واکنشها در کشورهای عربی خلیج فارس، به مذاکرات اتمی ایران با گروه ۱+۵ همچنان ادامه دارد. این کشورها پیش از این بارها از به برنامه هستهای ایران ابراز نگرانی کرده بودند.
اکنون که مذاکرات اتمی ایران با گروه ۱+۵ به مرحله حساسی رسیده، این نگرانیها، کم و بیش از سوی شخصیتها و رسانههای برخی کشورهای عربی حوزه جنوبی خلیج فارس، بازگو شده است.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، شامگاه دوشنبه ۲۰ آبان ماه با حضور در گفتوگوی ویژه خبری شبکه دوم صدا و سیمای سراسری، تلاش کرد این نگرانی را رفع کند.
ظریف درباره واکنش برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس به مذاکرات ژنو گفت: «نمیدانم چرا دوستان حاشیه خلیج فارس به ما نه، به دوستان قدیمی خودشان اخم میکنند.»
وزیر خارجه ایران با اشاره به اینکه «زمانی که در ژنو بودیم به سفرا دستور دادیم که از همسایگان نگرانیزدایی شود» افزود: «قصد دارم در اولین فرصت به کشورهای منطقه سفر کنم.»
بنا بر اعلام کاخ کرملین روز یکشنبه ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه با ملک عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی تلفنی تماس گرفت تا با او درباره مذاکرات اتمی و سوریه گفتوگو کند.
روزنامه سعودی عکاظ هم در گزارشی که روز یکشنبه ۱۹ آبان آن را منتشر کرد، با اشاره به سفر یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران و مذاکرات ژنو نوشت: «همه نشانهها تاکید میکند که نظام ایران در پی دستیابی به جنگ افزارهای اتمی است، یا اینکه میخواهد در برنامه هستهای خود به سطحی از پیشرفت برسد که توازن قوای نظامی در منطقه به ویژه در دایره خلیج -فارس- که منبع انرژی و ثقل سیاسی و اقتصادی منطقهای و بینالمللی است، بر هم بزند.»
این روزنامه افزوده است: «توافق پیش رو به هر شکل باشد، ما تاکید میکنیم که شش قدرت جهان (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) اولین کشورهایی خواهند بود که هزینه این توافق را پرداخت خواهند کرد و نتیجه آن را در آینده نزدیک خواهند دید.»
همزمان با این تحولات، بیبیسی انگلیسی گزارشی درباره عزم عربستان سعودی برای خرید موشکهای مجهز به کلاهکهای اتمی از پاکستان منتشر کرد.
در این گزارش از جمله به نقل از یک مقام بلندپایه ناتو آمده که وی گزارشی را مشاهده کرده که حاکی از آن است جنگ افزارهای هستهای که برای عربستان سعودی در پاکستان ساخته شده، هماکنون آمده تحویل هستند.
در همین زمینه، امارات متحده عربی هم «نگرانی» خود را از برنامه اتمی ایران، ابراز کرد اما در عین حال، خواستار ادامه گفتوگوها با تهران شد.
شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان وزیر امور خارجه امارات در کنفرانس خبری خود با جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، با تاکید بر ضرورت ادامه مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۵ گفت که ابوظبی از مشورت واشینگتن و دیگر کشورهای عضو گروه ۱+۵ با این کشور، خشنود است.
وزیر امور خارجه امارات متحده عربی گفت: «بهترین راه حل برای پرونده اتمی ایران، گفتوگوی سیاسی و دیپلماتیک است.»
او ابراز امیدواری کرد که ایران به زودی به این نتیجه برسد که «هیچ راهی ندارد جز آنکه در برنامه هستهای خود شفاف باشد.»
این مقام اماراتی با بیان اینکه نشانههای مثبتی در برنامه هستهای ایران وجود دارد، تاکید کرد که «همچنان ایرانیها برای مطمئن کردن جامعه جهانی باید تلاش فراوانی از خود نشان دهند.»
در این دیدار، جان کری هم با تاکید بر «روابط استراتژیک» آمریکا با کشورهای عربی خلیج فارس گفت: «توافق با ایران بر سر برنامه اتمیاش، به سود همه طرفها از جمله آمریکا و همپیمانانش خواهد بود.»
او برای اطمینان دادن به متحدان منطقهای ایالات متحده افزود: «آمریکا به حمایت از امنیت خود و همپیمانانش از پیامدهای دستیابی ایران به جنگ افزارهای هستهای پایبند است و در صورتی که جنبه غیر مسالمتآمیز برنامه اتمی ایران ادامه یابد و تهران به فعالیتهای خود توسعه دهد، منزویتر خواهد شد.»
از سوی دیگر روزنامه دنشنال امارات، در سرمقاله روز سه شنبه خود نوشت برگزاری سریع دیدارهای رده بالای دیپلماتیک در مذاکرات ژنو باعث شگفتی همگان شده است.
این روزنامه، که منعکسکننده دیدگاههای محافل رسمی امارات است، افزوده است که مذاکرات هفته گذشته ایران و ادامه آن در ۱۰ روز بعد فقط در باره سانتریفیوژها نیست، و به جایگاه ایران در جهان مربوط میشود.
این روزنامه اماراتی افزوده است که کشورهای عربی خلیج فارس حق دارند که نگران باشند، چرا که «شکوفایی ناگهانی دیپلماسی لبخند بین آمریکا و ایران بسیاری را نگران کرده است».
به نوشته این روزنامه، امارات و عربستان سعودی دو همپیمان آمریکا در دوران دشوار سیاست خارجی این کشور بودند و از تحریمهای آمریکا پشتیبانی کردهاند. اما در عوض سیاست آمریکا در سوریه مایه یاس این کشورها شده است.
دنشنال در عین حال نوشته که با همه اینها «بازی ایران ارزش تماشا دارد» و بازگشت ایران به اقتصاد بینالمللی میتواند منافعی هم برای کشورهای عرب خلیج فارس داشته باشد.
اکنون که مذاکرات اتمی ایران با گروه ۱+۵ به مرحله حساسی رسیده، این نگرانیها، کم و بیش از سوی شخصیتها و رسانههای برخی کشورهای عربی حوزه جنوبی خلیج فارس، بازگو شده است.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، شامگاه دوشنبه ۲۰ آبان ماه با حضور در گفتوگوی ویژه خبری شبکه دوم صدا و سیمای سراسری، تلاش کرد این نگرانی را رفع کند.
ظریف درباره واکنش برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس به مذاکرات ژنو گفت: «نمیدانم چرا دوستان حاشیه خلیج فارس به ما نه، به دوستان قدیمی خودشان اخم میکنند.»
وزیر خارجه ایران با اشاره به اینکه «زمانی که در ژنو بودیم به سفرا دستور دادیم که از همسایگان نگرانیزدایی شود» افزود: «قصد دارم در اولین فرصت به کشورهای منطقه سفر کنم.»
بنا بر اعلام کاخ کرملین روز یکشنبه ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه با ملک عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی تلفنی تماس گرفت تا با او درباره مذاکرات اتمی و سوریه گفتوگو کند.
روزنامه سعودی عکاظ هم در گزارشی که روز یکشنبه ۱۹ آبان آن را منتشر کرد، با اشاره به سفر یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران و مذاکرات ژنو نوشت: «همه نشانهها تاکید میکند که نظام ایران در پی دستیابی به جنگ افزارهای اتمی است، یا اینکه میخواهد در برنامه هستهای خود به سطحی از پیشرفت برسد که توازن قوای نظامی در منطقه به ویژه در دایره خلیج -فارس- که منبع انرژی و ثقل سیاسی و اقتصادی منطقهای و بینالمللی است، بر هم بزند.»
این روزنامه افزوده است: «توافق پیش رو به هر شکل باشد، ما تاکید میکنیم که شش قدرت جهان (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) اولین کشورهایی خواهند بود که هزینه این توافق را پرداخت خواهند کرد و نتیجه آن را در آینده نزدیک خواهند دید.»
همزمان با این تحولات، بیبیسی انگلیسی گزارشی درباره عزم عربستان سعودی برای خرید موشکهای مجهز به کلاهکهای اتمی از پاکستان منتشر کرد.
در این گزارش از جمله به نقل از یک مقام بلندپایه ناتو آمده که وی گزارشی را مشاهده کرده که حاکی از آن است جنگ افزارهای هستهای که برای عربستان سعودی در پاکستان ساخته شده، هماکنون آمده تحویل هستند.
در همین زمینه، امارات متحده عربی هم «نگرانی» خود را از برنامه اتمی ایران، ابراز کرد اما در عین حال، خواستار ادامه گفتوگوها با تهران شد.
شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان وزیر امور خارجه امارات در کنفرانس خبری خود با جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، با تاکید بر ضرورت ادامه مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۵ گفت که ابوظبی از مشورت واشینگتن و دیگر کشورهای عضو گروه ۱+۵ با این کشور، خشنود است.
وزیر امور خارجه امارات متحده عربی گفت: «بهترین راه حل برای پرونده اتمی ایران، گفتوگوی سیاسی و دیپلماتیک است.»
او ابراز امیدواری کرد که ایران به زودی به این نتیجه برسد که «هیچ راهی ندارد جز آنکه در برنامه هستهای خود شفاف باشد.»
این مقام اماراتی با بیان اینکه نشانههای مثبتی در برنامه هستهای ایران وجود دارد، تاکید کرد که «همچنان ایرانیها برای مطمئن کردن جامعه جهانی باید تلاش فراوانی از خود نشان دهند.»
در این دیدار، جان کری هم با تاکید بر «روابط استراتژیک» آمریکا با کشورهای عربی خلیج فارس گفت: «توافق با ایران بر سر برنامه اتمیاش، به سود همه طرفها از جمله آمریکا و همپیمانانش خواهد بود.»
او برای اطمینان دادن به متحدان منطقهای ایالات متحده افزود: «آمریکا به حمایت از امنیت خود و همپیمانانش از پیامدهای دستیابی ایران به جنگ افزارهای هستهای پایبند است و در صورتی که جنبه غیر مسالمتآمیز برنامه اتمی ایران ادامه یابد و تهران به فعالیتهای خود توسعه دهد، منزویتر خواهد شد.»
از سوی دیگر روزنامه دنشنال امارات، در سرمقاله روز سه شنبه خود نوشت برگزاری سریع دیدارهای رده بالای دیپلماتیک در مذاکرات ژنو باعث شگفتی همگان شده است.
این روزنامه، که منعکسکننده دیدگاههای محافل رسمی امارات است، افزوده است که مذاکرات هفته گذشته ایران و ادامه آن در ۱۰ روز بعد فقط در باره سانتریفیوژها نیست، و به جایگاه ایران در جهان مربوط میشود.
این روزنامه اماراتی افزوده است که کشورهای عربی خلیج فارس حق دارند که نگران باشند، چرا که «شکوفایی ناگهانی دیپلماسی لبخند بین آمریکا و ایران بسیاری را نگران کرده است».
به نوشته این روزنامه، امارات و عربستان سعودی دو همپیمان آمریکا در دوران دشوار سیاست خارجی این کشور بودند و از تحریمهای آمریکا پشتیبانی کردهاند. اما در عوض سیاست آمریکا در سوریه مایه یاس این کشورها شده است.
دنشنال در عین حال نوشته که با همه اینها «بازی ایران ارزش تماشا دارد» و بازگشت ایران به اقتصاد بینالمللی میتواند منافعی هم برای کشورهای عرب خلیج فارس داشته باشد.