آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیهای مشترکی اعلام کردند به گزارش کارشناسان سازمان ملل درباره «حمله شیمیایی» به خان شیخون «اعتماد کامل» دارند.
رکس تیلرسون، بوریس جانسون، ژان ایو لو دریان و زیگمار گابریل، یادآور شدهاند که «سازوکار تحقیق مشترک» که با همکاری سازمان ملل و سازمان منع سلاحهای شیمیایی شکل گرفته و به اتفاق آرا در شورای امنیت به تصویب رسیده، در روز ۲۶ اکتبر نتیجه تحقیقات خود را اعلام کرد.
وزیران خارجه این چهار کشور میافزایند این کمیته نتیجه گرفته که «رژیم اسد مسئول استفاده از گاز سارین در خان شیخون در ۴ آوریل ۲۰۱۷ است.»
صادرکنندگان این بیانیه تاکید میکنند که به «یافتههای (کمیته) سازوکار تحقیق مشترک، حرفهای بودن و استقلال آن اعتماد کامل دارند.»
آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان تصریح میکنند که «رژیم سوریه بار دیگر نه تنها پیمان سلاحهای شیمیایی را نقض کرده بلکه قوانین بینالمللی را نیز زیر پا گذاشته است.»
این کشورها با محکومیت قاطع «این اقدام شنیع» خواستار آن شدهاند که دولت سوریه بیدرنگ استفاده از هرگونه سلاح شیمیایی را متوقف کند و ذخایر شیمیایی خود را به سازمان منع سلاحهای شیمیایی معرفی کند.
این بیانیه همچنین یادآور شده که این کمیته، داعش را هم مسئول بهکارگیری گاز خردل در شهرک «ام حوش» در دو روز پیاپی، در سپتامبر سال ۲۰۱۶ شناخته است.
وزیران خارجه آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان ضمن محکومیت این «عمل مشمئزکننده»، از عزم خود برای شکست این «جنبش تروریستی مخوف» خبر دادهاند.
در ادامه این بیانیه آمده است این چهار وزیر خارجه با ارزیابی کمیته «سازوکار تحقیق مشترک همعقیدهاند که برای جامعه جهانی حایز اهمیت حیاتی است که به تحقیق درباره پروندههای استفاده از سلاحهای شیمیایی در سوریه ادامه داده شود.»
آنها همچنین از شورای امنیت خواستهاند همچنان از ظرفیت این کمیته تحقیق استفاده کند و به سازمان منع سلاحهای شیمیایی نیز توصیه کردهاند که پیام روشنی به طرفهایی که مسئول این حملات شیمیایی هستند بدهد «که زمان پاسخگویی آنها فراخواهد رسید.»
وزیران خارجه این کشورها تصریح کردهاند این اقدامات نشاندهنده این است که اسد نمیتواند نقشی در آینده سوریه داشته باشد.
در این بیانیه، دولت بشار اسد برپایه یافتههای کمیته تحقیق متهم شده که در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ نیز در سه حمله شیمیایی مسئول بوده است.
همچنین داعش بر اساس همین یافتهها در سال ۲۰۱۵ مسئول استفاده از گاز خردل بوده است.
دولت سوریه پیشتر گزارش این کمیته تحقیق و تفحص درباره «حمله شیمیایی» به خان شیخون در بهار سال گذشته را «مغرضانه» دانسته و آن را «قصهپردازی» خوانده بود.
در واکنش به این گزارش، وزرات خارجه سوریه گفته است: «گزارشهای این کمیتهها از پیش در راهروهای ادارههای مخالف سوریه طراحی و نوشته میشود.»
در آن هنگام بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، اعلام کرده بود که گزارشها در مورد حمله به خان شیخون «ساختگی» است.
همچنین روسیه که از حامیان دولت بشار است، گفته بود پس از حمله جنگندههای سوری به انبار گازهای شیمیایی شورشیان، این گازها در محل پخش شدهاند. روسیه میگوید محل بمباران شده در زمان حمله در کنترل جبهه النصره بود.
با این حال آمریکا، بریتانیا و فرانسه دولت سوریه را مسئول حمله شیمیایی به خان شیخون معرفی کردند.
آمریکا سپس، با شلیک ۵۹ موشک تاماهاوک به پایگاه هوایی الشعیرات، به دمشق درباره «استفاده مجدد از سلاحهای شیمیایی» هشدار داد.
سازمان منع گسترش سلاحهای شیمیایی در گزارش خود تاکید کرده که دولت سوریه مسئول استفاده از گاز سارین در خان شیخون است که موجب مرگ دست کم ۸۰ نفر شد.