محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران آمریکا، را به «بد عهدی» در اجرای توافق اتمی وین متهم کرد و درعین حال خواستار «بهرهمندی» از نتایج این توافق شد و گفت که هیچکس در ایران «از اثبات اینکه برجام به خوبی اجرا نمیشود نفعی نمیبرد».
محمدجواد ظریف در مصاحبه باخبرگزاری صدا و سیما که روز دوشنبه، ۲۸ تیر، منتشر شده است، تاکید کرد: «اگر بخواهیم به برجام نمره بدهیم، حتماً با توجه به ظرف زمانی و شرایط بینالمللی نمره بسیار خوبی میگیرد، اما اگر بخواهیم به نحوه اجرایآمریکاییها نمره بدهیم احتمالاً نمره پایین میگیرد».
آقای ظریف درعین حال «بهرهمندی» از توافق اتمی وین را نیازمند « اجماع» ملی دانست و افزود: «امروز هیچ کس در کشورمان از اثبات اینکه برجام به خوبی اجرا نمیشود نفعی نمیبرد».
وی تاکید کرد که«میتوانیم به برجام نمره ۵، ۱۵ یا ۹۵ بدهیم که اگر از هر یک از این نمرات همراه با هم استفاده کنیم برجام میتواند زمینه بسیار خوبی برای کشورمان باشد» اما «اگر از همان نمره ۵ یا ۹۵ هم استفاده نکنیم به زیر صفر تبدیل میشود».
مقامهای وزارت خارجه ایران پیش از ضمن اعتراض به مصوبات کنگره و اقدامات وزارت خزانهداری آمریکا علیه ایران در عین حال اعلام کردهاند که توافق اتمی وین از سوی آمریکا نقض نشده است.
با این حال برخی از گروههای سیاسی در ایران بارها از نقض این توافق از سوی آمریکا سخن گفتهاند و محسن رضایی، دبیر مجمع تسخیص مصلحت نظام ایران، بدون اشاره به جزییات آمریکا را متهم کرده که این توافق را «نقض کرده» است.
اتهام کارشکنی آمریکا در مسیر اجرای برجام، در حالی توسط ایران بیان میشود که مقامهای آمریکایی با رد این ادعا، میگویند که حتی «فراتر از تعهدات» خود در توافق هستهای عمل کردهاند.
وزارت خارجه ایران در گزارشی از اجرای توافق اتمی وین، تأثیر تحریمهای حقوق بشر و موشکی آمریکا بر تحریمهای لغو شده برنامه اتمی را «واقعیتی غیرقابل انکار» خوانده و اذعان کرده که مبادلات ارزی «کماکان با محدودیتهایی» مواجه است.
در همین حال آقای ظریف با اشاره به برقراری رابطه «بسیاری» از بانکها با ایران گفت که تعدادی از بانکها «هنوز از مقررات آمریکاییها وحشت دارند».
وی اضافه کرد: «این وحشت بیشتر نوعی وحشت روانی و ناشی از محافظهکاری ذاتی موسسات پولی و بانکی است نه ناشی از مقرراتی که مانع از همکاری با ایران شود».
آقای ظریف در ماههای گذشته بارها از آمریکا خواسته بود که «موانع روانی» درباره همکاری بانکهای اروپایی با ایران را بر طرف کند و به بانکهای اروپایی «تضمین» دهد که به دلیل همکاری با ایران مواخذه نخواهند شد.
وزیر خارجه آمریکا و همتایان او از بریتانیا، آلمان، فرانسه به همراه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز ۳۰ اردیبهشت در بیانیهای از بانکها و بازرگانان خواسته بودند از فرصتهای سرمایهگذاری قانونی در ایران چشمپوشی نکنند.
این کشورها همچنین اعلام آمادگی کردهاند که تردیدها در این مورد را رفع کنند.
برخی از مقامهای دولت ایران از جمله عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه، اعلام کردهاند که به جز نگرانیهای بانکهای اروپایی از تحریمها، «ضعف در انضباط مالی» بانکهای ایرانی در همکاری نکردن بانکهای اروپایی با آنان «بیتأثیر نبوده» که بانک مرکزی برای رفع این مشکل «تلاش میکند».
مواضع بان گی مون «نامربوط»است
آقای ظریف در بخش دیگری از سخنان خود مواضع اخیر دبیر کل سازمان ملل درباره برنامه موشکی ایران را «نامربوط»دانست و افزود: «متأسفانه دبیر کل سازمان ملل متحد در سالهای گذشته سابقه خیلی خوبی هم از خودش به جای نگذاشته است».
وی تاکید کرد که دبیر کل و دبیر خانه سازمان ملل در توافق اتمی وین نقشی نداشتند و از جزییات مذاکرات خبر ندارند.
آقای ظریف تاکید کرد که نباید بان گی مون با ورود «غیرکارشناسی» به موضوعات باعث «تخریب» توافق اتمی وین شود.
بان گی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، در گزارشی به اعضای شورای امنیت این سازمان اعلام کرده که آزمایشهای موشکی ایران، با «روح» توافق هستهای میان تهران و قدرتهای جهانی «سازگار نیست».
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، و هم اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، در هفته گذشته از برنامههای موشکی ایران ابراز نگرانی کردهاند.
علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، همزمانی این اظهارات را نشاندهنده «توطئه» دانسته و عباس عراقچی، معاون وزارت امور خارجه ایران، خبر داده که ایران «اعتراض شدید» خود را به سخنان اخیر بان گی موناعلام کرده است.