مرکز پژوهشهای مجلس رتبه جهانی ایران را در شاخص پیچیدگی اقتصادی مورد ارزیابی قرار داده است.
مرکز پژوهشهای مجلس در گزارش خود آورده که شاخص پیچیدگی اقتصادی بیانگر این است که چطور تنوع صادرات میتواند نمایانگر اختلاف توسعهیافتگی اقتصادی آشکار بین کشورها باشد. در این گزارش قید شده که این شاخص نسبت به سایر شاخصها بهتر و دقیقتر میتواند رشد اقتصادی و حجم فعالیتهای اقتصادی یک کشور را بازتاب دهد.
آنطور که مرکز پژوهشهای مجلس میگوید ایران در سال ۲۰۱۲ طبق شاخص پیچیدگی اقتصادی در بین ۱۴۴ کشور در رتبه ۱۱۰ در کنار کشورهایی مانند کامرون، ساحل عاج، قطر، زامبیا، نیکاراگوا و الجزایر قرار گرفته است. این گزارش میافزاید رتبه ایران در شاخص پیچیدگی اقتصادی طی ۵۰ سال اخیر بدتر شده و از رتبه ۶۴ در سال ۱۹۶۴ به رتبه ۱۱۰ در سال ۲۰۱۲ رسیده است.
میرعلی حسینی در گفتوگو با احمد علوی کارشناس اقتصاد درسوئد، نظر او را درباره تفاوت یک اقتصاد ساده و یک اقتصاد پیچیده پرسیده است:
احمد علوی میگوید در اقتصاد کشورهایی مانند ایران تولید محصولات و خدمات در فرآیندی ساده انجام میگیرد و شبکه ارتباطی تولید هم ساده است.
این کارشناس اقتصادی تاکید میافزاید کشورهایی که اقتصادشان ساده است، اغلب مواد خام یا کالاهای سنتی صادر میکنند و دارای فناوری پیشرفته و رقابتی هم نیستند.
به گفته احمد علوی، یکی از ویژگیهای این نوع اقتصادها این است که ارزش افزوده قابل توجهای ندارند و دارای قدرت اشتغالزایی چندانی نیستند؛ در گزارش مرکز پژوهشهای مجلس آمده است که بیش از ۷۰ درصد از صادرات ایران در سال ۲۰۱۲، نفت و فرآوردههای نفتی بوده است. علوی میافزاید کالاهای سنتی هم بخش قابل توجهی از صادرات غیرنفتی را تشکیل میدهند.
این کارشناس اقتصادی تاکید میکند که ساده بودن اقتصاد، آن را «برونزا» و نسبت به تنشهای خارجی ضربهپذیر میکند.