پیش از ظهر روز سه شنبه به وقت وین، پایتخت اتریش، ایران و گروه پنج به علاوه یک دور تازه ای از مذاکرات پیرامون برنامه هسته ای ایران و اینبار برای دستیابی به توافق نهایی را آغاز کردند.
مذاکراتی که یک ماه پس از به اجرا درآمدن توافق شش ماهه ژنو برگزار میشود و در ابتدا به صورت رسمی با حضور وزیر امور خارجه ایران و کاترین اشتون نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی آغاز شد و سپس با دیدارهای دو جانبه و چند جانبه ادامه پیدا کرده است.
پس از آغاز این گفتوگوها گزارشگر رادیو فردا در وین گفتوگویی داشته است با مایکل مان سخنگوی کاترین اشتون.
به عنوان سخنگوی خانم اشتون، ممکن است توضیح دهید که توقع مذاکره کننده ارشد۳+۳ یا ۱+۵ از مذاکرات جاری در وین چیست؟
ما برای برگزاری اولین دور از بخش دوم مذاکرات به وین آمدهایم. ما در ماه نوامبر به توافق اولیه یا همان سند برنامه اقدام مشترک که شامل جزییاتی اعتمادساز بود، دست یافتیم و حال نوبت به مذاکره درباره نتیجه نهایی رسیده است . نتیجه نهایی که ما به دنبال آن هستیم این است که ایران درباره مسایل باقی مانده و مهم در زمینه برنامه هستهای اش مذاکره کند و جامعه جهانی را مطمئن کند که برنامه هستهایاش ماهیت صلحآمیز دارد. ما میدانیم که این روند سادهای نخواهد بود و موضوعات سختی است که باید مطرح شود. اما کاترین اشتون مصمم این مذاکرات را ادامه میدهد. او از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد ماموریت دارد که با ایران به توافق برسد و برای این کار بسیار تلاش میکند. ما میخواهیم هر چه زودتر به توافق برسیم، اما در عین حال میخواهیم که به نحو احسن این کار را انجام دهیم. برای همین هر چه قدر که طول بکشد ما این مذاکره را ادامه میدهیم. در نتیجه در پاسخ به سوال شما باید بگویم که ما امیدواریم که از این دور از گفتوگوها دستکم با یک چارچوب مشخص برای پیشبرد این روند در طول چند ماه آینده بیرون برویم.
وزیر امور خارجه ایران دوشنبه شب به خبرنگاران گفت که توقعی ندارد که در این دور از مذاکرات چیزی بر روی کاغذ بیاید و این تازه آغاز راه است. این رویکرد طرف مقابل هم هست؟
من نمیخواهم چیزی خلاف حرف محمد جواد ظریف بگویم. اما واقعا نمیدانم. در گذشته ما در پی مذاکرات نتایج کوتاه یا بلند داشتیم برخی اوقات هم دیدار بدون نتیجه پایان یافته است. تازه مذاکرات شده و هیچ چیز معلوم نیست در نتیجه ترجیح میدهم دراین باره صحبتی نکنم.
این مذاکرات در حالی آغاز شده است که اجرای توافق شش ماهه ژنو نیز در جریان است. این مذاکرات پشت درهای بسته انجام میشود اما میتوانید بگویید که آیا صحبتی درباره نحوه اجرای این توافق هم مطرح خواهد شد؟
بله این یک روند ادامهدار است. سیام دی ماه اجرای این توافق آغاز شده است. در طول این مدت به هر حال به نحوی ارتباط بین طرفین برقرار است که مطمئن باشیم که همه چیز درست و طبق برنامه پیش میرود. این موضوع عجیبی نیست. از آنجایی که همه چیز تاکنون بنا بر برنامه پیش رفته و ما هماکنون برای مذاکرات درباره توافق نهایی و جامع آغاز کردهایم. بنا بر توافق یک کمیسیون هم میتواند تشکیل شود تا مسایل فنی در اینباره را بررسی کند. که البته هنوز لزومی برای آن نبوده است.
در چه شرایطی این کمیسیون باید تشکیل جلسه دهد؟
باید به تشکیل این کمیسیون احتیاج داشته باشند و این نیاز تاکنون نبوده است. ما تا اینجای کار از نحوه اجرای برنامه اقدام مشترک راضی بودهایم و هماکنون زمان رسیدگی به جزییات ریزتر برای دستیابی به توافق نهایی و جامع است.
برخی گزارشها در طول روزهای گذشته حاکی از این بود که محدودیتها یا مشکلاتی پیش روی اجرای برخی بندهای توافق ژنو است. مثلا گزارشی که در روزهای گذشته درباره بیمه نفتکشهای ایران و دشواریهای آن منتشر شده بود، اگرچه که این موضوع از موارد رفع موقت تحریم است. آیا چنین موضوعاتی در مذاکرات جاری مطرح میشود، یا برای بررسی آن نیاز به کمیسیون است؟
کارشناسان مختلف در هیاتها هستند که درباره موارد مختلف توافق نامه ژنو هم صحبت میکنند؛ مثل کارشناسان هستهای و تحریم و سیاسی. درباره مواردی هم که اشاره کردید مشورت های در جریان است و ادامه می یابد. اما فکر میکنم تمرکز اصلی این مذاکرات دستیابی به چارچوبی برای روند دستیابی به توافق نهایی است.