به گفته یک فرمانده بلندپایه عراقی، در عملیات آزادسازی شرق موصل، تاکنون نزدیک به هزار نفر از نیروهای داعش کشته شدهاند اما به خاطر موضع گرفتن نیروهای متحرک داعش در میان مردم، از سرعت عملیات کاسته شده است.
در همین حال بغداد صحنه اختلاف بر سر پیوستن نیروهای حشدالشعبی به بدنه نیروهای رسمی نظامی عراق است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، شش هفته پس از آغاز عملیات «نینوا ما میآییم»، نیروهای عراقی، نزدیک به نیمی از حومه شرق موصل را از دست نیروهای داعش آزاد کردهاند. این عملیات محله به محله درجریان است و نیروهای عراقی تکتیراندازهای داعش و خودروهای بمبگذاری شده را در مقابل خود دارند.
تاکنون نیروهای ویژه عراقی معروف به «لشکر طلایی» تنها نیروهایی هستند که به شرق موصل رخنه کردهاند. از سمت شمال و جنوب، ارتش، پلیس فدرال و نیروهای پیشمرگ کُرد موصل را در محاصره دارند؛ و از جبهه غربی نیروهای شیعه حشدالشعبی (بسیج مردمی) در تلاشند محاصره موصل را کامل کنند.
ژنرال عبدالغنی الاسدی، یکی از فرماندهان نیروهای ویژه عراقی، اظهار داشت از سرعت عملیات آزادسازی موصل کاسته شده چراکه نیروهای داعش از تاکتیکهای درحال حرکت بهره میگیرند و نیروهای عراقی برای پرهیز از تلفات غیرنظامیان در استفاده از تانک و توپخانه با محدودیت روبرو هستند.
ژنرال عبدالغنی الاسدی به رویترز گفت: «در آغاز، پیشروی سریعتر بود. دلیلش هم این بود که ما در مناطق خالی از سکنه عملیات میکردیم. حالا به مناطق مسکونی رسیدهایم. برای آنکه غیرنظامیان مصون بمانند محله به محله پاکسازی میکنیم.»
این فرمانده عراقی گفت که نزدیک به ۹۹۰ نفر از نیروهای داعش در شرق موصل کشته شدهاند.
وی افزود: «ما نقشههای خود را تغییر دادهایم و بخشی از آن به خاطر تغییر خصوصیات دشمن است... داعش در یک مکان مستقر نیست بلکه از جایی به جای دیگر در حال حرکت است.»
ژنرال عبدالغنی الاسدی گفت: «تانک اینجا کارآیی ندارد، توپخانه موثر نیست. هواپیمای ائتلاف و ارتش به خاطر غیرنظامیان محدودیت دارند.»
دولت عراق از مردم خواسته که در طول عملیات بازپسگیری موصل در خانههای خود بمانند. همزمان سازمانهای امدادی هم گفتهاند که توان کمکرسانی به صدها هزار نفر از مردمی را که احتمالاً از این شهر فرار میکنند، ندارند. تخمین زده میشود که یک میلیون نفر هنوز در شهر هستند.
ابوبکر البغدادی در ماه ژوئیه سال ۲۰۱۴ تاسیس خلاف اسلامی را از مسجد اعظم این شهر اعلام کرد.
فرماندهان عراقی میگویند که عملیات موصل احتمالاً چند ماه به طول بیانجامد. به گفته ژنرال نجم الجبوری، آزادسازی بخش غربی موصل میتواند خطرناکتر از بخش شرقی آن باشد.
دولت عراق شمار کشته و زخمیهای نظامیها و غیرنظامیان را اعلام نکرده اما سازمان ملل میگوید افزایش شمار زخمیها کار گروههای امدادی را با مشکل مواجه کرده است.
اختلاف در بغداد
از سوی دیگر، تصویب طرح پیوستن نیروهای شیعه حشد الشعبی (بسیج مردمی) به بدنه نیروهای نظامی عراق، با مخالفت جناحهای سنی روبرو شده است.
روز شنبه پارلمان عراق در حالی که نمایندگان سنی جلسه را ترک کرده بودند این طرح را به تصویب رساند.
در حالی که نیروهای حشدالشعبی که مورد حمایت ایران هستند نقش مهمی در مبارزه با داعش ایفا میکنند، اما با این اتهام از سوی سیاستمداران سنی مواجهند که سیاستهای فرقهای را پیش میبرند و حقوق سنیها را پایمال میکنند.
رعد دهلكی یکی از نمایندگان سنی عراق گفت که تصویب این قانون، حشد الشعبی را به چیزی شبیه سپاه پاسداران ایران تبدیل خواهد کرد.
احمد الاسدی، سخنگوی حشد الشعبی، گفته است که ۲۰۸ نماینده به این طرح رأی دادند که ۱۶۸ نفر آنها از «ائتلاف ملی» (بزرگترین ائتلاف شیعیان عراق) و بقیه از نمایندگان ائتلاف کردستان عراق بودند.
ائتلاف «نیروهای ملی»، بزرگترین گروه اهل سنت پارلمان، تهدید کرده است به دادگاه فدرال عراق شکایت خواهد کرد چراکه این طرح را با قانون اساسی مغایر میداند.
نیروهای حشدالشعبی تحت فرماندهی مستقیم حیدرالعبادی نخستوزیر عراق قرار دارند.