رسانههای اسرائیلی در روزهای جاری گزارشی را منتشر کردهاند که میگوید این کشور ضمن همکاری غیرمستقیم ایران و حزبالله با یاری میانجیگران خارجی درصدد روشن شدن سرنوشت یک کمکخلبان اسیر اسرائیلی و چهار ایرانی ناپدید شده در لبنان بر آمد اما معلوم شد که همه آنها مردهاند و معاملهای صورت نگرفت.
رسانههای اسرائیل میگویند گزارش تهیه شده از سوی ارتش اسرائیل تا حال جنبه محرمانه داشته اما با گذشت نزدیک به سی سال از زمان اسیر شدن این کمکخلبان، از حالت «طبقهبندی» خارج شده و مجوز انتشار یافته است.
این گزارش در همین حال تاکید دارد که برخی از تلاشها بسیار تازه بوده و تا ماههای اخیر ادامه یافته است.
این گزارش که بهنوشته روزنامههای اسرائیل ماحصل سالها تحقیق از سوی ارتش و گروههای مختلف دولتی بوده است، تاکید میکند که احمد متوسلیان و سه همراه ایرانی او در لبنان کشته و توسط فالانژهای مسیحی خاک شدند و رد پای کمک خلبان اسرائیلی نیز هرگز بهدست نیامد.
حاج احمد متوسلیان روز ۱۴ تیر ۱۳۶۱، در نخستین هفتههای حضور نیروهای نظامی اعزامی از سوی ایران به لبنان ناپدید شد.
در سال ۱۳۶۱ در حالی که جنگ ایران و عراق هنوز ادامه داشت، شماری از نیروهای سپاه پاسداران ایران برای کمک به نیروهای شبهنظامی لبنانی به آن کشور اعزام شدند تا با اسرائیل که نیروهای خود را با عنوان مبارزه با چریکهای سازمان آزادیبخش فلسطین وارد لبنان کرده بود، مقابله کنند.
نیروهای نظامی ایرانی هرگز در برابر اسرائیلیها قرار نگرفتند اما تلاشهای آنها به شکلگیری نخستین هستههای مقاومت و برپایی حزبالله لبنان منجر شد.
حاج احمد متوسلیان فرمانده وقت لشگر محمد رسولالله در شمار نیروهای زبده سپاه پاسداران در جنگ ایران و عراق بود و در مقابله با کردهای مسلح در استان کردستان نیز موفقیتهایی برای جمهوری اسلامی کسب کرده بود. او بلندپایهترین عضو سپاه بود که در لبنان باقی ماند ولی قرار بود مانند دیگر نیروهای اعزامی به ایران برگردد.
احمد متوسلیان تنها یک روز قبل از بازگشت از لبنان به ایران، برای «زدن چرخی کوتاه» در خیابانهای اطراف رفت اما دیگر بازنگشت. محسن موسوی کاردار سفارت ایران، کاظم اخوان عکاس خبرگزاری رسمی ایران و تقی رستگار مقدم کارمند سفارت احمد متوسلیان را همراهی میکردند.
فالانژهای وابسته به مسیحیان مارونی سمیر جعجع با چریکهای ساف و نیز با نیروهای سازمان شیعه امل و گروه انشعابی «امل اسلامی» که مورد حمایت ایران قرار گرفته بودند، میجنگیدند. این فالانژها خودروی احمد متوسلیان را در یک پست بازرسی متوقف کردند و آنها را با خود بردند. همه تحقیقات نشان میدهد که آنها همان روز کشته شدند.
اما حضور ارتش اسرائیل در لبنان تا بهار سال ۲۰۰۰ میلادی ادامه یافت؛ با وجود عقبنشینی ارتش اسرائیل از بیروت، ارتش این کشور به مدت ۱۸ سال منطقهای از جنوب لبنان را با عنوان «کمربند امنیتی» در اشغال خود داشت.
ارتش اسرائیل در این سالها مواضع فلسطینیها و دیگر گروههای مسلح لبنانی را در نقاط مختلف لبنان بمباران میکرد.
در پاییز سال ۱۹۸۶ یک جنگنده نیروی هوایی اسرائیل به سوی یک ماموریت بمباران علیه مقرهای ساف در صیدا در لبنان اعزام شد؛ جنگنده بر اثر اصابت ترکشهای انفجاری یکی از موشکهای شلیک شده از خود بمب افکن، سقوط کرد.
ارتش اسرائیل همان ساعات با اعزام سریع کماندوهای ویژه توانست خلبان را بیابد و به اسرائیل برگرداند اما رون آراد کمک خلبان در نقطهای با چتر نجات فرود آمده بود که شبهنظامیان شیعه امل او را سریعا یافته و به اسارت گرفتند.
تا دو سال بعد از آن، تصاویری همراه با دستکم دو نامه از رون آراد به دست خانوادهاش رسانده شد.
اسرائیل که مدتی قبل از آن در معامله «ایران گیت» اسلحه و جنگافزار برای ایران ارسال کرده بود، گروه اقدام ویژه دولتی را برای یافتن رد پای رون آراد تعیین کرد تا شاید با حزبالله و امل وارد معامله شود.
در برخی از گزارشهای تایید نشده رسانهای آن زمان این ادعاها مطرح میشد که ربایندگان رون آراد او را در برابر پول «به ایران فروختهاند».
اسرائیل مصطفی دیرانی و شمار دیگری از مقامات سازمان شیعه امل را ربود تا از آنها اطلاعاتی بگیرد؛ این افراد سالها در زندان اسرائیل ماندند اما نهادهای حقوق بشری اسرائیلی این آدمربایی دولتی را محکوم کرده و دولت خود را وادار به آزادی مصطفی دیرانی و دیگر لبنانیها کردند.
اسرائیل بعدا یک جایزه ده میلیون دلاری تعیین کرد و آن را به زبان فارسی نیز در رسانههای لس آنجلس منتشر کرد تا اگر کسی بتواند به روشن شدن رد پای رون آراد کمک کند، این پول را دریافت کند. اما این کوششها نیز بینتیجه بود.
گزارش تازه انتشار یافته میگوید، بعد از آنکه میانجیگران غربی و کوششهای مشترک غیر مستقیم اسرائیل با ایران و حزبالله لبنان این نتیجه را قطعی کرد که رون آراد زنده نیست و فالانژهای مسیحی تحت فرمان سمیر جعجع نیز احمد متوسلیان و سه ایرانی دیگر را همان روز نخست درگیری با آنها کشتند و دفن کردند، اسرائیل پرونده تلاش برای یافتن رون آراد را بست.
این گزارش تاکید دارد که عماد مغنیه بلندپایهترین مسئول نظامی حزبالله لبنان برای یافتن ردپای رون آراد کمیتهای تشکیل داده بود تا بتواند از این طریق برای حزبالله امتیازاتی بگیرد.
این گزارش میگوید، این کمیته حزبالله بعد از کشته شدن خود عماد مغنیه نیز فعال بود و سرانجام محلهای دفن رون آراد مورد خاکبرداری قرار گرفت؛ بارها محل قبر او تغییر داده شده بود.
حزبالله برای قطعیت مرگ رون آراد، اقدام به خاکبرداری از این محلها کرده و آزمایش دی ان ای بروی برخی از اجساد صورت گرفت اما معلوم شد هیچیک از استخوانها متعلق به رون آراد نبود.
بنا بر گزارش تازه انتشار یافته، در مذاکرات محرمانه با یاری میانجیگران آلمانی، ایران این پیشنهاد را داده بود که اگر استخوانهای رون آراد پیدا شوند، بتوان آن را معامله کرد اما اصرار ایران این بوده که احمد متوسلیان و سه ایرانی ناپدید شده دیگر «زنده» تحویل شوند.
اسرائیل حتی برای پس گرفتن استخوانی از کشتههای خود حاضر به معاملات بزرگ با سازمانهای فلسطینی و حزب الله بوده است.
روحانی ارشد ارتش اسرائیل در سال ۲۰۰۴ اعلام کرد رون آراد را باید فوت شده تلقی کرد اما آریئل شارون که نخستوزیر وقت بود، این گزارش را رسما نپذیرفت.
بر اساس نوشته یدیعوت آخرونوت، آخرین دور تلاشهای اسرائیل برای روشن شدن رد پای رون آراد و چهار ایرانی، حتی تا بهار امسال در قبرس ادامه یافت و نمایندگانی از حزبالله ایران نیز در آن حضور یافتند.
ابوالفضل حسن بیگی نائب رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران در واکنش به گزارش انتشار یافته روزهای اخیر در رسانههای اسرائیل گفته است «به گفتههای رژیم صهیونیستی نمیتوان هیچگاه اعتماد کرد و ادعای مذاکرات دوره اخیر میتواند صرفا یک عملیات روانی باشد».
به گزارش وبسایت «میزان»، حسن بیگی افزوده است «حاج احمد متوسلیان تا دو سال پیش قطعا زنده بوده است».
برخی از یاران احمد متوسلیان به تازگی در مصاحبه با «مشرق» گفته بودند اطمینان دارند که احمد متوسلیان نظر به شخصیت جنگجویی که داشت در روزهای اول دستگیری توسط فالانژهای لبنانی با آنها درگیر شده و کشته شده است.
اما حسین دهقان وزیر دفاع کنونی ایران که خود از نخستین نیروهای سپاهی حاضر در لبنان در اوایل دهه هشتاد میلادی بود، خرداد ماه در آستانه سالروز ربوده شدن احمد متوسلیان گفت «او و دیگر ایرانیها زنده و در اسارت رژیم صهیونیستی هستند».