لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۳ دی ۱۴۰۳ تهران ۱۳:۳۴

مبارک رفت


سرانجام حسنی مبارک، رئیس جمهوری مصر، پس از ۳۰ سال حکومت بلامنازع بر این کشور در هجدمین روز از اعترا‌ض‌های مردمی، از قدرت کناره‌گرفت.

غروب جمعه، عمر سلیمان معاون ریاست جمهوری، در یک پیام تلویزیونی کوتاه اعلام کرد، حسنی مبارک از قدرت کناره‌‌گیری کرد.

عمر سلیمان گفت: «در این شرایط حساس که کشور در آن به سر می‌برد، رئیس جمهور حسنی مبارک تصمیم گرفت از ریاست جمهوری کناره‌گیری کند.»

هجده روز اعتراض؛ نقطه پایان حکومتی سی ساله

عمر سلیمان افزود حسنی مبارک اداره امور کشور را به «شورای نیروهای مسلح» سپرده است.

این پیام کوتاه، موجی از شادی و سرور را در سراسر مصر برانگیخته است.

ساعاتی پس از کناره‌گیری حسنی مبارک ارتش مصر در «اطلاعیه شمار سه» خود اعلام کرد که تدابیری را برای دوران انتقالی به اجرا در‌می‌آورد.

ارتش در این بیانیه از کناره‌گیری حسنی مبارک تجلیل کرد و این اقدام را در راستای منافع ملت مصر دانست.

ارتش مصر همچنین از کشته‌شدگان ناآرامی‌های اخیر به عنوان «شهید» یاد کرد و تاکید کرد که به حساسیت اوضاع و مطالبات مردم آگاه است.

پیش از کناره‌گیری حسنی مبارک، گزارش‌ها حاکی از این بود که وی به همراه خانواده‌اش قاهره را ترک گفته و به کاخ خود در شرم‌الشیخ در ساحل دریای سرخ رفته است.

جمعه صبح ارتش مصر بار دیگر تاکید کرد که اصلاحات دموکراتیک در این کشور را تضمین خواهد کرد؛ با این حال تظاهرکنندگان خشمیگن در این روز به سوی کاخ ریاست جمهوری و تلویزیون روانه شده و بر خواسته خود که همان رفتن مبارک بود اصرار ورزیدند.

حسنی مبارک که در طول ۱۸ روز اعتراض‌های مردمی، گام به گام از مواضع خود عقب‌نشینی کرده بود، پنجشنبه شب با وجود گمانه‌زنی‌ها برای اعلام استعفایش، گفت تا شهریور ماه سال آینده در قدرت باقی خواهد ماند؛ با این حال تنها یک روز بعد از آن مبارک قاهره و قدرت را در ۸۲ سالگی ترک کرد.


همصدایی مردم و نیروهای ارتش در هجدهمین روز اعتراض‌ها

حسنی مبارک در حالی از قدرت کناره‌گیری کرد که برکناری دولت، برگزیدن عمر سلیمان به عنوان معاون ریاست جمهوری و حتی گفت‌وگو با گروه‌های مخالف، معترضان را راضی نکرد و آنها برای هجدمین روز پیاپی در خیابان‌ها حضور خود را حفظ کردند.

این دومین حکومت عربی است که در کمتر از یک ماه فرومی‌ریزد. در ۱۵ ژانویه زین‌العابدین بن علی پس از ۲۳ سال ریاست جمهوری بی‌رقیب، استعفا داد و به عربستان سعودی گریخت.

گزارش‌ها حاکی از آن است که در شهرهای مختلف شمال آفریقا و خاورمیانه، مردم سرنگونی حکومت حسنی مبارک را جشن گرفته‌اند.

از بیروت تا غزه مردم در خیابان‌ها ریخته و با آتش‌بازی و سردادن شعار به استقبال این پیروزی مردم مصر رفته‌اند.

در تونس که الهام‌بخش حرکت اعتراضی مصر بوده است، مردم در خیابان‌ها فریاد شادی سر می‌دهند.

حسنی مبارک که ۸۲ سال دارد، در آوریل ۱۹۷۵ از سوی انور سادات به معاونت ریاست جمهوری برگزیده شد.

در ۱۴ اکتبر ۱۹۸۱ و پس از ترور انور سادات، حسنی مبارک سوگند ریاست جمهوری یاد کرد.

در ژوئن ۱۹۹۵ حسنی مبارک هنگامی که از اتیوپی دیدن می‌کرد مورد سوء قصد قرار گرفت اما جان سالم به در برد.

وی در سال ۲۰۰۳ هنگام سخنرانی در پارلمان از حال رفت.

حسنی مبارک در سال ۲۰۰۴ در آلمان برای یک جراحی بر روی کمرش بستری شد.

در فوریه سال ۲۰۰۵ حسنی مبارک، دستور داد متمم‌هایی به قانون اساسی اضافه شود تا برای نخستین بار انتخابات ریاست جمهوری با شرکت کاندیداهای دیگر برگزار شود.

پس از اضافه شدن این متمم‌ها به قانون اساسی، وی در سپتامبر سال ۲۰۰۵ در نخستین انتخاباتی که نامزدهای دیگر نیز شرکت داشتند، پیروز اعلام شد.

در ششم ماه مارس ۲۰۱۰ حسنی مبارک به دلیل عمل جراحی بر روی کیسه صفرا، قدرت را به طور موقت به نخست‌وزیر واگذار کرد.

در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۱، در واکنش به اعتراض‌های گسترده در مصر، حسنی مبارک برای نخستین بار برای خود معاون برگزید.

با ادامه اعتراض‌ها در مصر، در یکم فوریه ۲۰۱۱، حسنی مبارک اعلام کرد که دیگر در انتخابات ریاست جمهوری شرکت نمی‌کند اما در عین حال گفت که کشور را ترک نمی‌کند و در مصر خواهد مرد.

دو سوم جمعیت ۸۰ میلیونی مصر را جوانان زیر ۳۰ سال تشکیل می‌دهند که بسیاری از آنها با مشکل بیکاری مواجه‌اند؛ ۴۰ درصد مردم مصر نیز درآمدی کمتر از دو دلار در روز دارند.

واکنش‌های جهانی

با کناره‌گیری حسنی مبارک که یکی از خواسته‌های مخالفان مصری بود، رهبران جهان از این تغییر استقبال کرده و ابراز امیدواری کردند مردم مصر بتوانند به مطالبات دموکراتیک خود دست یابند.

باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده، ساعاتی پس از کناره‌گیری حسنی مبارک، از انتقال مسالمت‌آمیز قدرت در این کشور استقبال کرد و گفت «مصری‌ها جهان را تغییر دادند.»

باراک اوباما گفت: «در طول زندگی لحظات بسیار کم شماری است که ما از این امتیاز برخوردار شویم که شاهد تغییر تاریخ باشیم. این یکی از این لحظات است. این یکی از آن دوره‌ها است.»

باراک اوباما افزود: «مردم مصر به سخن آمده‌اند. صدای آنها شنیده شد و مصر دیگر هرگز مانند گذشته نخواهد بود.»

جو بایدن، معاون ریاست جمهوری ایالات متحده، نیز پس از کناره‌گیری مبارک گفت: «این برهه‌ای مهم در تاریخ است... و نه فقط برای تاریخ خاورمیانه.»

جو بایدن از اینکه آمریکا عمدتا «یک‌صدا» در مورد مصر موضع گرفته‌ است ابراز خرسندی کرد و افزود: «این یک‌صدایی با اهمیت بوده و در این روزهای حساس و سرنوشت‌ساز حتی از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود.»

جو بایدن تحولات مصر را دلیلی بر متصل بودن جهان نوین به هم دانست و گفت این نسل جوان مصر بود که این تغییر را رقم زد و از شبکه‌های اجتماعی برای نیل به هدف خود بهره‌ جست.

بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحده، نیز در پیام کوتاهی خواستار «گذاری آرام و شفاف» در مصر شد و ابراز امیدواری کرد که این کشور انتخاباتی آزاد، منصفانه و قابل اعتماد» در پیش رو داشته باشد و اداره مصر به یک دولت غیرنظامی سپرده شود.

کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز در بیانیه‌ای اظهار داشت که مبارک به «صدای مردم مصر» گوش فرا داد.

کاترین اشتون بر اهمیت قوت بخشیدن به مذاکرات در مصر تاکید کرد تا از این رهگذر به گفته او به مطالبات مردم مصر پاسخ داده شود و ثبات به این کشور بازگردد.

ترکیه نیز رفتن حسنی مبارک را به مردم مصر شادباش گفت و تاکید کرد که خواستار گذاری آرام به دموکراسی در این کشور است.

احمد داوود اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، در پیامی گفت: «شادباش به مردم مصر! و ما امیدواریم که نظامی بر سرکار بیاید که انتظارات مردم مصر را برآورده کند.»

وزیر خارجه ترکیه افزود: «مصر نیرومند است و تداوم نهادهای مصر از اهمیت حیاتی برخوردار است.»

دفتر رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، نیز با صدور بیانیه‌ای گفت: «ما از صمیم قلب باور داریم که مصر در پی این تحولات نیرومندتر ظاهر خواهد شد.»

در همین دولت سوئیس روز جمعه اعلام کرد همه حساب‌ها و دارایی‌های حسنی مبارک و نزدیکانش را مسدود کرده است.

نیکولا سارکوزی، رئیس جمهوری فرانسه، هم در این «برهه تاریخی» کناره‌گیری مبارک را اقدامی «شجاعانه و ضروری» توصیف کرده است.

در بیانیه کاخ الیزه آمده است که فرانسه از مقام‌های مصر می‌خواهد با اجرای اصلاحات لازم این کشور را به جامعه‌ای «تکثرگرا و آزاد» سوق دهند.
XS
SM
MD
LG