رسانههای عربی نیز همچون دیگر رسانهها، مذاکرات اتمی ایران و گروه ۱+۵ را از نزدیک پیگیری میکنند. به ویژه اینکه ایران همسایه کشورهای عربی است و از بازیگران اصلی منطقه؛ از این رو هرگونه تحول در پرونده هستهای ایران به شکلی مستقیم و غیر مستقیم بر کشورهای عربی تاثیر میگذارد.
اما این مرحله از مذاکرات اتمی که قرار است آخرین مرحله باشد، زمانی در جریان است که منطقه خود در التهاب به سر میبرد. بحرانها سراسر کشورهای عربی را فرا گرفته است. بحرانهای عراق و سوریه که گروه خلافت اسلامی (داعش) گریبانشان را گرفته، یمن و حملات ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی به حوثیها و همپیانانشان و اخیرا هم بمبگذاریها در برخی کشورها و پیگرد عاملان، از جمله مسائلی است که بخشهای خبری رسانههای عربی را در کنار مذاکرات هستهای در وین، اشغال میکنند.
تقریبا تمام شبکههای تلویزیونی اصلی در جهان عرب، به محل مذاکرات در وین، خبرنگار اعزام کردهاند. شبکههای الجزیره، العربیه، اسکای نیوز عربی، الحره، الآن، المنار، ابوظبی، المستقبل، الجدید، ام تی وی و... همگی خبرنگارانی در وین مستقر کردهاند تا آخرین اخبار مذاکرات اتمی را پوشش دهند.
اما مسالهای که اخیرا پیش آمده، کم شدن میزان تحلیلهای ارائه شده درباره مذاکرات است. چرا که به درازا کشیدن مذاکرات و وجود ابهام در سرنوشت آن، در کنار التهاب منطقه، کمتر جایی برای ارائه تحلیلهای جدید گذاشته است به ویژه اینکه کمبود اخبار جدید از درون مذاکرات، تحلیلها را تکراری کرده است؛ تحلیلهایی که پیش از این به موضوعاتی همچون اختلافهای باقی مانده میان ایران و گروه ۱+۵، میزان آمادگی هرکدام از طرفها برای دادن امتیاز، احتمال بهبود روابط ایران و آمریکا در صورت توافق، تاثیر توافق احتمالی بر کشورهای منطقه به ویژه کشورهایی که محل نفوذ ایران به شمار میآیند و تاثیر توافق احتمالی بر ایران میپرداخت.
شاید تحلیلگران تمام آنچه را که در این موضوعات میتوانستند بگویند، گفتهاند و اکنون که تقریبا سخن تمام مذاکره کنندگان در گفتوگو با رسانهها در این جمله خلاصه میشود که «پیشرفتهایی حاصل شده اما اختلافاتی هنوز باقی است که تلاش جدی میطلبد»، دیگر سخن چندان نویی باقی نمانده است.
با وجود این، رسانههای عربی در آخرین روزها و ساعتهای مذاکرات، تلاش میکنند آخرین اخبار و موضع گیریها را به طور مستقیم پوشش دهند. تقریبا بیشتر رسانههای عربی شامگاه یکشنبه ۱۴ تیر، برنامههای خود را برای پخش کنفرانس خبری جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در وین قطع کردند. همچنین اخبار خبرگزاریها به دقت رصد میشود و به صورت خبر فوری و پس از آن در بخشهای خبری درج میشود. این روزها خبرگزاریهای رسمی و نیمهرسمی ایران به شدت مورد توجه رسانههای عربی هستند. نخستین باری که رسانههای عربی خبر از احتمال تمدید دوباره مذاکرات تا پس از سه شنبه دادند، به نقل از خبرگزاری تسنیم بود.
تلویزیونهای عربی دوشنبه ۱۵ تیر و صبح سهشنبه ۱۶ تیر، اقدام به انعکاس این اخبار درباره مذاکرات اتمی کردند: دیدارهای محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران با وزرای امور خارجه کشورهای عضو گروه ۱+۵ (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان)، وجود اختلافات جدی در مذاکرات به نقل از خبرگزاری دولتی ایران (ایرنا)، احتمال تمدید مذاکرات به نقل از سخنگوی کاخ سفید و درخواست ایران برای لغو تحریمهای تسلیحاتی به ویژه تحریم برنامه موشکهای بالیستیک و مخالفت غرب.
روزنامه فرامنطقهای الشرق الاوسط گزارشی به قلم خبرنگارش در وین منتشر کرده که از پیچیده شدن مذاکرات در شامگاه دوشنبه خبر داده است. این روزنامه نوشته است که این تحول در حالی است که روز یکشنبه امیدها به دستیابی به توافق اتمی نزدیکتر بود اما یک منبع دیپلماتیک غربی گفته که ایران سقف خواستههای خود را افزایش داده و خواهان لغو تحریمهای سازمان ملل متحز علیه برنامه موشکهای بالستیکی خود است؛ از این رو مذاکرات پیچیده و دشوارتر شده است.
اما روزنامه الحیات به نقل از منابع ایرانی نوشته است که بیشتر مسائل باقی مانده در مذاکرات حل و فصل شده و برای ۹۰ درصد از اختلافها، راه حلی پیدا شده است. این روزنامه که عکسی از حضور هیئت مذاکره کننده ایرانی در مراسم شب احیا در وین منتشر کرده است، به سرمقاله روزنامه کیهان نیز اشاره کرده که در آن بر «خط قرمزهای» رهبر ایران در مذاکرات تاکید شده است.
روزنامه الاهرام مصر در گزارش خود، به احتمال تمدید مذاکرات تا صبح پنجشنبه اشاره کرده است و در عین حال تاکید کرده که«امیدواری محتاطانهای» بر جو مذاکرات حاکم است. این روزنامه به سخنان مقامهای حاضر در وین از جمله ظریف و کری استناد کرده است.
روزنامه لبنانی المستقبل در باره مذاکرات اتمی، به سه محور پرداخته است؛ نخست احتمال تمدید ضرب الاجل، دوم بعید ندانستن شکست مذاکرات از سوی مسئولان آلمانی و سوم، گزارش خبرگزاری ایرنا از وجود اختلافات جدی در گفتوگوهای ایران و گروه ۱+۵.
روزنامه السفیر دیگر روزنامه لبنانی، در تیتر گزارش خود درباره مذاکرات نوشته است: «ضرب الاجل مذاکرات با موشکهای ایرانی برخورد میکند.». این گزارش با بیان اینکه مذاکرات اتمی وارد ۱۵ دقیقه پایانی خود شده، افزوده است که آخرین جلسه میان وزرای خارجه ایران و گروه ۱+۵، نشان از شکاف و اختلافهای بزرگ میان دو طرف داشت.
روزنامه عربستانی «عکاظ» نیز انگشت روی همین مساله گذاشته و نوشته است: «موشکهای ایرانی در مسیر مذاکرات مانع ایجاد میکند.»
روزنامه القبس کویت، گزارش خبرگزاری ایرنا را مبنای گزارش خود قرار داده و از اختلافات جدی میان ایران و گروه ۱+۵ در گفتوگوهای روز دوشنبه سخن گفته است.
اما روزنامه النهار، وین را رها کرده و به تهران رفته است تا از وجود رایزنیهای گسترده میان مدیران آژانس بینالمللی انرژی اتمی با مسئولان ایرانی خبر دهد.