حسن روحانی رئیس جمهوری ایران به گروهی که به عنوان «دلالان تحریم» از آنان یاد کرد، هشدار داد که با توجه به توافق نهایی قریبالوقوع ایران با گروه۱+۵ و تغییرات مثبت شرایط در کشور بهتر است از هماکنون به فکر شغل دیگری باشند.
«دلالان تحریم» در ادبیات رئیس جمهوری ایران به باندهای سیاسی و اقتصادی گفته میشود که در طی سالهای شدت گرفتن تحریمها بر سر پرونده اتمی ایران توانستند به ثروتهای به گفته برخی مقامات ایران افسانهای دست یابند.
بنا به گزارش ایسنا آقای روحانی تاکید کرده است که سازمان تحریمها با نزدیک شدن به توافق نهایی به طور کامل در حال فروریزی است.
این در حالی است که رئیس سازمان انرژی اتمی ایران هم گفته است لغو تحریمهای ثانویه آمریکا و اروپا یک یا دو ماه بعد از امضای توافقنامه میان ایران و گروه ۱+۵ بیشتر طول نمیکشد.
مهرداد عمادی کارشناس و استاد اقتصاد ساکن لندن درباره اینکه امیدهای موجود در سخنان رئیس جمهوری ایران و مقامات دیگر تا چه حد واقعی است و تا چه میزان کمکی است به موقعیت روانی فعالان تولید، میگوید:
«اگر به خارج از ایران نگاه کنیم، که به نظر من شاید دماسنج بهتری باشد، این دماسنج میزان انرژی بسیار بالایی نشان میدهد. در سه حوزه جغرافیایی میتوانیم اندازه بگیریم. یکی آمریکا (نه کانادا)؛ در اتحادیه اروپا این را تقسیم میکنیم به یک سری کشورهای رده دوم که در انتظار بازشدن درها هستند و در کنار اینها ۴ کشور هستند که[از هماکنون] آغاز به کار کردند برای ارزیابیهای ریسک که پروژههای مشترک چه میزان ریسک دارند و از نظر حقوقی چه شرایطی برای ورود به این اوضاع است که این کشورها آلمان، فرانسه، اتریش و ایتالیا هستند. در کنار اینها کشورهایی مثل بریتانیا و سوییس را هم میبینیم که اظهار تمایل کردند که در بخش خدمات مالی و سرویسهای مالی وارد بازار ایران شوند، زمانی که تحریمها برداشته شد. واقعیت این است که انتظار عمومی در جامعه صنعتی و مالی غرب این است که تحریمها برداشته خواهند شد. تفاوت عمده شاید این باشد که ایران انتظار یا امیدش این است که این تحریمها خیلی سریع برداشته شوند. ولی در غرب شاید این شتابی که ایران میبیند به آن اندازه دیده نمیشود.»
آقای روحانی تصریح کرد برخی تصور میکنند در ماجرای مذاکرات هستهای دولت تنها به دنبال این است که یک معضل و آن برنامه پرونده هستهای را حل کند. در حالی که این نخستین گام برای حل معضلات اساسی است.
رئیس جمهوری ایران این معضلات اساسی را ابتدا رفع اتهامات جهانی علیه برنامه هستهای ایران و دوم برداشتن تحریمها و رفع مشکلات اقتصادی ایران خوانده است.
مهرداد عمادی کارشناس و استاد اقتصاد ساکن لندن میگوید:
«ایران از نظر اقتصادی کشور بسیار مهمی است. هم از نظر موقعیت جغرافیایی و هم از نظر منابع طبیعی و در کنار این اگر نیروی انسانی ایران مدیریت صحیح استفاده شود، مثلاً شرکتهایی مثل دایملر، فولکس واگن آودی و مثلاً توتال به این نگاه میکنند که استفاده از مهندسین و فنآوران ایرانی در بسیاری از پروژههای مشترک میتواند ایران را به یک پایگاه صادرات با قیمت نسبتاً ارزان برای صادرات به کشورهای همسایه ایران و کشورهای حتی شمال آفریقا تبدیل کند. در کل، این بازشدن افق در تجارت خارجی ایران و سرمایهگذاری در ایران را نشان میدهد و من فکر میکنم در این چارچوب بیپایه نیست اگر بگوییم در این خوشبینی یک زیرپایه واقعبینانه هست.»
ایران و قدرتهای جهانی قرار است تا هفته نخست تیرماه سال جاری در پی تفاهم لوزان به سند جامع و فراگیر توافق نهایی بر سر پرونده اتمی دست یابند.