لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۷ دی ۱۴۰۳ تهران ۱۷:۰۹

از ناهید تا مینو


 ناهید شید و مینو خالقی
ناهید شید و مینو خالقی

۲۰سال پیش از آنکه مینو خالقی به دلایلی که به صورت مستقیم و غیرمستقیم به زن بودنش ارتباط دارد، از راهیابی به مجلس محروم شود، ناهید شید، زنی که متهم بود تنها به دلیل زیبایی چهره‌اش رای آورده از راهیابی به مجلس بازماند. هر چند که این دانش‌آموخته حقوق زبان به اعتراض گشود و گفت که زن دیگری را «جایگزین» او کرده‌اند اما اعتراضش به جایی نرسید و با محروم شدن از راهیابی به مجلس از فضای سیاست ایران هم حذف شد.

در انتخابات مجلس پنجم دو زن در محیط‌های سیاسی به اندازه نامزدهای مرد مشهور شدند و در محیط‌های غیر سیاسی شهرتشان بر شهرت نامزدهای مرد چربید. اولی دختر رئیس جمهور وقت بود و چند ماه پیش از انتخابات، گفته‌هایش درباره آزادی دوچرخه‌سواری زنان و پوشیدن شلوار جین جنجال به پا کرده بود. با این ویژگی‌ها، فائزه هاشمی منتخب دوم تهران در مجلس پنجم شد. هرچند او معتقد بود منتخب اول تهران شده، اما شورای نگهبان آرایی که در آنها تنها «نوری» نوشته شده بود و مقصود عبدالله نوری بوده را به نام علی اکبر ناطق نوری ثبت کرده و همچنین با شمرده نشدن بخشی از آرایش، ناطق نوری را جایگزین او کرده است.

او اخیر درمصاحبه‌ای با روزنامه اعتماد گفته که مادرش معتقد است، او منتخب اول بوده اما در نهایت با پدرش توافق کرده‌اند که نام علی‌اکبر ناطق نوری به عنوان منتخب اول اعلام شود.

دیگر نامزد زنِ مشهور در این انتخابات اما هیچ یک از ویژگی‌های فائزه هاشمی را نداشت. از طرف جریان سیاسی مطرحی حمایت نمی‌شد، خانواده‌اش شناخته‌شده نبودند و پیش از انتخابات هم در فضای سیاسی و رسانه‌ها نامی از او نبود. با این حال او در نتایج اولیه شمارش آرا در شهر تهران نفر ۵۴ ام شد که اگر در این جایگاه می‌ماند شانسش برای راهیابی به مجلس در مرحله دوم انتخابات زیاد بود، چراکه در آن دوره هنوز قانون مربوط به حد نصاب رای لازم برای راهیابی به مجلس تغییر نکرده بود و تعدادی کمی از نمایندگان در مرحله اول به مجلس راه پیدا می‌کردند.

آرای ناهید شید اما آن روزها طوفانی به‌پا کرد و منتقدان راز رای‌های او را تنها یک چیز دانستند. «زیبایی چهره». در روزهایی که در ایران نه فضای مجازی بود و نه حتی اینترنت، درشایعه‌های سینه‌به‌سینه که یک کلاغ، چهل کلاغ شدنش جای تردید نداشت، شایع شده بود که پوسترهایش در دست جوانان و نوجوانان تهرانی می‌چرخد و بسیاری از رای اولی‌های دبیرستانی تصمیم گرفته‌اند به او تک‌رای بدهند.

در دوره‌ای که تنها راه تبلیغ برای برخی نامزدهای تهران چاپ پوستر و ارتباط چهره به چهره با مردم بود، ناهید شید به گفته خودش ۱۰۰ هزار پوستر چاپ کرد و براساس آمارهای رسمی ۱۲۲ هزار رای آورد. یعنی هر پوستر بیش از یک رای.

ناهید شید اما در مصاحبه با نشریه زنان این نظر که رای‌هایش تنها به دلیل زیبایی‌اش بوده را رد کرد و گفت که مردم به افکار و شعارهای او رای داده‌اند، شعارهایی چون بیمه زنان خانه‌دار.

او در پاسخ به این شایعه‌ها، همچنین گفت که «یک انسان معتقد در رویارویی با خلقت نیک خداوند، فتبارک الله احسن الخالقین (بـزرگ و پـر بـركت است خدایى كه بهترين خلق‌كنندگان است ) می گوید». پاسخی به منتقدانش، با این مفهوم که زیبا بودن اتهام نیست و اگر کسی انتقادی دارد باید از خدا ایراد بگیرد که او را زیبا آفریده است.

این شایعه‌ها اما در نهایت کار دست ناهید شید داد و در اعلام بعدی نتایج او به جایگاه ۵۹ ام سقوط کرد. این سقوط ناگهانی این گمانه‌زنی را تقویت کرد که شورای نگهبان و وزارت کشور به دلیل همین فضاسازی‌ها بخشی از آرای او به حساب نیاورده‌اند و یا باطل کرده‌اند.

ناهید شید در مصاحبه‌ای با نشریه زنان گفت که جایگاه او در ردیف‌های ۵۲ و ۵۶ در نوسان بوده که ناگهان یک نامزدِ زن دیگر را «جایگزین» او کرده‌اند که در دور قبلی اعلام نتایج آرا «اساسا نامی از او مطرح نبود».

او نامی از این نامزدِ زن نبرد اما فاطمه نوغانی این کنایه را به خود گرفت و به گفته‌های ناهید شید واکنش نشان داد. فاطمه نوغانی هم البته به مجلس راه نیافت و او هم مانند ناهید شید پس از این انتخابات از سیاست ایران حذف شد.

پیش از مطرح شدن «ابطال آرا» و یا «رد صلاحیت» مینو خالقی، منتخب سوم اصفهان در انتخابات مجلس دهم ،ناهید شید مشهورترین نامزد انتخابات مجلس بود که می‌شد گفت به دلایل مرتبط با زن بودن از راهیابی به مجلس بازمانده است. اتفاقا او هم مانند مینو خالقی فارغ‌التحصیل رشته حقوق بود.

هر چند مینو خالقی ترجیح داده هنوز درباره دلایل محروم شدنش از راهیابی به مجلس سخن نگوید اما دلایلی که در رسانه‌ها درباره تصمیم شورای نگهبان مطرح شده با زن بودن او ارتباط مستقیم دارد. دلایلی چون «بی‌حجاب بودن در سفرهای خارجی» و یا «دست دادن با مردان».

در انتخابات گذشته مجلس، زنان دیگری هم بوده‌اند که به دلایلی که مستقیم و غیر‌مستقیم به زن بودنشان بازمی‌گشت،از راهیابی به مجلس بازماندند اما به اندازه مینو خالقی و ناهید شید هم خوش‌شانس نبودند که کسی نامشان را بشنود و به خاطر بسپارد.

مهدی کروبی که در همه ادوار مجلس برای تایید صلاحیت نامزدها رایزنی می‌کرد، نمونه‌هایی از این زنان را سراغ داشت از جمله زنی در ارومیه که در انتخابات مجلس هشتم با حجاب کامل و تنها به دلیل استفاده از لباس‌های سنتی با ترکیبی زیبا و خاص در پوسترهای انتخاباتی‌اش پس از تایید صلاحیت دوباره رد صلاحیت شده بود.

این شکل از رد صلاحیت اما تنها به انتخابات مجلس محدود نمی‌شود و در انتخابات شوراها هم سابقه داشته که از جمله آنها رد صلاحیت نینا سیاهکالی مرادی، عضو علی البدل چهارمین دوره شورای شهر قزوین پس از انتخابات و به اتهام «عدم رعایت موازین اسلامی» در پوسترهایش بود. پوسترهایی که هر چند او در آنها حجاب کامل داشت اما منتقدان و هیات نظارت آن را مصداق «عدم رعایت شئونات اسلامی» تشخیص داده بودند.

هر چند که انتخابات مجلس پنجم پایان عمر سیاسی ناهید شید بود اما مینو خالقی این شانس را دارد که راه نیافتن به مجلس، پایان عمر سیاسی‌اش نباشد. دولت حسن روحانی هر چند اراده‌ای برای مقاومت درباره «ابطال آرا» و یا «رد صلاحیت» مینو خالقی ندارد اما می‌تواند او را دریک سمت دولتی منصوب کند. سمتی که می‌تواند آغازی بر زندگی سیاسی او باشد.

....................................................................................................

نظر نویسنده دیدگاه رادیو فردا را منعکس نمی‌کند.

XS
SM
MD
LG