هانی الملقی، نخستوزیر اردن، در پی چند روز تظاهرات در شهرهای مختلف از مقام خود استعفا کرد. معترضان که روز دوشنبه هم در مقابل دفتر نخستوزیر اردن تجمع داشتند، خواهان استعفای او بودند.
آقای ملقی روز دوشنبه ۱۴ خرداد توسط عبدالله دوم پادشاه اردن احضار شده بود و گزارشها از احتمال استعفای هانی الملقی حکایت داشت.
در شهرهای مختلف اردن، از روز چهارشنبه علیه پیشنویس قانون افزایش مالیاتها و افزایش بهای سوخت تظاهرات اعتراضی در جریان است.
معترضان که از حمایت اتحادیههای کارگری برخوردارند، خواستار استعفای هانی الملقی نخستوزیر بودند.
روز دوشنبه نزدیک به پنج هزار نفر در مقابل دفتر نخستوزیری تجمع کردند و این درحالی بود که نیروهای امنیتی حضور پرشماری در محل داشتند.
صبح روز دوشنبه حسین بن عبدالله دوم ولیعهد ۲۳ ساله اردن در محل اجتماع معترضان در مقابل نخستوزیری حضور یافت و با نیروهای امنیتی صحبت کرد.
ولیعهد اردن به نیروهای امنیتی گفت: «آنها (معترضان) باید بتوانند عقاید و نظرات خود را ابراز کنند و وظیفه ماست که امنیت آنها را حفظ کنیم. ما و آنها مدافع پادشاه هستیم. ما میخواهیم این کشور را حفظ کنیم.»
دولت ماه گذشته لایحه افزایش مالیات را به پارلمان فرستاد. برنامهای که در راستای «اصلاحات اقتصادی» از سوی صندوق بینالمللی پول حمایت میشود. در صورت تصویب این لایحه کارگران دستکم ۵ درصد و شرکتها از ۲۰ تا ۴۰ درصد باید مالیات بیشتری بدهند.
این «اصلاحات اقتصادی» پس در دریافت اعتبار ۶۲۳ میلیون دلاری از صندوق بینالمللی پول در سال ۲۰۱۶ در اردن به اجرا درآمده است.
بنا بر آمار رسمی دولت درصد بیکاری در اردن ۱۸.۵ درصد است و مطابق برآورد بانک جهانی نزدیک به ۱۳ درصد از جمعیت اردن زیر خط فقر و نزدیک به یکسوم جمعیت دچار «فقر فصلی» هستند.
اردن که کشوری بیابانی و فاقد منابع قابل توجه است، به کمکهای خارجی شدیداً وابسته است.
اما در حالی که بسته کمکهای سه میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلاری شورای همکاری خلیح فارس در ژانویه سال ۲۰۱۷ پایان یافت، هنوز بسته جدیدی از سوی این شورا برای اردن در نظر گرفته نشده است.
اردن همچنین بیم آن دارد که کمکهای سالیانه آمریکا به این کشور در دولت دونالد ترامپ با وقفه روبهرو شود. آمریکا سالانه یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار به اردن کمک میکند که معادل یکسوم بودجه کل این کشور است.
این کشور مخالفان انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس (اورشلیم) بود و ملک عبدالله که تولیت اماکن مقدسه در بیتالمقدس را به عهده دارد، از شرکتکنندگان در کنفرانس ترکیه بود که اخیراً در اعتراض به انتقال سفارت برگزار شد.
اردن میزبان بیش از دو میلیون آواره فلسطینی است که یکپنجم جمعیت این کشور را تشکیل میدهند، و کاهش کمکهای آژانس آوارگان فلسطینی سازمان ملل نیز علت دیگری برای مشکلات مالی اردن است.
در همین حال دو کشور همسایه اردن، یعنی عراق و سوریه در سالهای اخیر دستخوش جنگ بوده و صدها هزار نفر از این دو کشور به اردن پناه آوردهاند.
اردن نزدیک به ۶۵۶ هزار نفر از سوریها را پناه داده است و مقامهای این کشور میگویند تاکنون ۱۰ میلیارد دلار برای بحران پناهجویان سوری هزینه کردهاند.
این کشور از معدود کشورهایی بود که در اعتراضهای «بهار عربی» در سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ روزهای کمتلاطمی داشت.