس جمهوری روسيه، که روز قبل ملاقات های خود را با رهبران کشورهای گروه شانگهای آغاز کرده بود، معتقد بود بی طرفی اعضای نشست شانگهای در قبال بحران گرجستان، ممکن است سبب شود که کشورهای غربی برای جلوگيری از بروز شرايط اضطراری خواهان حضور ناتو در منطقه شوند.
با اين حال اعضای نشست شانگهای پيشنهاد رييس جمهور روسيه برای امضاء موافقتنامه به رسميت شناختن استقلال اوستيای جنوبی و آبخاز را رد کردند.
سازمان همکاری شانگهای در اصل با نام «شانگهای ۵» در سال ۱۹۹۶ ميلادی تاسيس شد که هدف آن تا حد زيادی غير نظامی کردن مرز بين چين و اتحاد جماهير شوروی بود و در سال ۲۰۰۱ ميلادی اين سازمان، ازبکستان را به عنوان عضو جديد پذيرفت و خود را با نام سازمان همکاری شانگهای(SCO) نامگذاری کرد.
