رادیو فردا - با وجود خبر های خوش در عرصه سیاست خارجی و به خصوص چشم‌انداز شروع قریب الوقوع رفع تحریم‌ها، ریزش شاخص کل در بازار سهام تهران همچنان ادامه دارد. رضا ولی‌زاده از فریدون خاوند، اقتصاددان مقیم پاریس، پرسیده است که آیا این تناقض عجیب نیست؟
فریدون خاوند: تناقضی که به آن اشاره می‌کنید حتی به نوعی برای فعالان بازار سرمایه به معمایی تلخ تبدیل شده است.
از یک طرف گشایش بزرگی حاصل شده در فضای بین‌المللی ایران؛ در پایان گفت‌وگوهای بسیار دشوار هسته‌ای در تیرماه گذشته با امضای «برجام» راه باز شد برای فرایند رفع تحریم‌ها، هیئت‌های بزرگ اقتصادی یکی بعد از دیگری به تهران می‌آیند، کنگره آمریکا دیگر نمی‌تواند جلوی اجرای «برجام» را بگیرد...، خلاصه این که کشور بعد از سال‌ها از یک دوره تاریک انزوای بیرون می‌آید.
ولی همزمان شاخص کل سهام روز دوشنبه به پایین‌ترین سطح در دو سال گذشته رسیده و بورس تهران شاهد سخت‌ترین سقوط در تاریخ خودش است. حتی به‌نظر می‌رسد که بورس به صورت اغراق‌آمیزی نسبت به آینده بدبین شده است.
با این همه اگر دقیق‌تر به واقعیت بازار سهام نگاه بکنیم، عواملی را می‌بینیم که بورس را به حالت افسردگی کشانده، به رغم خبرهای خوشی که در فضای بین‌المللی اقتصاد ایران موج می‌زند.
پس بپردازیم به عواملی که به رغم خبرهای خوش، بورس را به طرف حالت افسردگی سوق داده...
در تداوم ریزش در بازار بورس تهران چند عامل موثر بوده و هستند.
اول این که با وجود دستیابی به «برجام» و شکستن سد انزوای ایران، هنوز در واقعیت تغییری به‌وجود نیامده. تغییرات مثبت از اوایل سال آینده میلادی شروع خواهد شد، بعد از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد انجام تعهدات از سوی ایران.
دوم این که در فضای اقتصاد بین‌المللی، خبرهای خوشی به گوش نمی‌رسد به‌خصوص با گزارش‌های مربوط به کاهش نرخ رشد اقتصادی در چین و تاثیر این رویداد بر قیمت مواد اولیه به خصوص نفت. بورس تهران همیشه به‌شدت حساس بوده به چشم‌انداز در آمدهای نفتی کشور. بعضی از شرکت‌های سنگین‌وزن در بورس تهران هم از فروریزی قیمت مواد اولیه ضرر می‌کنند و سهامشان افت می‌کند، به‌خصوص شرکت‌های پتروشیمی، و این شاخص کل سهام را پایین می‌آورد.
و بالاخره عامل سومی را هم باید در نظر گرفت و آن رکود شدیدی هست که دامن اقتصاد ایران را گرفته، با پیش‌بینی سقوط نرخ رشد کشور به یک و یا حتی صفر درصد در سال جاری.
این حالت ریزش در بورس تهران تا کی ادامه خواهد داشت؟
اگر رویداد غیر مترقبه‌ای اتفاق نیفتد، این دوره از رکود تاریخی بازار سهام تهران قاعدتا باید تا آخر امسال تمام بشود.
