رادیو فردا - بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران، بار دیگر انعقاد قرار داد میان تهران و مسکو بر سر مبادله نفت در برابر کالا را تکذیب کرد. رضا ولی‌زاده از فریدون خاوند، پرسیده است که کدامیک از طرف‌ها راست می‌گویند؟
فریدون خاوند :حدود سیزده ماه است که روس‌ها می‌گویند بر سر یک قرارداد در مورد مبادله نفت در برابر کالا با ایران به توافق رسیده‌اند، و ایرانی‌ها وجود چنین قرار‌دادی را انکار می‌کنند.
در واقع ژانویه سال گذشته بود که مسئولان ارشد روسیه از یک معامله تهاتری بین دو کشور خبر دادند؛ با این ادعا که قرار شده ایران روزانه پانصد هزار بشکه نفت به روسیه صادر کند و در ازای آن کالا و تجهیزات دریافت کند. حتی گفته شد که این معامله تهاتری می‌تواند به یک مبادله هیجده میلیارد دلاری میان دو کشور منجر بشود.
ادعای روسیه در مورد وجود چنین قرار دادی، با تکذیب قاطعانه آقای زنگنه روبرو شد و بعد از آن هم، تکرار همان ادعا، تکذیب فوری وزیر نفت ایران را در پی داشت.
در شرایط فعلی، بعد از تفاهم هسته‌ای لوزان، و اعلام آمادگی روسیه برای تحویل موشک های اس-۳۰۰ به تهران، روس‌ها دوباره پای قرارداد تهاتری را به میان کشیده‌اند و این خبر در رسانه‌های غربی هم بازتاب داشته است.
این بار هم بیژن نامدار زنگنه، در واکنش به اصرار خبرنگاران، به روایت خبرگزاری ایسنا، گفته است «هیچ چیزی برای تهاتر نفت و کالا امضا نکرده‌ام».
در این بازی اصرار و انکار ،تکذیب وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران منطقی‌تر به نظر می‌رسد.
چرا این طور فکر می‌کنید؟ به چه دلیل انکار آقای زنگنه اعتبار بیشتری دارد در مقایسه با اصرار روس‌ها در مورد وجود یک قرار داد تهاتری میان دو کشور؟
اصرار روس‌ها در مورد وجود یک قرارداد تهاتری با ایران قابل درک به نظر می‌رسد؛ چون بعد از تفاهم لوزان، و با توجه به زمینه‌های مساعدی که برای دستیابی به یک توافق نهایی بر سر پرونده هسته ای و لغو تحریم ها علیه ایران به وجود آمده، مسکو مایل است بر روابط بسیار نزدیک با تهران تاکید کند و مثل همیشه از این روابط به عنوان یک برگ برنده در مذاکره با غرب استفاده کند.
ولی این پرسش مطرح میشود که چرا باید ایران به روسیه، یکی از مهم‌ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلای سیاه، نفت تحویل بدهد، آنهم در شرایطی که بازار نفت در رکود شدید به سر می‌برد و روسیه برای فروش نفت خودش گرفتار مشکل است. مسکو با نفت ایران چه می‌تواند بکند؟
اصولا روسیه چه جایگاهی می‌تواند در روابط اقتصادی بین‌المللی ایران داشته باشد؟
زمینه‌های همکاری در روابط دو کشور کم نیست.
ولی روسیه در درجه اول به عنوان یک کشور صادرکننده نفت و گاز، رقیب ایران است. یکی از اولویت‌های سیاست خارجی روسیه، جلوگیری از دستیابی ایران به بازار گاز اروپا است.
این سوء ظن بزرگ به صورتی گریزناپذیر بر روابط تهران و مسکو سنگینی می‌کند.
