عربستان سعودی یکشنبه ۲۱ شهریور ماه، از راهاندازی شبکه تلویونی حج به زبان فارسی برای خطاب قرار دادن فارسی زبانان سراسر جهان که شمار آنها حدود ۱۳۰ میلیون تن برآورد میشود، خبر داد.
راهاندازی این شبکه تلویزیونی در حالی صورت میگیرد که شهروندان ایرانی امسال به خاطر تنشها میان تهران و ریاض، نتوانستند در مراسم حج شرکت کنند. البته بنا بر اعلام مسئولان سعودی، شماری از ایرانیان، از کشورهایی غیر از ایران موفق به دریافت روادید و شرکت در مراسم حج امسال شدند.
خبرگزاری رسمی عربستان سعودی (واس) گزارش داد که شبکه فارسی زبان حج، شامگاه شنبه ۲۰ شهریور، از مرکز تلویزیون رسمی در مکه، به شکل رسمی، کار خود را آغاز کرد.
عادل بن زید الطریفی وزیر فرهنگ و اطلاع رسانی عربستان سعودی در این باره به خبرگزاری واس گفته است: «هدف از راهاندازی این شبکه تلویزیونی، رساندن پیام حج و معانی ماندگار اسلام به حجاج و زائران فارسی زبان در سراسر جهان است».
الطریفی افزوده است: «این شبکه تلویزیونی به صورت ۲۴ ساعته برنامههای خود را پخش میکند؛ این شبکه اقدام به پوشش مراسم حج و پخش زنده تمام نمازها در مسجد الحرام میکند».
خبرگزاری واس افزوده است که پخش رسمی شبکه حج به زبان فارسی، ساعت ۱۸ روز ۲۰ شهریور آغاز شد و تا ساعت ۱۸ روز ۲۵ شهریور ماه، ادامه خواهد یافت.
بنا بر این گزارش، کادری ۶۰ نفره، در این شبکه تلویزیونی فعالیت داد.
در پی این اختلافهای جاری میان دو کشور، تهران و ریاض نتوانستند بر سر پروتکل تنظیم کننده حج، به توافق برسدند، از این رو امسال حجاج ایرانی، از ادای مناسک خود باز ماندند.
سازمان حج و زیارت ایران میگوید که به دلیل «مانعتراشیهای» دولت عربستان، حجاج ایرانی امسال نتوانستند در مراسم حج شرکت کنند.
مقامهای ایرانی از جمله آیتالله خامنهای و حسن روحانی رئیس جمهوری ایران میگویند که عربستان سعودی به ایرانیان، اجازه ادای مناسک حج را نداده است. اما مقامهای عربستانی، ایران را متهم میکند که جلوی سفر شهروندانش را برای شرکت در مراسم حج، گرفته است.
در مقابل، ریاض، تهران را مسئول بازماندن ایرانیها در مراسم حج ایران میداند. بنا بر اعلام وزارت حج عربستان سعودی، هیئت نمایندگی سازمان حج و زیارت ایران، از امضای پروتکل تنظیم کننده حج که همه کشورها آن را امضا میکنند، خودداری کرده است.
سال گذشته طی حادثهای در مراسم حج، چند صد تن از حجاج که اکثر آنها ایرانی هستند، در «منا» کشته شدند. این حادثه خشم ایران را برانگیخت. خبرگزاری آسوشیتدپرس میگوید بر اساس برآوردهایی که انجام داده ، دو هزار ۴۲۶ نفر در حادثه منا که ناشی از زیر دست و پا ماندن زائران بود، کشته شدهاند. ۴۶۴ نفر از این تعداد، ایرانی هستند.
عربستان سعودی تنها مرگ ۷۶۹ نفر را پذیرفته است و افزوده که ۹۳۴ نیز مجروح شده بودند.
ریاض هنوز هیچ گزارشی از تحقیقات احتمالی صورت داده در این زمینه منتشر نکرده است.
پس از آن، دی ماه سال گذشه، عربستان سعودی، یک روحانی برجسته شیعه به نام «شیخ نمر باقر النمر» را به اتهام تروریستی، اعدام کرد. این حادثه باعث شدت گرفتن تنش میان تهران و ریاض شد. در پی این اقدام، دهها معترض ایران به سفارت و کنسولگری عربستان سعودی در تهران و مشهد حمله کرده و آن را به آتش کشیدند.
این حادثه باعث شد که عربستان سعودی و شمار دیگر از متحدانش، روابط خود را با ایران قطع کنند. برخی نیز سطح مناسبات خود را با تهران کاهش دادند.