بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در واکنش به قطع ارسال گاز از سوی ترکمنستان به ایران گفت، تهران نمیخواهد این مسئله را سیاسی ببیند.
سخنگوی وزارت خارجه ایران روز دوشنبه ۱۳ دی با بیان اینکه «این قضیه را سیاسی نمیدانیم» گفت: «این بحث، بیشتر بحثی فنی و مالی است که میان دو شرکت گاز ایران و ترکمنستان است و با درایتی که وجود خواهد داشت با کشور همسایه خودمان به شکل مرضیالطرفین به نتیجه می رسیم.»
ترکمنستان روز یکشنبه بار دیگر صدور گاز به ایران را قطع کرد؛ پیش از قطع گاز، هیئتی از ایران برای حل و فصل این قضیه ترکمنستان سفر کرده بود و اعلام شد که دوطرف به تفاهم رسیدهاند. گاز وارداتی از ترکمنستان در استانهای شمالی ایران توزیع میشود.
ترکمنستان علت قطع گاز را بدهی ایران عنوان کرده است. اما مقامهای ایرانی «بدعهدی» متهم کردهاند.
در همین حال علی ادیانی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس، این اقدام ترکمنستان را «بدعهدی» و «زیادهخواهی» نامید و گفت: احتمالا واحدهای تولیدی و جایگاههای سیانجی دچار مشکل می شوند.
اسداللهقرهخانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس، نیز به خبرگزاری ایسنا گفت: باید در معاملات بعدی با این کشور «تجدیدنظر» کرد چراکه به گفته او نمیتوان به ترکمستان اعتماد کرد.
ایران برای تامین مصارف خانگی و صنعتی، در شمال کشور روزانه نزدیک به ۱۰ میلیون متر مکعب گاز از ترکمنستان وارد میکرد.
با این حال، پس از آنکه زمزمههای اختلاف تهران و عشقآباد بار دیگر بالا گرفت بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت، روز جمعه دهم دی، گفت: «در صورت قطع گاز از سوی ترکمنستان، ایران نگرانی برای تامین سوخت ندارد.»
به گفته وزیر نفت، ایران به خاطر «ملاحظات زیست محیطی» از ترکمنستان گاز وارد میکند و به جای آن میتواند در صورت نیاز سوخت نیروگاههای شمال و شمال شرق را از سوخت مایع تامین کند.
در همین زمینه عباس کاظمی، معاون وزیر نفت، از دستور بیژن زنگنه برای تامین سوخت مایع نیروگاهها و صنایع شمال شرق ایران پس از توقف گاز ترکمنستان خبر داد.
شرکت ملی گاز ایران در بیانیهای در روز یکشنبه طرف ترکمن را به «رفتارهایی مغایر با اصول قرارداد» متهم کرد و نمونه آن را قطع گاز در اوج سرمای ۱۳۸۶ دانست.
در این بیانیه گفته شد که این شرایط «متاسفانه منجر به پذیرش خواست نامعقول شرکت ترکمن گاز و افزایش ٩ برابری قیمت گاز شد.»
شرکت ملی گاز ایران به طور تلویحی دولت احمدی نژاد را مسئول پذیرش بهای ۹ برابری گاز از ترکمنستان دانسته است.
در همین زمینه غلامرضا انصاری سفیر سابق ایران در ترکمنستان در مطلبی در روزنامه الکترونیکی «امید ایرانیان»، دولت احمدی نژاد را به کوتاهی در مذاکره به طرف ترکمن متهم کرد.
در این میان، غلامرضا انصاری، سفیر ایران در عشق آباد در زمان محمد خاتمی، گفت: ترکمنستان حاضر شده بود تنها ۱۰ دلار به قیمت گاز افزوده شود و ایران هم شرط گذاشته بود که ۵۰ درصد پول را به صورت خدمات فنی و کالا به این کشور بدهد که ترکمنستان در نهایت به ۳۰ درصد راضی شد.
سفیر سابق ایران در عشقآباد افزود: اما دولت احمدینژاد این مذاکرات را متوقف کرد.
وی با اشاره به سفر نخست محمود احمدی نژاد به ترکمنستان و «رفتارهای ناگهانی» او در گذشته اضافه کرد:«در مورد این قرارداد هم بدون توجه به همه توافقات پیشین و مذاکرات کارشناسی مفصلی که بین دو کشور انجام شده بود، آقای احمدی نژاد بدون هماهنگی قبلی، به صورت کاملا اتفاقی و بدون هرگونه بررسی کارشناسی، در قیمت قرارداد بازنگری کردند.»
رسانهها در سال ۸۶ از قول محمود احمدینژاد نوشته بودند که «عدهای در داخل از ترکمنستان خواستهاند که گاز را قطع کند تا گروهی از آن بهرهبرداری سیاسی کند.»