حملات وزیران آموزش و پرورش و فرهنگ در دولت اسرائیل به هنرمندان تئاتر و موزیک این کشور به تازگی به یک «عرصه» جدید تقابل میان جامعه هنری یهودی و عرب اسرائیل با دولت مبدل شده است.
یکی از راستگراترین دولت‌ها در میان چهار کابینه‌ای که تاکنون بنیامین نتانیاهو تشکیل داده است، با برخی از تئاترها و خوانندگان کشور در افتاده و آنها را به قطع کمک‌های مالی دولتی تهدید کرده است.
از آغاز به کار این دولت در ماه گذشته معلوم بود که اکثر جامعه هنری دل خوشی از آن ندارد اما با شورش تمام‌عیار هنرمندان از یکشنبه ۲۴ خرداد علیه وزیران این دولت، تقابل وارد مسیر تازه‌ای شده است.
زمانی که هنوز کلید فستیوال سالیانه هنر اورشلیم(بیت‌المقدس) زده نشده بود، شالوم خانوخ یکی از خوانندگان مشهور و قدیمی اسرائیل که برنامه هنری‌اش قرار بود جشنواره را شروع کند، اعلام کرد که اگر خانم میری رگب، وزیر فرهنگ اسرائیل، بخواهد در افتتاحیه جشنواره سخنرانی سیاسی کند، وی «جنجال» ایجاد خواهد کرد.
شالوم خانوخ گفته بود پس از سخنرانی خانم رگب «پاسخ لازم» را به او خواهد داد.
در شب برنامه، آقای خانوخ از درافتادن با وزیر فرهنگ خودداری کرد که رسانه‌های اسرائیل آن را به «جنتلمنی» او برای رعایت حال خوش کسانی که بلیط افتتاحیه را با بهای بسیار سنگین خریداری کرده‌اند، نسبت دادند.
ولی زمانی که این خواننده پیشکسوت و شورشی برای چند نسل از اسرائیلی‌ها، حضار را به «سوت زدن» همراه با یکی از ترانه‌هایش دعوت کرد، رسانه‌های اسرائیل گفتند منظور او شاید بیان اعتراض مدنی به خانم وزیر بوده است؛ البته وزیر گفته بود که خودش این هنرمند را بسیار دوست دارد ولی زمانی که خانم رگب گفت از «پلورالیسم» حمایت می‌کند، همهمه اعتراضی زیادی در حضار به‌راه افتاد و مراسم از شادمانی یک افتتاحیه دور شد.
خانم رگب سپس در روزهای اخیر به انتقاد شدید از یک تئاتر عربی منطقه یافا در تل‌آویو پرداخت و پس از او، نفتالی بنت، وزیر آموزش و پرورش، پیشنهاد قطع بودجه حمایتی دولت از این تئاتر را مورد پشتیبانی قرار داد.
نورمن عیسی، مسئول تئاتر عربی یافا، یک عرب مسیحی تبعه اسرائیل که همسر یهودی نیز دارد، گفته حاضر نیست نمایش‌های تئاتری را به مناطقی ببرد که «آن سوی خط سبز» محسوب می‌شود؛ اشاره آقای عیسی به یهودی‌نشین‌هایی است که در مناطق اشغالی کرانه باختری ساخته شده است.
اما رگب و بنت علیه نمایشی نیز که با نام «زمان موازی» از سوی گروه تئاتر عربی «المیدان» در شهر شمالی حیفا بروی صحنه رفته، و حول افکار و سرنوشت یک پیکارجوی فلسطینی است، موضع گرفته‌اند.
زندگی ولید داقه یک پیکارجوی فلسطینی که در سال ۱۹۸۴ برای ربودن یک نظامی اسرائیلی و قتل او برنامه‌ریزی می‌کرد و سرانجام نیز یک نظامی به نام موشه را ربود و کشت و خود به حبس ابد محکوم شد، در این نمایش به روی صحنه رفته است.
وزیر آموزش و پرورش از قطع کمک سبد مالی حمایتی دولت از این تئاتر شهر حیفا نیز استقبال کرد و گفت پول مالیات مردم نباید صرف تئاتری شود که یک تروریست را به اسطوره مبدل می‌کند.
میری رگب قبلاً سخنگوی ارتش اسرائیل بوده است و به گفته یکی از هنرمندان اسرائیل، عجیب نیست که این فرد می‌خواهد «چاقوی تیز» را اتفاقا بر گردن تئاترهای اعراب شهروند اسرائیل بگذارد.
نفتالی بنت، وزیر آموزش و پرورش، نیز رهبر حزب راستگرای «خانه یهود» است که از یهودی‌نشین‌ها حمایت می‌کند و دیدگاه‌های ضدفلسطینی بسیاری دارد؛ زمانی که بنت در آغاز به‌دست گرفتن وزارت آموزش و پرورش به شهرک‌های عربی اسرائیل رفت، مسئولان عرب اداره‌های محلی آموزش و پرورش به او اعتراض کردند.
البته به گزارش رادیو اسرائیل، بلافاصله پس از تهدید به قطع کمک‌های مالی دولتی به برخی از تئاترهای کشور، رئوبن ریبلین، رئیس جمهوری اسرائیل، به فستیوال تئاتر جنوب اسرائیل رفت؛ جشنواره‌ای که در آن بیشتر تئاترهایی با رنگ و بوی سیاسی انتقادی بروی صحنه می‌رود.
خانم رگب نیز به مراسم افتتاحیه این جشنواره تئاتری در جنوب اسرائیل رفته بود اما سخنان او مرتب از سوی حضار قطع می‌شد که با صدای بلند به او اعتراض می‌کردند.
خانم رگب زمانی که تصمیمش را برای قطع حمایت مالی از هنرمندانی که با او و «اکثریت رای‌دهندگان در جامعه اسرائیل» همفکر نیستند، «توجیه» می‌کرد، مراسم به دعوا با صدای بلند همراه با سوت و هو کردن مبدل شد.
به گزارش هاآرتص، خانم رگب در روزهای اخیر در دیدار با گروهی از هنرمندان معترض به آنها گفت «چپ در این کشور صحنه فرهنگ را بدست گرفته اما چپی ها یادشان نرود که افکار عمومی به حزب لیکود رای داده و ما سی کرسی داریم و حزبی که شما از آن حمایت می کردید، در اقلیت بود».
اتحادیه هنرمندان اسرائیل نیز از همگان دعوت کرده برای حمایت از گروه‌های تئاتری و هنرمندانی که دولت با آنها در می‌افتد، بیشتر در این برنامه‌ها مشارکت کرده و صدای اعتراض خود را بلند کنند.
اتحادیه هنرمندان اسرائیل نشست‌هایی را نیز برای تعیین راهکارهای مقابله با دولت برگزار کرده است.
عودد کوتلر، از مسئولان بارز امور هنری اسرائیل، در نشستی شدیداً به خانم رگب حمله کرد؛ حملاتی که در روزهای یکشنبه و دوشنبه به سرخط اول خبرهای اسرائیل مبدل شده است.
اوری راشتیک، مدیرکل «شاخام»، اتحادیه بازیگران و هنرمندان صحنه اسرائیل، به هاآرتص گفت وزیران این دولت «حد و حدودها را زیرپا گذاشته‌اند».
نخمان شای نماینده کنست از جناح اپوزیسیون «اردوگاه صهیونیستی» نیز این روزها گفت، دولت نتانیاهو «ضدفرهنگ» عمل می‌کند.
خانم زهاوا گال- اون رهبر حزب چپگرای مرتس نیز در فیسبوک خود نوشت دولت با کارهای «فاشیستی» خلاقیت‌های هنری را سرکوب می‌کند، «چون ترسیده است».
قطع بودجه‌های حمایتی دولت اسرائیل به مفهوم ممنوعیت کار تئاترها یا بستن مراکز فعالیت آنها نیست بلکه این دولت به این هنرمندان می‌گوید اگر می‌خواهید از سبد حمایت مالی ما برخوردار شوید، نباید نمایش هایی را اجراء کنید که بر «ضد منافع ملی» (از دید حزب حاکم لیکود) کشور است.
