اظهارات روز چهارشنبه جک لو، وزیر خزانهداری آمریکا، دایر بر «استفاده زیاد و آسان از اعمال تحریمها، نقش رهبری آمریکا در اقتصاد جهانی را با مخاطره روبرو میسازد»، بیش از آنکه ناشی از اتخاذ سیاستهای تازه مبنی بر کاهش تحریمها (بهخصوص در رابطه با ایران) باشد، رسانهای و متأثر از ادامه درگیریهای دولت اوباما با کنگره دراختیار جمهوریخواهان است.
عدم تمایل کنگره کنونی آمریکا به داخل شدن در هر نوع سازش تازه با جمهوری اسلامی ایران از یک سو، از سوی دیگر زمان اندک در اختیار دولت کنونی، تا پیش از انتخاب رییس جمهور بعدی در ماه نوامبر سال جاری، انجام هر نوع تغییر ساختاری در رابطه با لغو تحریمهای مرتبط با ایران را مانع خواهد شد.
تاکید روز چهارشنبه جک لو بر اینکه «اعمال تحریمهای ایران در رابطه با حمایت از تروریسم، برنامه موشکی و نقض حقوق بشر ادامه خواهد یافت» نشانه عدم تغییر سیاستهای کنونی دولت آمریکا در جهت کاهش فشارهای اقتصادی و مالی علیه تهران، خارج از چار چوب توافق اتمی ۱۵ ماه ژوئیه سال گذشته است.
منع معامله دلاری با ایران
از سال ۲۰۰۸ تاکنون آمریکا معامله تجاری با دلار برای ایران را تحریم کرده و در نتیجه مؤسسات تجاری و مالی آمریکا حتی در صورت گشودن حسابهای اعتباری فراساحلی (خارج از حوزه قضایی آمریکا) قادر به انجام معامله تجاری دلاری و مبادلات مستقیم بانکی با ایران نیستند.
همزمان با انتقاد تند هفته گذشته علی خامنهای از آمریکا مبنی بر عدم اجرای تعهدات ناشی از توافق اتمی از سوی آن کشور، دوبو ویتز، رییس مجلس نمایندگان آمریکا، با اعلام نگرانی کنگره نسبت به احتمال تصمیم دولت آمریکا برای مجاز ساختن استفاده از دلار در مبالات تجاری با ایران در آینده، طی نامهای خطاب به اوباما در این مورد هشدار داد.
دولت آمریکا در روزهای پایانی ماه گذشته مسیحی، «انجام مذاکره» شرکت بوئینگ برای ورود به بازار خرید هواپیماهای مسافری ایران را مجار اعلام داشت، در حالی که قانون منع مبادلات تجاری با دلار برای ایران همچنان برجا است.
از میان نرفتن این مانع نه تنها تاکنون واردات کالا از سوی ایران را با مشکلات بانکی گذشته همچنان دستبهگریبان نگاه داشته، که در رابطه با افزایش سریعتر صادرات نفت خام ایران نیز تأثیر منفی خود را حفظ کرده است.
ادامه مشکلات بیمه نفتکشهای حامل نفت خام ایران و افزایش قیمت بیمه در موارد ممکن، بسیاری از خریداران را از داخل شدن در بازار تازه گشوده شده باز داشته است و در مواردی حتی به لغو خرید و عودت محموله انجامیده است.
ترس بانکهای بزرگ از جرایم سنگین
بانکهای بزرگ جهان از سال ۲۰۰۸ تاکنون-بیشتر به اتهام نقض تحریمهای اعلام و ابلاغ شده از سوی خرانهداری آمریکا، اعم از مصوبات قانونی شده کنگره و یا فرمانهای اجرایی رییس جمهور، در حدود ۲۰۰ میلیارد دلار جریمه شدهاند.
در وضعیت ادامه نگرانی بانکهای بزرگ جهان برای داخل شدن در هر نوع معامله با ایران، بازسازی مبادلات تجارت خارجی برای ایران بسیار دشوارتر از خواهد بود که دولت تهران اعلام میدارد.
حل مشکلات بانکی تجارت خارجی ایران تنها با دادن اجازه استفاده از خدمات «سوئیفت» ممکن نیست، چنانکه گشودن حسابهای اعتباری برای شرکتهای طرف معامله با ایران و پرداخت بهای خریدهای خارجی با استفاده از خدمات بانکی، به دلیل خودداری بانکهای بزرگ نسبت به گشودن حسابهای اعتباری، تا مدتی نامعلوم همچنان دشوار باقی خواهد ماند.
«اداره کنترل داراییهای خارجی» در وزارت خزانهداری آمریکا، تحریمهای اقتصادی و مالی علیه ایران را بر پایه سیاست خارجی و ملاحظات امنیت ملی آن کشور بهموقع اجرا گذاشته و شرکای اروپایی آمریکا نیز با پیروی از هدف مشترک «مانع شدن جمهوری اسلامی از دست یافتن به سلاح اتمی» بر آن گردن نهادهاند، در حالی که هدف اعلام نشده تحریمها-در توجیه عادلانه بودن «ظلم بالسویه»، و همسو با محروم ماندن شرکتهای آمریکایی، دور نگاه داشتن شرکتهای بزرگ اروپایی از بازار ایران را نیز تعقیب میکند و این سیاست با وجود پارهای گشایشهای صورت گرفته بعد از توافق اتمی، همچنان بیتغییر است.
......................................................................................................
نظر نویسنده بازتاب دیدگاه رادیو فردا نیست.