حسن روحانی رئیس جمهوری ایران شامگاه چهارشنبه پیش از عزیمت به روسیه برای شرکت در اجلاس مشترک سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای و گروه بریکس با تاکید بر آماده شدن ایران برای دوران پسامذاکره و پساتحریم، گفت که این اجلاس‌ها فرصت مناسبی است که دیدگاه‌های کشورمان را در خصوص مسایل مهم منطقه‌ای و جهانی تشریح کنیم.
پایان مهلت مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای ۱+۵ نگاه طیف‌ها و گروه‌های مختلف را در داخل و خارج از ایران به خود جلب کرده و این سئوال را پیش آورده که ایران در دوره پساتحریم چه تحولاتی را در داخل و خارج شاهد خواهد بود و سیاست‌های دولت در عرصه‌هایی چون حقوق بشر و رعایت حقوق شهروندی دچار چه تغییراتی می‌شود؟
رضا علیجانی فعال سیاسی ساکن پاریس در مورد آنچه احتمال وقوعش در عرصه سیاست داخلی ایران می‌رود معتقد است:
«دوران پس از تحریم یا دوران پس از چالش هسته‌ای با توجه به مواضعی که آیت‌الله خامنه‌ای گرفته‌اند در چند روز گذشته که استادان دانشگاه را فرمانده جنگ نرم و دانشجویان را افسران جنگ نرم نامید و همینطور حساسیت‌هایی که در چند مدت اخیر روی کنسرت‌ها و مسائل فرهنگی بوده به نظر نمی‌رسد در کوتاه‌مدت انگیزه و انرژیی وجود داشته باشد برای حل این مسائل و گشایش در این موضوعات اما وضعیت پساتحریم و پساهسته‌ای به تدریج فشارهایی را به دولت و حکومت تحمیل خواهد کرد یعنی ناراضیان سیاسی که به آقای روحانی رای دادند مطالباتشان را تقاضا خواهند کرد. طبقه متوسط اگر وضعیت اقتصادی‌اش به تدریج بهبود پیدا کند و امیدوارتر به زندگی بشود مطالبات سیاسی را مطرح خواهد کرد و همینطور افکار عمومی جهانی و نهادهای مستقل بین‌المللی از یک سو و قدرت‌های جهانی بر اساس منافع خودشان از سوی دیگر فشارهایی را برای حقوق بشر در ایران وارد خواهند کرد. علی‌رغم خواست حاکمان در ایران وضعیت حقوق بشر به تدریج زیر ذره‌بین خواهد رفت و قطعا تاثیر خودش را خواهد گذاشت».
اما دوران پساتحریم چه تاثیری بر عرصه اقتصادی ایران می گذارد. چند روز پیش از پایان مهلت مذاکرات، نرخ طلا و سکه در ایران به «پایین‌ترین حد» خود در سه سال گذشته رسید به گونه‌ای که رئیس اتحادیه طلا و جواهر ایران از آن «به عنوان یک رکورد بی‌سابقه یاد کرد».
به گزارش ایرنا، قيمت دلار، يورو و پوند نيز در روز سه‌شنبه، ۱۶ تیرماه، به ترتیب ۳۵، ۱۰ و ۵۵ تومان کاهش داشت.
مهرداد عمادی کارشناس اقتصاد در لندن در مورد تحولات احتمالی اقتصاد ایران در دوران پساتحریم به رادیو فردا می‌گوید:
«چالش اصلی در ایران دگرسو کردن فعالیت‌های اقتصادی خواهد بود یعنی هرچند درست است که تحریم‌ها محدودیت‌های خارجی را بر ما تحمیل کردند ولیکن تحریم‌ها یک مقدار یاری دادند فعالیت‌های تولیدی و تمایل به سرمایه‌گذاری در این فعالیت‌ها بسیار کاهش پیدا کند چون سودهای غیر طبیعی یا همان چیزی که در ایران به آن می‌گوییم " رانت " برای واردات بسیار بالا رفت. با برداشتن تحریم‌ها ما وارد مرحله جدیدی از این چالش بین نیروهای خواهان افزایش تولید داخلی و رقابتی کردن اقتصاد و نیروهایی که الان در موقعیت قدرتمندتری قرار دارند و خواهان به دست آوردن سودهای غیر‌طبیعی هستند می‌شویم».
آنچه مسلم است این که متغیرهای جدید جامعه ایران باعث می‌شود چشم‌اندازهای متفاوت و گوناگونی در دوره پساتحریم شکل گیرد و بهره‌گیری از فرصت‌ها را تنها نحوه برخورد دولتمردان ایران رقم خواهد زد.
