روزنامه شهروند در تیتر یک شماره یکشنبه خود «از آغاز شمارش معکوس برای افزایش قیمت بنزین» خبر داده و با اشاره به اینکه «گفته میشود مسئولانی که قیمت بنزین را میدانند در قرنطینه هستند و قرار نیست تا شب اعلام نرخها کسی در این خصوص اطلاعرسانی کند»، نوشته است: «به نظر میرسد آن چیزی که در قرنطینه است اطلاعرسانی و اصل هدفمندی و خود بنزین باشد.»
روزنامه اعتماد در تیتر شماره سی و یکم فروردین ماه نوشته است: «قرار است فاز دوم هدفمندی یارانهها بنا به گفته حسن روحانی، رئیس دولت تدبیر و امید در هفته جاری اجرا شود، امری که بنا به اظهارات قبلی مسوولان دولتی قرار بود همزمان با نخستین طلوع آفتاب در اول اردیبهشت ماه رنگ و بوی اجرایی شدن به خود گیرد.»
این روزنامه درعین حال پرسیده است: «آیا مصرفکنندگان ایرانی که به مرور به سمت استفاده از بنزین به قیمتهای نزدیک به قیمت واقعی حرکت داده میشوند فرصت پیدا میکنند که با عرضهکنندگان جهانی که بنزین با کیفیت و خدمات جانبی کاملتری ارائه میکنند نیز طرف حساب شوند.»
روزنامههای آرمان و جهان صنعت از ثبت نام ۷۰ میلیون نفر برای دریافت یارانه نقدی» خبر دادهاند. روزنامه جهان صنعت در تیتر یک خود نوشته است: «انصراف از دریافت یارانه نقدی شکست خورد.»
روزنامه ابتکار خبر داده است که «محیالدین حائری شیرازی نماینده استان فارس در مجلس خبرگان رهبری با انتشار نامهای از میرحسین موسوی و مهدی کروبی خواست که از اصرار بر مواضع چند سال گذشت خود پیرامون انتخابات دست بردارند تا زمینههای رفع حصر از سوی نظام مهیا شود.»
به نوشته ابتکار، محی الدین حائری شیرازی در این نامه خطاب به میرحسین موسوی و مهدی کروبی نوشته است: «رفع حصر خانگی در شرایط اصرار بر مواضع قبلی عیناً مانند قبول ابطال انتخابات بدون مجوز قانونی است و معنی آن این است که نظام حکم به نفی خود نموده است و از هیچ نظامی نمیتوان چنین انتظاری را طلب کرد.»
روزنامه رسالت در تیتر یک خود سخنان روز شنبه علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی درباره زنان را مورد توجه قرار داده است.
همزمان روزنامههای جام جم و شرق به مناسبت روز زن در ایران گزارشها و یادداشتهایی درباره وضعیت زنان در ایران منتشر کردهاند.
آغاز شمارش معکوس برای افزایش قیمت بنزین
روزنامه شهروند در تیتر یک شماره یکشنبه خود «از آغاز شمارش معکوس برای افزایش قیمت بنزین» خبر داده و با اشاره به اینکه «گفته میشود مسئولانی که قیمت بنزین را میدانند در قرنطینه هستند و قرار نیست تا شب اعلام نرخها کسی در این خصوص اطلاعرسانی کنند»، نوشته است: «به نظر میرسد آن چیزی که در قرنطینه است اطلاعرسانی و اصل هدفمندی و خود بنزین باشد.»
این روزنامه یادآوری کرده است که «برخی از وزرا و مسئولان مانند وزیر نفت موافق بنزین تکنرخی هستند اما برخی از بنزین دونرخی حمایت میکنند، و اخبار غیررسمی حاکی از آن است که تا اوایل اردیبهشت ماه جاری احتمال اجرا شدن سناریوی دونرخی شدن بنزین در گام دوم هدفمندکردن یارانهها بیشتر از مابقی سناریوها بوده به طوری که احتمالا بنزین نیمهیارانهای با نرخ ۷۰۰ تومان و بنزین آزاد نیز بیش از ۱۰۰۰ و نزدیک به ۱۲۰۰ تومان عرضه خواهد شد.»
روزنامه شهروند به «ابهام مردم در خصوص قیمتها» نیز اشاره کرده و نوشته است: «اذهان عمومی اکنون در این اندیشهاند که با سناریوها و قیمتهای اعلامی متعدد رسانهها درخصوص قیمت بنزین و برق کدام عدد به حقیقت نزدیکتر است، زیرا از یک سو ۲۴ درصد افزایش قیمت در قبضهای برق ضمن اضافه شدن در صورتحسابها برای مردم نیز ارسال شد تا با دستور مستقیم رئیسجمهوری منقضی شود یا در جریان بنزین گفته میشود، احتمال دارد سهمیههای ۴۰۰ تومانی در کارتها بسوزد و بنزین سهمیهای و آزاد با نرخ جدید ۵۲۰ و ۹۸۰ تومانی به دست مردم برسد، هرچند این تنها یکی از سناریوهای اعلام شده است و منابع مطلع از درون دولت اعلام کردهاند که احتمال دارد بنزین دونرخی از اردیبهشتماه با قیمتهای ۸۰۰ تومان برای بنزین سهمیهای و ۱۲۰۰ تومان برای بنزین یارانهای قیمتگذاری شود.»
به نوشته این روزنامه «در آخرین خبرها اعلام شده که مسئولان تعیین قیمت سوخت تا زمان اعلام قیمت در قرنطینه هستند و تنها قیمت اعلام شده از سوی رئیسجمهوری و معاون اجرایی وی معتبر است.»
روزنامه شهروند همچنین به انتقاد از اظهارات مقامهای دولتی که موجب «سردرگم کردن مردم» شده، نوشته است: «این موضوع که نشان از نبود سازوکار علمی در فرآیندهای اقتصادی پیش روی دولت دارد در حوزههای دیگری هم موجب سردرگمی و ایجاد جو روانی منفی در جامعه شده است.»
این روزنامه نوشته است: «مسئولان باید توجه کنند که در این بازه زمانی که اظهارات جنجالیشان با آغاز شدن فاز دوم هدفمندی یارانهها مصادف شده است، هر گمانه میتواند موجب نگرانی و سردرگمی بخشی از جامعه شود. اتفاقی که این روزها به صورت پی در پی تکرار میشود.»
اعتماد: اعلام نرخ بنزین ساعت ۲۴ یکشنبه شب؟
روزنامه اعتماد در تیتر شماره سی و یکم فروردین ماه خود با طرح این پرسش که «اعلام نرخ بنزین ساعت ۲۴ امشب (یکشنبه شب)» انجام خواهد شد؟ نوشته است: «قرار است فاز دوم هدفمندی یارانهها بنا به گفته حسن روحانی، رئیس دولت تدبیر و امید در هفته جاری اجرا شود، امری که بنا به اظهارات قبلی مسوولان دولتی قرار بود همزمان با نخستین طلوع آفتاب در اول اردیبهشت ماه رنگ و بوی اجرایی شدن به خود گیرد.»
محمدصادق جنان صفت در روزنامه اعتماد همچنین نوشته است: «قرعه به نام چه کسی میافتد تا خبر مهم اقتصاد سیاسی بهار ۱۳۹۳ را به اطلاع میلیونها ایرانی علاقهمند و همچنین نگران برساند؟ محمد شریعتمداری معاون اجرایی رئیسجمهور، محمدباقر نوبخت معاون برنامهریزی حسن روحانی، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس دولت یا اکبر ایزدی رئیس سازمان هدفمندی یا خود رئیسجمهور؟ هر فردی در مقامهای یاد شده که بر پرده تلویزیون حاضر شده و قیمتها را اعلام کند، لابد میداند که چه خبر بسیار با اهمیتی را علنی خواهد کرد.»
نویسنده روزنامه اعتماد درعین حال اشاره کرده است که «برخی تحلیلها هم این است که یک شب در شبهای همین هفته در"ساعت ۲۴" یک فرد عادی به پمپ بنزین برود و متصدی مربوطه به جای ۴۰۰ تومان بنزین یارانهای از او طلب ۷۰۰ تومان کند و یا اگر او از کارت سوخت استفاده نکند به جای بنزین ۷۰۰ تومانی از او بخواهد که ۹۵۰ تومان یا... بدهد.»
این روزنامه تاکید کرده است که «میلیونها ایرانی چشم به راه و گوش به زنگ هستند تا خبر مهم بهار ۱۳۹۳ را ببینند و بشنوند» و احتمالا «ساعت ۲۴ یک شنبه۳۱ فروردین معلوم خواهد شد که «شیب ملایم» مورد نظر دولت که بارها آن را بر زبان آوردهاند چقدر است.»
محمدصادق جنان صفت همچنین نوشته است که «اگر گفتههای مسعود نیلی معیار باشد که به صورت تلویحی از افزایش میانگین ۵۴ درصدی قیمت حاملهای انرژی گفت و محمد کردبچه طراح بودجه ۹۳ نیز آن را تا حدودی تایید کرد و همان ۵۴ درصد درباره بنزین اعمال شود و بنزین با دو نرخ ارایه شود، باید قیمت هر لیتر بنزین یارانهای حدود ۶۰۰ تا ۶۵۰ تومان و قیمت بنزین آزاد حدود ۱۰۵۰ تا ۱۱۰۰ تومان باشد» اما برخی گمانهزنیها روی «بنزین با سه نرخ ۸۰۰ تومان، ۱۰۰۰ تومان و ۱۲۰۰ تومان متمرکز شده است.»
روزنامه اعتماد درعین حال یادآوری کرده است که «این پرسش وجود دارد که آیا دولت باز هم سهمیهای مشخص برای بنزین با کمترین نرخ را در معادلات خود گنجانده است یا نه؟ علاوه بر این دولت یازدهم با این شرایط مواجه است که افزایش شدید قیمت بنزین میتواند به سرعت قیمتهای نسبی کالاها و خدمات را از تعادل فعلی خارج کند و به سمت بالا حرکت دهد و موجب یک مارپیچ تورمی دوباره شود.»
این روزنامه همچنین یکی از مسائل بسیار با اهمیت در مسیر افزایش قیمت حاملهای انرژی را که «باید در کانون توجه قرار گیرد آزادسازی عرضه و اجازه فعالیت دادن به شرکتهای خصوصی به ویژه شرکتهای غولپیکر دارای تجربه در توزیع بنزین» عنوان کرده و پرسیده است: «آیا مصرف کنندگان ایرانی که به مرور به سمت استفاده از بنزین به قیمتهای نزدیک به قیمت واقعی حرکت داده میشوند فرصت پیدا میکنند که با عرضهکنندگان جهانی که بنزین با کیفیت و خدمات جانبی کاملتری ارائه میکنند نیز طرف حساب شوند.»
اعتماد همچنین به دولت توصیه کرده است که «باید بتواند به شهروندان توضیح دهد که افزایش قیمتها بر پایه کدام اصول اقتصادی و سیاسی اخذ شده و چرا این دولت ناگزیر از چنین رفتاری است»، هرچند «دولت یازدهم تاکنون در دو مقطع توزیع سبد کالا و تشویق به انصراف از یارانه، کارنامه قابل قبولی در ارتباط صمیمی، موثر و کارآمد با شهروندان نداشته و به جای اینکه مهار امور را در دست گیرد خود را به دست موج سپرده است.»
«با ثبت نام ۷۰ میلیون؛ انصراف از دریافت یارانه نقدی شکست خورد»
روزنامههای آرمان و جهان صنعت از ثبت نام ۷۰ میلیون نفر برای دریافت یارانه نقدی» خبر دادهاند. روزنامه جهان صنعت در تیتر یک خود نوشته است: «انصراف از دریافت یارانه نقدی شکست خورد.»
روزنامه آرمان با اشاره به اینکه روزهای شنبه و یکشنبه آخرین مهلت ثبتنام یارانه نقدی برای کسانی است که به هر دلیلی تاکنون موفق به ثبتنام در دور دوم هدفمندی نشدهاند، نوشته است: «در این دوره دولت با تشویق مردم به انصراف سعی در کاهش تعداد ثبتنامکنندگان کرد و حتی از ارائه کارتی با عنوان همیاری ملی به انصرافدهندگان سخن گفت» و اغلب کارشناسان «انصراف حدود ۲۰ درصدی مردم از ثبتنام را پیشبینی کردند» اما بهرغم توصیه دولتیها و انصراف تیم دولت از دریافت یارانه «آحاد جامعه از طرح انصراف استقبال چندانی نکردهاند و بنا به گزارشهای رسیده در دور جدید تنها تعداد ۷ میلیون نفر از تعداد یارانهبگیران کاسته خواهد شد.»
این روزنامه به استناد گزارشی خبرگزاری مهر نوشته است: «براساس اطلاعات رسیده، در ۱۰ روز نخست ثبتنام، تعداد متقاضیان دریافت یارانه از مرز ۷۰ میلیون نفر گذشته است، ضمن اینکه تعداد انصرافیها هم همچنان کمتر از ۱۰ درصد هستند.»
به نوشته روزنامه آرمان «از ۲۴ میلیون خانوار ایرانی که در فاز اول هدفمندی یارانهها یارانه نقدی میگرفتند، تاکنون حدود ۲۲ میلیون خانوار خواستار تداوم پرداخت یارانه نقدی شدهاند و قطعا این تعداد در روزهای شنبه و یکشنبه، فرصت مجدد برای جاماندگان، بیشتر هم خواهد شد.»
روزنامه جهان صنعت نیز با تاکید براینکه «انصراف از دریافت یارانه نقدی شکست خورد»، نوشته است: «در حالی که تلاشهای دولت و رسانهها برای کمتر شدن افراد ثبتنامکننده دریافت یارانه نقدی همچنان ادامه دارد، خبرها نشان میدهد بیش از ۷۰ میلیون نفر برای دریافت یارانهها ثبتنام کردهاند.»
این روزنامه ضمن یادآوری اینکه «دولت پیش از این اعلام کرده بود منابع کافی برای پرداخت یارانه نقدی به همه مردم ایران را ندارد»، نوشته است: «وزیرامور اقتصادی و دارایی نیز خبر داده تحت هر شرایطی نام ۱۰ میلیون نفر از ثروتمندان از لیست دریافت یارانه نقدی حذف میشود.»
به گزارش روزنامه جهان صنعت «با وجود اینکه رئیسجمهور از اجرایی شدن فاز دوم هدفمندی تا پایان هفته جاری خبر میدهد اما کارشناسان اقتصادی بر این باورند که اگر تعداد انصرافدهندگان کمتر از ۱۰ میلیون نفر باشد درستترین انتخاب، توقف اجرای فاز دوم هدفمندی و وارد نکردن جامعه در دوره تازهای از تلاطم و بیثباتی است چراکه در غیر این صورت با نوعی درهمریزی تازه اقتصادی و به ویژه رکود تورمی تازهای همراه خواهیم بود.»
محسن رنانی، اقتصاددان، به روزنامه جهان صنعت گفته است: «اگر انصرافدهندگان بین پنج تا ۱۰ میلیون نفر باشند چون بخشی از این انصرافها متعلق به اغنیا خواهد بود، باید گفت یا اصولا طبقه متوسط از نظر اقتصادی شدیدا تخریب شده است و تمام برآوردهای موجود اشتباه بوده است یا اینکه این طبقه از نظر فرهنگی و اخلاقی تخریب شده و سرمایه اجتماعی و احساس همبستگی خود را به منافع کشور از دست داده است و یا احتمالا هر دو حالت رخ داده است.»
این کارشناس اقتصاد گفته است: «در این صورت باید اندیشمندان و همه گروههای مرجع اجتماعی زنگها را به صدا درآورند و اعلام خطر کنند و نهضتی برای چارهجویی به راه بیندازند و نظام سیاسی باید طرحی نو دراندازد با ایجاد نهضتی برای همبستگی ملی و اجرای برخی سیاستها که آشتی ملی و امید و همبستگی اجتماعی را در پی دارد و با کمک گسترده اقتصادی به دولت برای بهبود اوضاع اقتصادی دست به بازسازی این طبقه بزند.»
روزنامه جهان صنعت همچنین از قول محسن رنانی نوشته است: «اگر انصرافها زیر پنج میلیون نفر باشد، به منزله آن است که تشت توسعه از بام افتاده و فقط هنوز صدایش شنیده نشده است»، ضمن اینکه «به منزله آن است که اکنون جامعه ایران هم به نقطه «امتناع توسعه» رسیده است و اگر پیش از این نظام تدبیر کشور به مرحله امتناع توسعه رسیده بود و ساختاری یافته بود که از آن توسعه بیرون نمیآمد، اکنون آن خرابیها به جامعه هم رسیده است و دیگر جامعه نیز بنیادهای اخلاقی و اقتصادی لازم برای توسعه را در خویش ندارد.»
مهدی تقوی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز درباره «ناموفق بودن طرح اجرای فاز دوم یارانهها» به روزنامه جهان صنعت گفته است: «ثبتنام ۷۰ میلیون نفر نشان دهنده این است که مردم به هیچ عنوان به دولت اعتماد ندارند و با لمس کردن تورم بالا در جامعه و شرایط بدی که متحمل هستند، معتقدند که چرا نباید یارانه نقدی دریافت کنیم؟»
به گفته مهدی تقوی در بسیاری از کشورها «اعتمادسازی با عمل نه حرف از جانب دولت صورت گرفته است» اما در ایران «دولت کار خاصی برای مردم نمیکند در نتیجه مردم به این دولت بیاعتماد هستند و دلیلی نمیبینند که در این گرانیها یارانه نقدی خود را از دولت دریافت نکنند.»
زنان، چالشها و امیدها
روزنامه رسالت در تیتر یک خود سخنان روز شنبه علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی درباره زنان را مورد توجه قرار داده و نوشته است: «تفکر غرب درباره زنان ظالمانه و متحجرانه است.» همزمان روزنامههای جام جم و شرق به مناسبت روز زن در ایران گزارشها و یادداشتهایی درباره وضعیت زنان در ایران منتشر کردهاند.
روزنامه رسالت از قول رهبر جمهوری اسلامی نوشته است: «برخلاف برخی دیدگاهها، اشتغال از مسائل اصلی مربوط به زنان نیست البته اشتغال و مدیریت مادام که با مسئله اصلی یعنی خانواده منافاتی پیدا نکند، ایرادی ندارد.»
علی خامنهای همچنین با اشاره ضمنی به اجرای سهمبهبندی جنسیتی در رشتههای دانشگاهی نیز گفته است: «اگر در این مسئله تفاوتی هم باشد ضدعدالت نیست چرا که نباید رشتههای تحصیلی و مشاغلی که متناسب با طبیعت زنان نیست به آنان تحمیل شود.»
روزنامه جام جم در شماره یکشنبه خود درباره تبعیض و نابرابری جنسیتی درباره زنان در ایران با اشاره به اینکه «زن را میشود یک مادر یا همسر دانست که یک روز از روزهای سال روی تقویم، نام او را نوشتهاند و هر فرزند یا شوهر به اندازه توان مالیاش هدیهای به او میدهد، یا برعکس او را کسی دانست که فارغ از جنسیتش، انسانی تلقی میشود با همه نیازهای یک انسان که به رسم ادب و احترام، یک روز از روزهای سال را نیز به نامش کردهاند» نوشته است: «این دو نگاه نسبت به زن که یکی ابتدایی و پیش پا افتاده است و دیگری نگاهی متعالی و انسانی، هر دو در جامعه ما وجود دارد که البته در بسیاری از موارد غلبه اصلی با نگاه اول است.»
به نوشته این روزنامه «نیمی از جمعیت هر جامعهای را زنان تشکیل میدهند، اما میزان بهرهای که این نیمه از فرصتهای اجتماعی میبرد، همیشه به اندازه بهره نیمه دیگر نیست و درست همین جاست که تبعیضهای جنسیتی آغاز میشود.»
روزنامه جام جم همچنین نوشته است: «درباره اینکه زن بودن در جامعه ایرانی چه موانع و مشکلاتی دارد یا اینکه برای رفع تبعیضهای جنسیتی به چه ملزوماتی نیاز است، نظرات مختلفی وجود دارد. عدهای به امنیت، عدهای به اشتغال، عدهای به حمایتهای قانونی و عدهای به باز شدن فضا برای رشد همه جانبه زنان اشاره دارند که هر کدام به تنهایی درست است ولی هیچ یک به تنهایی کافی نیست، چون زنان به همه این ملزومات نیاز دارند تا به انسانهایی برابر با مردان تبدیل شوند.»
این روزنامه با اشاره به اینکه «روند ارتقای جایگاه زنان رو به رشد است و هر سال تعداد بیشتری از زنان به جایگاه شایسته خود در جامعه دست مییابند»، نوشته است: «مشکل این است که با وجود این، هنوز تعداد زنان و دخترانی که از این ارتقا محروم میمانند و تنها بهانه توقف آنها جنسیتشان است، چشمگیر است.»
مینو مرتاضی، کارشناس ارشد مطالعات زنان، طی یادداشتی در روزنامه شرق نوشته است: «اهم مطالبات زنان که طی این سالها از دل هماندیشیها و همگراییهای زنان استخراج شده و از فرط تکرار، نوبر و نوظهور هم به نظر نمیرسند اینها هستند: حقوق شهروندی و مدنی و تامین آزادیهای اساسی، تامیناجتماعی، بهداشتی، آموزشی و شغلی و فارغ از سهمیهبندیهای تبعیضآمیز جنسیتی، رفع خشونت علیه زنان در خانواده و جامعه.»
یادداشتنویس روزنامه شرق «زنان هم با درک تاثیر گذاریشان در نتایج انتخابات و تحویل و توزیع قدرت سیاسی پذیرفتهاند که دفاع از مطالبات زنان اگر از زبان سیاسیون خارج شود تابوشکن و بنبستشکن خواهد بود و هر کلام و شعار یک روزنه به سوی فضای بهتر میگشاید.»
مینو مرتاضی درعین حال یادآوری کرده است که «تا زمانیکه زنان قادر نباشند در فضای ایمن سیاسی از مطالباتشان با مردم و مسوولان سخن بگویند فرصت نقد رفتار و شناخت ظرفیتهای خود و طرف مقابل را از دست میدهند و فعالیت مدنیشان بیشتر واکنش و عکسالعمل نسبت به رفتاری میشود که با آنها صورت میگیرد.»
این کارشناس ارشد مطالعات زنان همچنین در روزنامه شرق نوشته است: «بر اساس گفتار و قولهایی که در موسم انتخابات در این سالها شنیدهایم تعداد دولتمردانی که این مطالبات زنان را باور دارند بهمراتب بیش از آنانی است که عنایتی به مطالبات مدنی زنان ندارند.»
فاطمه راکعی نماینده پیشین و عضو فراکسیون زنان در مجلس ششم نیز در سرمقاله روزنامه شرق با عنوان «زنان، چالشها و امیدها» نوشته است: «برخلاف دولت اصلاحات که تلاش کرد اشکال مختلف تبعیض زنان چه از منظر تحصیلی و استخدامی و چه کرامت انسانی و مشارکت در سرنوشت سیاسی را از میان بردارد، در هشتسال گذشته روندی معکوس در پیش گرفته شد.»
سرمقاله نویس شرق با اشاره به «طرحها و لوایحی نظیر گذرنامه، تفکیک جنسیتی، محدودشدن رشتههای دانشگاهی برای زنان و دورکاری» نوشته است که این طرحها «تلاش برای «خانهنشینکردن زنان» را به ذهن متبادر میکرد» اما «با وجود اختلافنظر سلیقهای و سیاسی، خوشبختانه زنان ایران و فعالان سیاسی زن اصولگرا و اصلاحطلب با صدای بلند و رسا، مخالفت خود را با این اقدامات اعلام کرده و با فعالیتهای منسجم و تشکیل کنگره، میزگرد و سمینارهای علمی و تخصصی و حتی با رایزنیهایی که با مجلس، رئیس مجمعتشخیصمصلحت و سایر بزرگان کشور داشتند، مانع برگشت به عقب در مسایل زنان شدند.»
فاطمه راکعی همچنین حرکت زنان در ایران را «حرکت بزرگ ملی از سوی جامعه زنان» توصیف کرده و نوشته است که این حرکت «قطعا بازگشتناپذیر است.»
روزنامه اعتماد در تیتر شماره سی و یکم فروردین ماه نوشته است: «قرار است فاز دوم هدفمندی یارانهها بنا به گفته حسن روحانی، رئیس دولت تدبیر و امید در هفته جاری اجرا شود، امری که بنا به اظهارات قبلی مسوولان دولتی قرار بود همزمان با نخستین طلوع آفتاب در اول اردیبهشت ماه رنگ و بوی اجرایی شدن به خود گیرد.»
این روزنامه درعین حال پرسیده است: «آیا مصرفکنندگان ایرانی که به مرور به سمت استفاده از بنزین به قیمتهای نزدیک به قیمت واقعی حرکت داده میشوند فرصت پیدا میکنند که با عرضهکنندگان جهانی که بنزین با کیفیت و خدمات جانبی کاملتری ارائه میکنند نیز طرف حساب شوند.»
روزنامههای آرمان و جهان صنعت از ثبت نام ۷۰ میلیون نفر برای دریافت یارانه نقدی» خبر دادهاند. روزنامه جهان صنعت در تیتر یک خود نوشته است: «انصراف از دریافت یارانه نقدی شکست خورد.»
روزنامه ابتکار خبر داده است که «محیالدین حائری شیرازی نماینده استان فارس در مجلس خبرگان رهبری با انتشار نامهای از میرحسین موسوی و مهدی کروبی خواست که از اصرار بر مواضع چند سال گذشت خود پیرامون انتخابات دست بردارند تا زمینههای رفع حصر از سوی نظام مهیا شود.»
به نوشته ابتکار، محی الدین حائری شیرازی در این نامه خطاب به میرحسین موسوی و مهدی کروبی نوشته است: «رفع حصر خانگی در شرایط اصرار بر مواضع قبلی عیناً مانند قبول ابطال انتخابات بدون مجوز قانونی است و معنی آن این است که نظام حکم به نفی خود نموده است و از هیچ نظامی نمیتوان چنین انتظاری را طلب کرد.»
روزنامه رسالت در تیتر یک خود سخنان روز شنبه علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی درباره زنان را مورد توجه قرار داده است.
همزمان روزنامههای جام جم و شرق به مناسبت روز زن در ایران گزارشها و یادداشتهایی درباره وضعیت زنان در ایران منتشر کردهاند.
آغاز شمارش معکوس برای افزایش قیمت بنزین
روزنامه شهروند در تیتر یک شماره یکشنبه خود «از آغاز شمارش معکوس برای افزایش قیمت بنزین» خبر داده و با اشاره به اینکه «گفته میشود مسئولانی که قیمت بنزین را میدانند در قرنطینه هستند و قرار نیست تا شب اعلام نرخها کسی در این خصوص اطلاعرسانی کنند»، نوشته است: «به نظر میرسد آن چیزی که در قرنطینه است اطلاعرسانی و اصل هدفمندی و خود بنزین باشد.»
این روزنامه یادآوری کرده است که «برخی از وزرا و مسئولان مانند وزیر نفت موافق بنزین تکنرخی هستند اما برخی از بنزین دونرخی حمایت میکنند، و اخبار غیررسمی حاکی از آن است که تا اوایل اردیبهشت ماه جاری احتمال اجرا شدن سناریوی دونرخی شدن بنزین در گام دوم هدفمندکردن یارانهها بیشتر از مابقی سناریوها بوده به طوری که احتمالا بنزین نیمهیارانهای با نرخ ۷۰۰ تومان و بنزین آزاد نیز بیش از ۱۰۰۰ و نزدیک به ۱۲۰۰ تومان عرضه خواهد شد.»
روزنامه شهروند به «ابهام مردم در خصوص قیمتها» نیز اشاره کرده و نوشته است: «اذهان عمومی اکنون در این اندیشهاند که با سناریوها و قیمتهای اعلامی متعدد رسانهها درخصوص قیمت بنزین و برق کدام عدد به حقیقت نزدیکتر است، زیرا از یک سو ۲۴ درصد افزایش قیمت در قبضهای برق ضمن اضافه شدن در صورتحسابها برای مردم نیز ارسال شد تا با دستور مستقیم رئیسجمهوری منقضی شود یا در جریان بنزین گفته میشود، احتمال دارد سهمیههای ۴۰۰ تومانی در کارتها بسوزد و بنزین سهمیهای و آزاد با نرخ جدید ۵۲۰ و ۹۸۰ تومانی به دست مردم برسد، هرچند این تنها یکی از سناریوهای اعلام شده است و منابع مطلع از درون دولت اعلام کردهاند که احتمال دارد بنزین دونرخی از اردیبهشتماه با قیمتهای ۸۰۰ تومان برای بنزین سهمیهای و ۱۲۰۰ تومان برای بنزین یارانهای قیمتگذاری شود.»
به نوشته این روزنامه «در آخرین خبرها اعلام شده که مسئولان تعیین قیمت سوخت تا زمان اعلام قیمت در قرنطینه هستند و تنها قیمت اعلام شده از سوی رئیسجمهوری و معاون اجرایی وی معتبر است.»
روزنامه شهروند همچنین به انتقاد از اظهارات مقامهای دولتی که موجب «سردرگم کردن مردم» شده، نوشته است: «این موضوع که نشان از نبود سازوکار علمی در فرآیندهای اقتصادی پیش روی دولت دارد در حوزههای دیگری هم موجب سردرگمی و ایجاد جو روانی منفی در جامعه شده است.»
این روزنامه نوشته است: «مسئولان باید توجه کنند که در این بازه زمانی که اظهارات جنجالیشان با آغاز شدن فاز دوم هدفمندی یارانهها مصادف شده است، هر گمانه میتواند موجب نگرانی و سردرگمی بخشی از جامعه شود. اتفاقی که این روزها به صورت پی در پی تکرار میشود.»
اعتماد: اعلام نرخ بنزین ساعت ۲۴ یکشنبه شب؟
روزنامه اعتماد در تیتر شماره سی و یکم فروردین ماه خود با طرح این پرسش که «اعلام نرخ بنزین ساعت ۲۴ امشب (یکشنبه شب)» انجام خواهد شد؟ نوشته است: «قرار است فاز دوم هدفمندی یارانهها بنا به گفته حسن روحانی، رئیس دولت تدبیر و امید در هفته جاری اجرا شود، امری که بنا به اظهارات قبلی مسوولان دولتی قرار بود همزمان با نخستین طلوع آفتاب در اول اردیبهشت ماه رنگ و بوی اجرایی شدن به خود گیرد.»
محمدصادق جنان صفت در روزنامه اعتماد همچنین نوشته است: «قرعه به نام چه کسی میافتد تا خبر مهم اقتصاد سیاسی بهار ۱۳۹۳ را به اطلاع میلیونها ایرانی علاقهمند و همچنین نگران برساند؟ محمد شریعتمداری معاون اجرایی رئیسجمهور، محمدباقر نوبخت معاون برنامهریزی حسن روحانی، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس دولت یا اکبر ایزدی رئیس سازمان هدفمندی یا خود رئیسجمهور؟ هر فردی در مقامهای یاد شده که بر پرده تلویزیون حاضر شده و قیمتها را اعلام کند، لابد میداند که چه خبر بسیار با اهمیتی را علنی خواهد کرد.»
نویسنده روزنامه اعتماد درعین حال اشاره کرده است که «برخی تحلیلها هم این است که یک شب در شبهای همین هفته در"ساعت ۲۴" یک فرد عادی به پمپ بنزین برود و متصدی مربوطه به جای ۴۰۰ تومان بنزین یارانهای از او طلب ۷۰۰ تومان کند و یا اگر او از کارت سوخت استفاده نکند به جای بنزین ۷۰۰ تومانی از او بخواهد که ۹۵۰ تومان یا... بدهد.»
این روزنامه تاکید کرده است که «میلیونها ایرانی چشم به راه و گوش به زنگ هستند تا خبر مهم بهار ۱۳۹۳ را ببینند و بشنوند» و احتمالا «ساعت ۲۴ یک شنبه۳۱ فروردین معلوم خواهد شد که «شیب ملایم» مورد نظر دولت که بارها آن را بر زبان آوردهاند چقدر است.»
محمدصادق جنان صفت همچنین نوشته است که «اگر گفتههای مسعود نیلی معیار باشد که به صورت تلویحی از افزایش میانگین ۵۴ درصدی قیمت حاملهای انرژی گفت و محمد کردبچه طراح بودجه ۹۳ نیز آن را تا حدودی تایید کرد و همان ۵۴ درصد درباره بنزین اعمال شود و بنزین با دو نرخ ارایه شود، باید قیمت هر لیتر بنزین یارانهای حدود ۶۰۰ تا ۶۵۰ تومان و قیمت بنزین آزاد حدود ۱۰۵۰ تا ۱۱۰۰ تومان باشد» اما برخی گمانهزنیها روی «بنزین با سه نرخ ۸۰۰ تومان، ۱۰۰۰ تومان و ۱۲۰۰ تومان متمرکز شده است.»
روزنامه اعتماد درعین حال یادآوری کرده است که «این پرسش وجود دارد که آیا دولت باز هم سهمیهای مشخص برای بنزین با کمترین نرخ را در معادلات خود گنجانده است یا نه؟ علاوه بر این دولت یازدهم با این شرایط مواجه است که افزایش شدید قیمت بنزین میتواند به سرعت قیمتهای نسبی کالاها و خدمات را از تعادل فعلی خارج کند و به سمت بالا حرکت دهد و موجب یک مارپیچ تورمی دوباره شود.»
این روزنامه همچنین یکی از مسائل بسیار با اهمیت در مسیر افزایش قیمت حاملهای انرژی را که «باید در کانون توجه قرار گیرد آزادسازی عرضه و اجازه فعالیت دادن به شرکتهای خصوصی به ویژه شرکتهای غولپیکر دارای تجربه در توزیع بنزین» عنوان کرده و پرسیده است: «آیا مصرف کنندگان ایرانی که به مرور به سمت استفاده از بنزین به قیمتهای نزدیک به قیمت واقعی حرکت داده میشوند فرصت پیدا میکنند که با عرضهکنندگان جهانی که بنزین با کیفیت و خدمات جانبی کاملتری ارائه میکنند نیز طرف حساب شوند.»
اعتماد همچنین به دولت توصیه کرده است که «باید بتواند به شهروندان توضیح دهد که افزایش قیمتها بر پایه کدام اصول اقتصادی و سیاسی اخذ شده و چرا این دولت ناگزیر از چنین رفتاری است»، هرچند «دولت یازدهم تاکنون در دو مقطع توزیع سبد کالا و تشویق به انصراف از یارانه، کارنامه قابل قبولی در ارتباط صمیمی، موثر و کارآمد با شهروندان نداشته و به جای اینکه مهار امور را در دست گیرد خود را به دست موج سپرده است.»
«با ثبت نام ۷۰ میلیون؛ انصراف از دریافت یارانه نقدی شکست خورد»
روزنامههای آرمان و جهان صنعت از ثبت نام ۷۰ میلیون نفر برای دریافت یارانه نقدی» خبر دادهاند. روزنامه جهان صنعت در تیتر یک خود نوشته است: «انصراف از دریافت یارانه نقدی شکست خورد.»
روزنامه آرمان با اشاره به اینکه روزهای شنبه و یکشنبه آخرین مهلت ثبتنام یارانه نقدی برای کسانی است که به هر دلیلی تاکنون موفق به ثبتنام در دور دوم هدفمندی نشدهاند، نوشته است: «در این دوره دولت با تشویق مردم به انصراف سعی در کاهش تعداد ثبتنامکنندگان کرد و حتی از ارائه کارتی با عنوان همیاری ملی به انصرافدهندگان سخن گفت» و اغلب کارشناسان «انصراف حدود ۲۰ درصدی مردم از ثبتنام را پیشبینی کردند» اما بهرغم توصیه دولتیها و انصراف تیم دولت از دریافت یارانه «آحاد جامعه از طرح انصراف استقبال چندانی نکردهاند و بنا به گزارشهای رسیده در دور جدید تنها تعداد ۷ میلیون نفر از تعداد یارانهبگیران کاسته خواهد شد.»
این روزنامه به استناد گزارشی خبرگزاری مهر نوشته است: «براساس اطلاعات رسیده، در ۱۰ روز نخست ثبتنام، تعداد متقاضیان دریافت یارانه از مرز ۷۰ میلیون نفر گذشته است، ضمن اینکه تعداد انصرافیها هم همچنان کمتر از ۱۰ درصد هستند.»
به نوشته روزنامه آرمان «از ۲۴ میلیون خانوار ایرانی که در فاز اول هدفمندی یارانهها یارانه نقدی میگرفتند، تاکنون حدود ۲۲ میلیون خانوار خواستار تداوم پرداخت یارانه نقدی شدهاند و قطعا این تعداد در روزهای شنبه و یکشنبه، فرصت مجدد برای جاماندگان، بیشتر هم خواهد شد.»
روزنامه جهان صنعت نیز با تاکید براینکه «انصراف از دریافت یارانه نقدی شکست خورد»، نوشته است: «در حالی که تلاشهای دولت و رسانهها برای کمتر شدن افراد ثبتنامکننده دریافت یارانه نقدی همچنان ادامه دارد، خبرها نشان میدهد بیش از ۷۰ میلیون نفر برای دریافت یارانهها ثبتنام کردهاند.»
این روزنامه ضمن یادآوری اینکه «دولت پیش از این اعلام کرده بود منابع کافی برای پرداخت یارانه نقدی به همه مردم ایران را ندارد»، نوشته است: «وزیرامور اقتصادی و دارایی نیز خبر داده تحت هر شرایطی نام ۱۰ میلیون نفر از ثروتمندان از لیست دریافت یارانه نقدی حذف میشود.»
به گزارش روزنامه جهان صنعت «با وجود اینکه رئیسجمهور از اجرایی شدن فاز دوم هدفمندی تا پایان هفته جاری خبر میدهد اما کارشناسان اقتصادی بر این باورند که اگر تعداد انصرافدهندگان کمتر از ۱۰ میلیون نفر باشد درستترین انتخاب، توقف اجرای فاز دوم هدفمندی و وارد نکردن جامعه در دوره تازهای از تلاطم و بیثباتی است چراکه در غیر این صورت با نوعی درهمریزی تازه اقتصادی و به ویژه رکود تورمی تازهای همراه خواهیم بود.»
محسن رنانی، اقتصاددان، به روزنامه جهان صنعت گفته است: «اگر انصرافدهندگان بین پنج تا ۱۰ میلیون نفر باشند چون بخشی از این انصرافها متعلق به اغنیا خواهد بود، باید گفت یا اصولا طبقه متوسط از نظر اقتصادی شدیدا تخریب شده است و تمام برآوردهای موجود اشتباه بوده است یا اینکه این طبقه از نظر فرهنگی و اخلاقی تخریب شده و سرمایه اجتماعی و احساس همبستگی خود را به منافع کشور از دست داده است و یا احتمالا هر دو حالت رخ داده است.»
این کارشناس اقتصاد گفته است: «در این صورت باید اندیشمندان و همه گروههای مرجع اجتماعی زنگها را به صدا درآورند و اعلام خطر کنند و نهضتی برای چارهجویی به راه بیندازند و نظام سیاسی باید طرحی نو دراندازد با ایجاد نهضتی برای همبستگی ملی و اجرای برخی سیاستها که آشتی ملی و امید و همبستگی اجتماعی را در پی دارد و با کمک گسترده اقتصادی به دولت برای بهبود اوضاع اقتصادی دست به بازسازی این طبقه بزند.»
روزنامه جهان صنعت همچنین از قول محسن رنانی نوشته است: «اگر انصرافها زیر پنج میلیون نفر باشد، به منزله آن است که تشت توسعه از بام افتاده و فقط هنوز صدایش شنیده نشده است»، ضمن اینکه «به منزله آن است که اکنون جامعه ایران هم به نقطه «امتناع توسعه» رسیده است و اگر پیش از این نظام تدبیر کشور به مرحله امتناع توسعه رسیده بود و ساختاری یافته بود که از آن توسعه بیرون نمیآمد، اکنون آن خرابیها به جامعه هم رسیده است و دیگر جامعه نیز بنیادهای اخلاقی و اقتصادی لازم برای توسعه را در خویش ندارد.»
مهدی تقوی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز درباره «ناموفق بودن طرح اجرای فاز دوم یارانهها» به روزنامه جهان صنعت گفته است: «ثبتنام ۷۰ میلیون نفر نشان دهنده این است که مردم به هیچ عنوان به دولت اعتماد ندارند و با لمس کردن تورم بالا در جامعه و شرایط بدی که متحمل هستند، معتقدند که چرا نباید یارانه نقدی دریافت کنیم؟»
به گفته مهدی تقوی در بسیاری از کشورها «اعتمادسازی با عمل نه حرف از جانب دولت صورت گرفته است» اما در ایران «دولت کار خاصی برای مردم نمیکند در نتیجه مردم به این دولت بیاعتماد هستند و دلیلی نمیبینند که در این گرانیها یارانه نقدی خود را از دولت دریافت نکنند.»
زنان، چالشها و امیدها
روزنامه رسالت در تیتر یک خود سخنان روز شنبه علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی درباره زنان را مورد توجه قرار داده و نوشته است: «تفکر غرب درباره زنان ظالمانه و متحجرانه است.» همزمان روزنامههای جام جم و شرق به مناسبت روز زن در ایران گزارشها و یادداشتهایی درباره وضعیت زنان در ایران منتشر کردهاند.
روزنامه رسالت از قول رهبر جمهوری اسلامی نوشته است: «برخلاف برخی دیدگاهها، اشتغال از مسائل اصلی مربوط به زنان نیست البته اشتغال و مدیریت مادام که با مسئله اصلی یعنی خانواده منافاتی پیدا نکند، ایرادی ندارد.»
علی خامنهای همچنین با اشاره ضمنی به اجرای سهمبهبندی جنسیتی در رشتههای دانشگاهی نیز گفته است: «اگر در این مسئله تفاوتی هم باشد ضدعدالت نیست چرا که نباید رشتههای تحصیلی و مشاغلی که متناسب با طبیعت زنان نیست به آنان تحمیل شود.»
روزنامه جام جم در شماره یکشنبه خود درباره تبعیض و نابرابری جنسیتی درباره زنان در ایران با اشاره به اینکه «زن را میشود یک مادر یا همسر دانست که یک روز از روزهای سال روی تقویم، نام او را نوشتهاند و هر فرزند یا شوهر به اندازه توان مالیاش هدیهای به او میدهد، یا برعکس او را کسی دانست که فارغ از جنسیتش، انسانی تلقی میشود با همه نیازهای یک انسان که به رسم ادب و احترام، یک روز از روزهای سال را نیز به نامش کردهاند» نوشته است: «این دو نگاه نسبت به زن که یکی ابتدایی و پیش پا افتاده است و دیگری نگاهی متعالی و انسانی، هر دو در جامعه ما وجود دارد که البته در بسیاری از موارد غلبه اصلی با نگاه اول است.»
به نوشته این روزنامه «نیمی از جمعیت هر جامعهای را زنان تشکیل میدهند، اما میزان بهرهای که این نیمه از فرصتهای اجتماعی میبرد، همیشه به اندازه بهره نیمه دیگر نیست و درست همین جاست که تبعیضهای جنسیتی آغاز میشود.»
روزنامه جام جم همچنین نوشته است: «درباره اینکه زن بودن در جامعه ایرانی چه موانع و مشکلاتی دارد یا اینکه برای رفع تبعیضهای جنسیتی به چه ملزوماتی نیاز است، نظرات مختلفی وجود دارد. عدهای به امنیت، عدهای به اشتغال، عدهای به حمایتهای قانونی و عدهای به باز شدن فضا برای رشد همه جانبه زنان اشاره دارند که هر کدام به تنهایی درست است ولی هیچ یک به تنهایی کافی نیست، چون زنان به همه این ملزومات نیاز دارند تا به انسانهایی برابر با مردان تبدیل شوند.»
این روزنامه با اشاره به اینکه «روند ارتقای جایگاه زنان رو به رشد است و هر سال تعداد بیشتری از زنان به جایگاه شایسته خود در جامعه دست مییابند»، نوشته است: «مشکل این است که با وجود این، هنوز تعداد زنان و دخترانی که از این ارتقا محروم میمانند و تنها بهانه توقف آنها جنسیتشان است، چشمگیر است.»
مینو مرتاضی، کارشناس ارشد مطالعات زنان، طی یادداشتی در روزنامه شرق نوشته است: «اهم مطالبات زنان که طی این سالها از دل هماندیشیها و همگراییهای زنان استخراج شده و از فرط تکرار، نوبر و نوظهور هم به نظر نمیرسند اینها هستند: حقوق شهروندی و مدنی و تامین آزادیهای اساسی، تامیناجتماعی، بهداشتی، آموزشی و شغلی و فارغ از سهمیهبندیهای تبعیضآمیز جنسیتی، رفع خشونت علیه زنان در خانواده و جامعه.»
یادداشتنویس روزنامه شرق «زنان هم با درک تاثیر گذاریشان در نتایج انتخابات و تحویل و توزیع قدرت سیاسی پذیرفتهاند که دفاع از مطالبات زنان اگر از زبان سیاسیون خارج شود تابوشکن و بنبستشکن خواهد بود و هر کلام و شعار یک روزنه به سوی فضای بهتر میگشاید.»
مینو مرتاضی درعین حال یادآوری کرده است که «تا زمانیکه زنان قادر نباشند در فضای ایمن سیاسی از مطالباتشان با مردم و مسوولان سخن بگویند فرصت نقد رفتار و شناخت ظرفیتهای خود و طرف مقابل را از دست میدهند و فعالیت مدنیشان بیشتر واکنش و عکسالعمل نسبت به رفتاری میشود که با آنها صورت میگیرد.»
این کارشناس ارشد مطالعات زنان همچنین در روزنامه شرق نوشته است: «بر اساس گفتار و قولهایی که در موسم انتخابات در این سالها شنیدهایم تعداد دولتمردانی که این مطالبات زنان را باور دارند بهمراتب بیش از آنانی است که عنایتی به مطالبات مدنی زنان ندارند.»
فاطمه راکعی نماینده پیشین و عضو فراکسیون زنان در مجلس ششم نیز در سرمقاله روزنامه شرق با عنوان «زنان، چالشها و امیدها» نوشته است: «برخلاف دولت اصلاحات که تلاش کرد اشکال مختلف تبعیض زنان چه از منظر تحصیلی و استخدامی و چه کرامت انسانی و مشارکت در سرنوشت سیاسی را از میان بردارد، در هشتسال گذشته روندی معکوس در پیش گرفته شد.»
سرمقاله نویس شرق با اشاره به «طرحها و لوایحی نظیر گذرنامه، تفکیک جنسیتی، محدودشدن رشتههای دانشگاهی برای زنان و دورکاری» نوشته است که این طرحها «تلاش برای «خانهنشینکردن زنان» را به ذهن متبادر میکرد» اما «با وجود اختلافنظر سلیقهای و سیاسی، خوشبختانه زنان ایران و فعالان سیاسی زن اصولگرا و اصلاحطلب با صدای بلند و رسا، مخالفت خود را با این اقدامات اعلام کرده و با فعالیتهای منسجم و تشکیل کنگره، میزگرد و سمینارهای علمی و تخصصی و حتی با رایزنیهایی که با مجلس، رئیس مجمعتشخیصمصلحت و سایر بزرگان کشور داشتند، مانع برگشت به عقب در مسایل زنان شدند.»
فاطمه راکعی همچنین حرکت زنان در ایران را «حرکت بزرگ ملی از سوی جامعه زنان» توصیف کرده و نوشته است که این حرکت «قطعا بازگشتناپذیر است.»