خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از دو دیپلمات آمریکایی نوشت که ایران در حال بررسی طرح پیشنهادی ایالات متحده است که به ایران اجازه میدهد بخش بزرگتری از زیرساختهای هستهای خود را حفظ کند و در عین حال توانایی تهران را برای ساخت سلاح اتمی کاهش دهد.
این گزارش که روز پنجشنبه، ۲۴ مهر، منتشر شده است، به یکی از اختلافات اصلی ایران و قدرتهای جهانی در گفتوگوهای هستهای اشاره دارد که مسئله کاهش سانتریفیوژهاست.
در حالی که ایران از حدود ۱۰ هزار سانتریفیوژ فعال برخوردار است، آمریکا فشار میآورد که این تعداد بهطور قابل ملاحظهای کاهش یابد، اما با اصرار ایران برای ادامه فعالیت این سانتریفیوژها، مذاکرات هستهای نیز با مانعی جدی مواجه شده و امکان پیشرفت آن اندک است.
در این شرایط دیپلماتهای آمریکایی از پیشنهاد جدید دولت باراک اوباما به تهران خبر دادهاند که بیان میکند ایران میتواند از سانتریفیوژهای بیشتری برخوردار باشد، اما در ازای آن باید ذخایر اورانیوم غنیشده در سطوح پایینی را که در اختیار دارد کاهش دهد.
اورانیوم غنیشده در سطوح پایین به عنوان سوخت رآکتور مصرف میشود، اما در عین حال به آسانی میتواند به ماده لازم برای ساخت سلاح تبدیل شود.
به گفته این دیپلماتها، ایران به تازگی با مسکو وارد مذاکره شده تا راههای انتقال احتمالی اورانیوم غنیشده در سطوح پایین به روسیه را بررسی کند که در صورت توافق، ایران بعدها بتواند از آن به عنوان منبع انرژی استفاده کند.
آسوشیتدپرس در نهایت مینویسد که کارشناسان معتقدند اورانیوم غنیشده در سطوح پایین که ایران ذخیره کرده است، در صورت غنیسازی بیشتر میتواند برای تولید هفت سلاح اتمی به کار برود، اما تهران تاکید دارد که هیچ وقت دنبال سلاح هستهای نبوده است.
در این حال مهلت دستیابی به توافق جامع هستهای نیز رفتهرفته سر میرسد و طرفین تا روز سوم آذر سال جاری فرصت دارند، اگرچه محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، روز پنجشنبه در حاشیه هشتمین دور مذاکرات هستهای در شهر وین تاکید کرد که مذاکرهکنندگان تمدید مذاکرات را کار مناسبی نمیبینند و ایران نیز اعتقاد دارد که لازم نیست در این باره اصلا فکر کند.