در روزهای اخیر مقامات مختلف ایرانی یکی پس از دیگری از بحران کمآبی گفتهاند و حتی یکی از آنها احتمال داده است که اگر وضع به همین منوال ادامه یابد، نزدیک به ۵۰ میلیون ایرانی مجبور به مهاجرت خواهند شد. در همین حال روز جمعه یازدهم اردیبهشت، اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، در گفتوگویی با خبرگزاری ایسنا، از تازهترین اقداماتِ سازمان مدیریت بحران در مشارکت با بسیاری از نهادهای دیگر گفته است. او از جمله به تصویب طرح آبیاری ِ فضای سبز با استفاده از پسابهای موجود در محل خبر داده است.
اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، گفته است که از مدتها پیش، بحران کمآبی در ایران و پیشگیری از پیامدهای آن در دستور کار سازمان مدیریت بحرانِ کشور قرار گرفته و جلساتی نیز در این باره برگزار شده است که آخرینِ آن، با شرکت نمایندگان نهادها و سازمانهای مختلف از جمله سازمان مدیریت و برنامهریزی، محیط زیست، جهاد کشاورزی، هواشناسی، شرکتهای مهندسی آب و فاضلاب چندین استان و همچنین وزارت بهداشت برگزار شده است.
هفته گذشته مطلبی از عیسی کلانتری، مشاور معاون اول رئیسجمهوری در امور آب، در روزنامه شهروند منتشر شد که برگرفته از سخنان او در «بنیاد ملی امید ایرانیان» بود. عیسی کلانتری تاکید کرد: «در سالهای گذشته وزارت نیرو جرأت اعتراف به واقعیت را نداشت؛ اما حالا بحران خشکسالی به اندازهای رسیده که مسئولان متوجه قهقرای کشور شدهاند، زیرا درحال حاضر ۷۰ درصد جمعیت کشور با سرانه زیر ۹۰۰ مترمکعب آب در سال زندگی میکنند و این از نظر استانداردهای جهانی یعنی رخداد فاجعه بزرگ.»
او با اشاره به آنچه که «سدسازیهای بیحساب و کتاب» در ایران خواند درباره وضعیت مدیریت آب در ایران گفت: «مشکل ما این است که زمان اجرای پروژهها یا کمسواد هستیم یا اتفاقات را پیشبینی نمیکنیم یا نظر کارشناسی را باور نداریم.»
اما اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، روز جمعه یازدهم اردیبهشت در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا از تصویب طرح آبیاری فضای سبز با استفاده از پسابها در محل خبر داده است.
اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست در تهران در این باره به رادیو فردا میگوید: «الان مثلاً در تهران کوچه به کوچه داره کنده میشود با زحمت زیاد و با هزینه بسیار زیاد که البته همشهریها میپردازند به صورت اقساط و این لولهها کاشته میشوند. حالا کی این به بهرهبرداری برسه، یک زمان سی ساله را در نظر گرفتهاند برای اینکه تمام شهر تهران بهاین لولهها مجهز بشود. البته در شهرهای درجه دو یا سه، جمعآوری پساب آسانتر و سریعتر انجام میگیرد؛ بنا براین یک کاریست که دیر انجام شده ولی به هرحال صورت گرفته و در آینده نزدیک ما از این بهرهبرداری خواهیم کرد.»
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفته است که در همین جلسه تصویب شد که با همکاری سایر نهادهای مریوطه و تامین اعتبار لازم، خرید و نصب تجهیزات کاهنده مصرف آب منازل مسکونی بهوسیله وزارت نیرو صورت گیرد. اما تجهیزات کاهنده مصرف آب منازل چگونه تجهیزاتی هستند؟ اسماعیل کهرم در تهران میگوید: «ببینید شبیه به کنتور هستند که اینها نصب میشوند در محل ورود انشعاب به داخل خانه یا مدرسه یا مغازه و میزان آب را کنترل میکنند. الان در تهران فشار آب آنقدر کاهش پیدا کرده که واقعاً دوش گرفتن یک کار صعب و مشکل است. حالا اگر این دستگاهها هم نصب بشوند با هزینه زیاد، باز هم مقدار آب ورودی را کمتر و کمتر خواهند کرد و همشهریهای ما به زحمت خواهند افتاد. یک مسئله دیگر این است که مقدار آبی که ما دریافت میکنیم و مصرف میکنیم حدود ۹۲ تا ۹۳ درصدش آب کشاورزی است، حدود پنج تا شش درصدش آب صنعت است و میماند سه یا چهار درصد که آب شرب است. بنابراین حتی اگر ما نهایت صرفهجویی را در زمینه آب شرب انجام بدهیم باز هم صرفهجویی در زمینه سه یا چهار درصد از این حجم آب است و تاثیری بر کمآبی ما نخواهد داشت. بنابر این من فکر میکنم نصب این دستگاهها فقط زحمتی خواهد بود برای وزارت نیرو، سازمانهای آب و بعد دشوار شدن زندگی برای همشهریهای ما بهخصوص در استانهای خشک.»
اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست، مدیریت غلط و تغییرات اقلیمی را مسئول کمآبی در ایران میداند و میافزاید که رسیدگی به کشاورزی از اهم موارد است: «خیلی کوتاه عرض میکنم، وقتی که ۹۲ یا ۹۳ درصد از آب ما مصرف کشاورزی دارد، با بهبود سیستمهای آبیاری، بهجای سیستمهای کرتی که هخامنشیان استفاده میکردند، بیاییم از سیستمهای قطرهای، مهپاش و یا بارانی استفاده کنیم و آب مازاد را تزریق کنیم به داخل سیستمهای آب شرب مملکتمان.»