ولیالله سیف و مراد چاتین کایا، رئیسان بانکهای مرکزی ایران و ترکیه، سند سوآپ دوجانبه ریال-لیر را امضا کردند.
به گزارش ایرنا، امضای این سند همزمان با سفر اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری ایران، به ترکیه در روز پنجشنبه ۲۷ مهر صورت گرفت.
این توافق از جمله با هدف تسهیل تجارت دوجانبه، سرمایهگذاری مستقیم در دو کشور و حذف ارز ثالث (دلار و یورو) در تبدیل ریال به لیر و لیر به ریال است.
تا پیش از این در مبادلات دوجانبه ابتدا ریال به دلار یا یورو تبدیل میشد و سپس به لیر که با احتساب دو مرحله کارمزد هزینه مبادلات را بالا میبرد.
در سفر ۱۲ مهرماه رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه به تهران، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران، ابراز امیدواری کرده بود با توسعه همکاریهای بانکی و استفاده از پول ملی در مبادلات تجاری، دو طرف بتوانند حجم مبادلات خود را به سطح ۳۰ میلیارد دلار برسانند.
هماکنون صادرات ترکیه به ایران معادل ۴٫۹ میلیارد دلار و وارداتش معادل ۴٫۶ میلیارد دلار است.
«انعقاد پیمانهای پولی دو و چندجانبه با کشورهای طرف تجارت» یکی از محورهای برنامه توسعه ششم ایران است.
در همین حال مرکز پژوهشهای مجلس نیز در توصیه سال ۱۳۹۳ خود، اعلام کرد مبادلات ۱۶ کشور با ایران بیش از ۵۰۰ میلیون دلار است و چنانکه، با هشت کشور «چین، هند، کره جنوبی، ترکیه، امارات، تایوان، پاکستان، و روسیه پیمان پولی دوجانبه امضا شود … بیش از ۵۵ درصد از واردات به صورت دوجانبه تسویه شود و نیازی به ارزهای واسط» نیست.
بهرغم توافق برجام و به گفته مقامهای اقتصادی و بانکی ایران، هنوز بانکهای بزرگ اروپایی، به خاطر تحریمهای احتمالی آمریکا تمایلی به حضور در ایران نشان ندادهاند.
با احتمال خروج آمریکا از برجام، ممکن است شرایط مبادلات بانکی ایران بیش از پیش با مشکل همراه شود.
مبادله با ارزهای ملی، میتواند وابستگی کشورها به دلار و یورو را کمتر کند و در نتیجه در هنگام تحریم، ارتباطات مالی ایران با خارج کاملاً قطع نشود.
ولیالله سیف رئیس بانک مرکزی ایران که ۱۹ مهرماه برای انجام مقدمات پیمان پولی ایران و ترکیه به آنکارا رفته بود، در دیدار با همتای خود اذعان کرد که هنوز بانکهای اروپایی برای همکاری با ایران ترس و واهمه دارند. وی با این حال گفت شرایط بانکی ایران نسبت به قبل از برجام قابل مقایسه نیست.