مقامهای دولت ایران میگویند که جمهوری اسلامی تعهدی برای اجرای کامل سند ۲۰۳۰ یونسکو ندارد و بخشهایی از این سند را که با «موازین شرعی» مغایرت داشته باشد، کنار خواهد گذاشت.
مجید انصاری معاون حقوقی رئیسجمهور ایران روز چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت با انتشار اطلاعیهای خبر داد که جمهوری اسلامی تاکنون چهار بار «مواردی را که احتمالاً مغایر با شرع و فرهنگ اسلامی و ایرانی باشد» به یونسکو اعلام کرده و تأکید داشته که این موارد را اجرا نمیکند.
سند [سال] ۲۰۳۰ یونسکو بر مسائلی همچون آموزش محیط زیست، برابری جنسیتی و فرصتهای برابر اجتماعی برای زنان و مردان، حقوق بشر، رفع تبعیض از اقلیتها، و فرهنگ صلح و عدم خشونت تأکید دارد.
دولت ایران این سند را پذیرفته، اما آیتالله علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی با انتقاد شدید از این اقدام دولت، اجرای سند را «غیرمجاز» دانسته و یادآوری کرده که «اینجا جمهوری اسلامی است».
در این حال مجید انصاری در اطلاعیه خود اطمینان داده که سند ۲۰۳۰ یونسکو «حاوی هیچ تعهد حقوقی برای دولتها نیست» و تنها «یک توصیه نامه» به شمار میآید و از این رو «نیازی به امضای دولت»ها و در نتیجه تصویب مجالس قانونگذاری ندارد».
پیش از این سعدالله نصیری قیداری، دبیر کمیسیون ملی یونسکو گفته بود که این سند برای آن که به قانون تبدیل شود به مجلس ارسال خواهد شد.
روز چهارشنبه همچنین بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه ایران در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا عنوان کرد که موضع ایران در عدم اجرای بخشهایی از سند ۲۰۳۰ «اصولی و تغییرناپذیر» است چرا که این بخشها «مغایر با قوانین، اولویتهای ملی، باورهای دینی و ارزشهای اخلاقی جامعه اسلامی ایران» هستند.
آقای قاسمی در ادامه افزود: «همه بخشهای مرتبط در دولت به ویژه وزارت امور خارجه، متناسب با نقش و حضوری که در موضوعات و مذاکرات بینالمللی دارند، هرگز تن به پذیرش هر آنچه ذرهای با باورها، اعتقادات و ارزشهای دینی، اخلاقی، اجتماعی و اسلامی کشور تعارض و مخالفتی داشته باشد، نداده و از این پس نیز نخواهند داد.»
روز چهارشنبه محمد فرهادی، وزیر علوم، تحقیقات و فنآوری هم از «سوءاستفاده تبلیغاتی» از مخالفت رهبر ایران در موضوع سند ۲۰۳۰ انتقاد کرد.
به گزارش ایسنا، آقای فرهادی گفت که عدهای از دغدغه آیتالله خامنهای در مورد سند ۲۰۳۰ «سوءاستفاده تبلیغاتی» میکنند و «از آن به عنوان دستاویزی برای فشار به دولت استفاده میکنند».
وزیر علوم دولت روحانی در عین حال تأکید کرد که ایران برخی از بندهای این سند را به این دلیل که مطابق «ارزشها، اولویتها و اسناد بالادستی» نیست، اجرا نخواهد کرد.
اوایل این هفته حسن روحانی نیز گفته بود که دولت او به سند ۲۰۳۰ یونسکو «در چارچوب قوانین و فرهنگ ایران پایبند خواهد بود».