روز چهارشنبه وزارت خارجه ایران سفیران شش کشور اروپایی را برای گفتگو درباره تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران احضار کرد.
سفیران کشورهای ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، یونان، پرتغال و هلند بطور جداگانه با
مدیر کل غرب اروپای وزارت امور خارجه دیدار کردند.
ساعاتی پس از این دیدار‌ها تعدادی از خبرگزاری‌های داخلی اعلام کردند که جمهوری اسلامی در واکنش به تحریم‌های اخیر اتحادیه اروپا علیه بخش‌های انرژی و بانکی ایران، صادرات نفت به دو کشور فرانسه و هلند را قطع کرده و به چهار کشور دیگر اولتیماتوم داده است.
اما پس از انتشار این خبر‌ها سخنگوی وزارت نفت ایران به خبرگزاری رویترز گفت که این گزارش‌ها درست نیست و در صورتیکه چنین تصمیمی اتخاذ شود شورای عالی امنیت ملی آنرا اعلام خواهد کرد.
اتحادیه اروپا یکماه پیش طرح تحریم نفت ایران و بانک مرکزی را تصویب کرد ولی به کشورهای عضو شش ماه فرصت داد تا منابع دیگری برای جایگزین ساختن نفت ایران بیابند.
مهرداد عمادی، مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا در آغاز گفت‌وگویی با رادیو فردا می‌گوید در صورتی که ایران صادرات نفت به تعدادی از کشورهای اروپایی را قطع کند، اروپا به اندازه کافی نفت دارد و این اقدام در بلند مدت به ضرر ایران تمام خواهد شد.
مهرداد عمادی: ایران خواسته اینجا پیشدستی کند تا از نظر سیاسی مقداری از هزینه توقف خرید نفت از ایران که قرار بود از روز اول جولای- یازدهم تیر- شروع بشود، را برای اروپا افزایش دهد. قصد ایران این است که کاری کند که کشورهای اتحادیه اروپا آنقدر زمان نداشته باشند که بتوانند برای نفت ایران جانشین پیدا کنند. این البته درست است. در کوتاه مدت این هزینه را برای کشورهایی بخصوص مثل اسپانیا، ایتالیا و یونان بالا خواهد برد. اما گمان می‌کنم شاید انگیزه بیشتر این تصمیم ایران، فشارهایی بود که داشت در داخل خود ایران و در سطح جامعه به خاطر اثرگذاری این تحریم‌ها داشت به وجود می‌آمد.
به همین دلیل هم می‌خواستند یک جوری در داخل به مردم نشان بدهند که ما هم فقط عکس العمل نشان نمی‌دهیم بلکه ما هم می‌توانیم تصمیم بگیریم. ولی هزینه این مسئله برای ایران بسیار بسیار بالا‌تر خواهد بود. برای اینکه این کشور درآمد ارزی خودش را از امروز با یک تصمیم ساده بسیار پایین آورد. ما تاثیر این تصمیم گیری را در هفته‌های آینده بر قیمت ارز در ایران خواهیم دید.
آیا کشورهای عضو اتحادیه اروپا به ویژه شش کشوری که ایران گفته است که دیگر به آنها نفت نخواهد فروخت، برای چند ماه آینده ذخایر کافی در اختیار دارند؟
در سطح اتحادیه اروپا دو مسئله وجود دارد. یکی اینکه یک ذخایر مشترکی وجود دارد و یک سری ذخایر ملی که هر کشوری برای خودش دارد. ذخایر مشترک اختصاص به شرکت‌های نفتی دارد که هر شرکتی یک سری انبارهایی دارند که ذخایر این انبار‌ها را می‌توانند برای کشورهای دیگر هم استفاده کنند. ما اکنون در سطح اتحادیه اروپا بیش از صد روز بدون احتساب ذخیره استراتژیک امنیت انرژی، ذخیره نفتی داریم. با توجه به اینکه دیگر داریم به آخر زمستان نزدیک می‌شویم، این مقدار قابل توجه خواهد بود. علاوه بر این در دو هفته اخیر مقامات عربستان سعودی در مذاکراتی که با سه تا از این کشورهای اروپایی داشته‌اند، به آنها اطمینان داده‌اند که بسیار بسیار سریع میزان انتقال نفت به این کشور‌ها را بالا خواهند برد. در نتیجه من تصور می‌کنم که حتی در کوتاه مدت هم با این همکاری عربستان سعودی و همگامی شرکت‌های نفتی خصوصی می‌توان این هزینه را پایین آورد.
پیامدهای قانونی چنین عملی از سوی ایران در سطح بین المللی و در سطح اتحادیه اروپا چه خواهد بود؟
به نظر من شاید این موضوع جالب‌ترین بخش این چالش باشد. برای اینکه این موضوع از پیش آگاهی داده نشده بود و در چهارچوب این قرارداد‌ها یک مدت زمان خاصی پیش بینی شده است که اگر شما بخواهید قراردادی را لغو کنید، باید این پیش آگاهی را بدهید.
ایران اما این کار را نکرده است. به هر حال اگر در اتحادیه اروپا جو به سمت و سویی برود که رودرویی سنگین‌تر بشود به هر دلیلی، این امکان کاملا از بین نرفته است که یک یا چند تا از این کشور‌ها از کانال‌های حقوقی استفاده کنند و درخواست خسارت کنند.
برای اینکه ایران تعهد کرده است که نسبت به تحویل نفت تا زمانی که در قرارداد‌ها ذکر شده است متعهد باشد. اینها اگر الان گفتند که ما دیگر از ایران نفت نمی‌خریم اما به لحاظ قانونی پنج ماه و یازده روز به ایران پیش آگاهی داده‌اند که مدت زمانی بیشتر از ۹۰ روزی است که در این قرارداد‌ها پیش بینی شده است. من تصور می‌کنم که باز هم این تصمیم بر اساس مسائل سیاسی گرفته شده است و زیاد به جنبه‌های حقوقی این مسئله توجه نشد و این حدس زده شده که ممکن است این کشور‌ها دنبال نکنند و یا اگر دنبال هم بکنند، ما که پولی نداریم که آنها بخواهند خسارت بگیرند. ولی ما مرتبا فراموش می‌کنیم که منافع دراز مدت ایران بر این مبناست که ما تعهدات خودمان را به شکل درست و قانونی و شفاف انجام بدهیم. نباید چشممان فقط به کوتاه مدت باشد و این برداشت را داشته باشیم که ما الان این کار را می‌کنیم و طرف مقابل هم کاری نخواهد توانست که انجام بدهد چون از ما گروگانی ندارد. این به نظر من منفی‌ترین مدیریت روابط خارجی کشور با جهان بیرون است که متاسفانه روز به روز ما داریم در این چهارچوب فرهنگی بیشتر گرفتار می‌شویم.
سفیران کشورهای ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، یونان، پرتغال و هلند بطور جداگانه با
مدیر کل غرب اروپای وزارت امور خارجه دیدار کردند.
ساعاتی پس از این دیدار‌ها تعدادی از خبرگزاری‌های داخلی اعلام کردند که جمهوری اسلامی در واکنش به تحریم‌های اخیر اتحادیه اروپا علیه بخش‌های انرژی و بانکی ایران، صادرات نفت به دو کشور فرانسه و هلند را قطع کرده و به چهار کشور دیگر اولتیماتوم داده است.
اما پس از انتشار این خبر‌ها سخنگوی وزارت نفت ایران به خبرگزاری رویترز گفت که این گزارش‌ها درست نیست و در صورتیکه چنین تصمیمی اتخاذ شود شورای عالی امنیت ملی آنرا اعلام خواهد کرد.
اتحادیه اروپا یکماه پیش طرح تحریم نفت ایران و بانک مرکزی را تصویب کرد ولی به کشورهای عضو شش ماه فرصت داد تا منابع دیگری برای جایگزین ساختن نفت ایران بیابند.
مهرداد عمادی، مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا در آغاز گفت‌وگویی با رادیو فردا می‌گوید در صورتی که ایران صادرات نفت به تعدادی از کشورهای اروپایی را قطع کند، اروپا به اندازه کافی نفت دارد و این اقدام در بلند مدت به ضرر ایران تمام خواهد شد.
مهرداد عمادی: ایران خواسته اینجا پیشدستی کند تا از نظر سیاسی مقداری از هزینه توقف خرید نفت از ایران که قرار بود از روز اول جولای- یازدهم تیر- شروع بشود، را برای اروپا افزایش دهد. قصد ایران این است که کاری کند که کشورهای اتحادیه اروپا آنقدر زمان نداشته باشند که بتوانند برای نفت ایران جانشین پیدا کنند. این البته درست است. در کوتاه مدت این هزینه را برای کشورهایی بخصوص مثل اسپانیا، ایتالیا و یونان بالا خواهد برد. اما گمان می‌کنم شاید انگیزه بیشتر این تصمیم ایران، فشارهایی بود که داشت در داخل خود ایران و در سطح جامعه به خاطر اثرگذاری این تحریم‌ها داشت به وجود می‌آمد.
به همین دلیل هم می‌خواستند یک جوری در داخل به مردم نشان بدهند که ما هم فقط عکس العمل نشان نمی‌دهیم بلکه ما هم می‌توانیم تصمیم بگیریم. ولی هزینه این مسئله برای ایران بسیار بسیار بالا‌تر خواهد بود. برای اینکه این کشور درآمد ارزی خودش را از امروز با یک تصمیم ساده بسیار پایین آورد. ما تاثیر این تصمیم گیری را در هفته‌های آینده بر قیمت ارز در ایران خواهیم دید.
آیا کشورهای عضو اتحادیه اروپا به ویژه شش کشوری که ایران گفته است که دیگر به آنها نفت نخواهد فروخت، برای چند ماه آینده ذخایر کافی در اختیار دارند؟
در سطح اتحادیه اروپا دو مسئله وجود دارد. یکی اینکه یک ذخایر مشترکی وجود دارد و یک سری ذخایر ملی که هر کشوری برای خودش دارد. ذخایر مشترک اختصاص به شرکت‌های نفتی دارد که هر شرکتی یک سری انبارهایی دارند که ذخایر این انبار‌ها را می‌توانند برای کشورهای دیگر هم استفاده کنند. ما اکنون در سطح اتحادیه اروپا بیش از صد روز بدون احتساب ذخیره استراتژیک امنیت انرژی، ذخیره نفتی داریم. با توجه به اینکه دیگر داریم به آخر زمستان نزدیک می‌شویم، این مقدار قابل توجه خواهد بود. علاوه بر این در دو هفته اخیر مقامات عربستان سعودی در مذاکراتی که با سه تا از این کشورهای اروپایی داشته‌اند، به آنها اطمینان داده‌اند که بسیار بسیار سریع میزان انتقال نفت به این کشور‌ها را بالا خواهند برد. در نتیجه من تصور می‌کنم که حتی در کوتاه مدت هم با این همکاری عربستان سعودی و همگامی شرکت‌های نفتی خصوصی می‌توان این هزینه را پایین آورد.
پیامدهای قانونی چنین عملی از سوی ایران در سطح بین المللی و در سطح اتحادیه اروپا چه خواهد بود؟
به نظر من شاید این موضوع جالب‌ترین بخش این چالش باشد. برای اینکه این موضوع از پیش آگاهی داده نشده بود و در چهارچوب این قرارداد‌ها یک مدت زمان خاصی پیش بینی شده است که اگر شما بخواهید قراردادی را لغو کنید، باید این پیش آگاهی را بدهید.
ایران اما این کار را نکرده است. به هر حال اگر در اتحادیه اروپا جو به سمت و سویی برود که رودرویی سنگین‌تر بشود به هر دلیلی، این امکان کاملا از بین نرفته است که یک یا چند تا از این کشور‌ها از کانال‌های حقوقی استفاده کنند و درخواست خسارت کنند.
برای اینکه ایران تعهد کرده است که نسبت به تحویل نفت تا زمانی که در قرارداد‌ها ذکر شده است متعهد باشد. اینها اگر الان گفتند که ما دیگر از ایران نفت نمی‌خریم اما به لحاظ قانونی پنج ماه و یازده روز به ایران پیش آگاهی داده‌اند که مدت زمانی بیشتر از ۹۰ روزی است که در این قرارداد‌ها پیش بینی شده است. من تصور می‌کنم که باز هم این تصمیم بر اساس مسائل سیاسی گرفته شده است و زیاد به جنبه‌های حقوقی این مسئله توجه نشد و این حدس زده شده که ممکن است این کشور‌ها دنبال نکنند و یا اگر دنبال هم بکنند، ما که پولی نداریم که آنها بخواهند خسارت بگیرند. ولی ما مرتبا فراموش می‌کنیم که منافع دراز مدت ایران بر این مبناست که ما تعهدات خودمان را به شکل درست و قانونی و شفاف انجام بدهیم. نباید چشممان فقط به کوتاه مدت باشد و این برداشت را داشته باشیم که ما الان این کار را می‌کنیم و طرف مقابل هم کاری نخواهد توانست که انجام بدهد چون از ما گروگانی ندارد. این به نظر من منفی‌ترین مدیریت روابط خارجی کشور با جهان بیرون است که متاسفانه روز به روز ما داریم در این چهارچوب فرهنگی بیشتر گرفتار می‌شویم.
