با تحولات روزهای اخیر در عربستان سعودی و منصوب شدن شاهزاده محمد بن سلمان پسر پادشاه کنونی سعودی به ولایتعهدی عربستان، کارشناسان اسرائیلی در رسانههای این کشور، به تحلیل این رخداد پرداخته و یکی از برجستهترینِ این کارشناسان، این تحول را برای اسرائیل «یک بشارت خوب» توصیف کرده است.
ملک سلمان بن عبدالعزیز چهارشنبه ۳۱ خرداد پسر ۳۱ ساله خود محمد بن سلمان را به جای امیر محمد بن نائف برادرزادهاش به ولایتعهدی سعودی منصوب کرد.
شاهزاده محمد بن سلمان که تا پیش از این جانشین ولیعهد و وزیر دفاع بود، با حفظ سمت ولایتعهدی، معاون نخست وزیر سعودی نیز محسوب میشود.
زوی بر- اِل کارشناس اسرائیلی امور خاورمیانه در روزنامه هاآرتص نوشته است، شاهزاده محمد بن سلمان در دوره اخیر عملا مسئول امور این پادشاهی بود؛ در سیاست خارجی و بسیاری از امور داخلی نظر او اعمال می شد؛ او میرود که بسیار زود پادشاه سعودی شود.
به نوشته زوی بر- ال، آمریکا بسیار زود پی برد که باید با چه کسی در دربار سعودی سر و کار داشته باشد؛ بویژه آنکه محمد بن سلمان با دولت کنونی آمریکا در اموری مانند جلوگیری از نفوذ روسیه در منطقه، ساقط کردن حکومت بشار اسد و فعالیت قاطعانه علیه داعش و گروههای رادیکال دیگر، از حزب الله گرفته تا اخوان المسلمین، اتحاد نظر دارد.
این تحلیلگر اسرائیلی افزوده است، محمد بن سلمان تا پیش از ولیعهد شدن نیز برای اسرائیل و آمریکا، بخاطر موضع قاطع او علیه جمهوری اسلامی ایران، بشارتی خوب بود و این موضعگیری او را به یک شریک مهم راهبردی، نه تنها در مبارزه با ایران، مبدل میکند.
زوی بر- ال اشاره کرده است که در دو سال گذشته شماری از وبسایتهای عربی از ملاقاتهایی میان بلندپایگان سعودی و اسرائیلی خبر داده بودند؛ بر اساس این گزارشها، در سال ۲۰۱۵، دیداری در بندر اسرائیلی ایلات انجام شد؛ دیدار دیگری در حاشیه اجلاس سران عربی در ماه مارس امسال صورت گرفت؛ و دیدارهای منظم دیگری میان افسران سعودی و اسرائیلی در چارچوب اتاق جنگ مشترک اردن- سعودی – آمریکایی برای هماهنگی اقدامات شبه نظامیان انجام شد.
تحلیلگر اسرائیلی نوشته است، این دیدارها نیازمند مجوز محمد بن سلمان در مقام وزیر دفاع بوده است؛ چیزی که اما هنوز معلوم نیست این است که آیا او میتواند یا میخواهد که روند صلح اسرائیل و فلسطینیان را در چارچوب برنامه دونالد ترامپ پیش ببرد؟ و آیا او میتواند موجب یک نقطه عطف در روابط اسرائیل با عربستان گردد؟
عودد گرانوت تحلیلگر دیگر اسرائیلی در امور خاورمیانه در روزنامه اسرائیل هیوم نوشته است، با انتصاب محمد بن سلمان به ولایتعهدی، انقلاب یک روزه ایجاد نخواهد شد؛ عربستان در زیر حاکمیت و نفوذ او یکباره سیاست محافظهکارانه خود را تغییر نخواهد داد؛ به ناگهان همه افراطگرایی مذهبی را تغییر نخواهد داد و برای به رسمیت شناختن اسرائیل شتاب نخواهد کرد.
اما عودد گرانوت افزوده است: «قرار دادن یک مرد جوان، گاه عجول و فاقد تجربه، ولی آماده نرمش در دیدگاهها، بازتر و قابل دسترسی بیشتر برای رسانههای غربی و آگاهتر به نیاز پیشبرد شراکت راهبردی و منطقهای بخاطر حفظ امنیت ملی، مبارزه با ترور و دفاع در برابر تهدید ناشی از ایران، بذر امید به تعمیق بیشتر همکاری میان ریاض با اورشلیم (دولت اسرائیل) را میکارد.»
الون بن داوید، کارشناس امور نظامی اسرائیلی نیز در وبسایت روزنامه معاریو نوشته است، ولایتعهدی محمد بن سلمان یک «نقطه عطف دراماتیک» در مناسبات با اسرائیل است.
این کارشناس اسرائیلی محمد بن سلمان را «رهبری شجاع و مبتکر» نامیده و نوشته است با انتصاب او شاید خاورمیانه جدیدی در حال شکل گرفتن است.
الون بن داوید، دور زدن قواعد میراث پادشاهی سعودی برای منصوب کردن محمد بن سلمان به ولایتعهدی را اقدامی با دلگرمی به پشتیبانی دونالد ترامپ توصیف کرده است تا عربستان به کشوری مسلطدر منطقه و پیشگامی در قاطعیت بیشتر از سوی حکومتهای سنی در برابر حکومت شیعی ایران مبدل شود.
به نوشته الون بن داوید، بلندیهای جولان نمادی از همسایگی است که اسرائیل میتواند در خاورمیانه جدید داشته باشد؛ مناسباتی که بر اساس عشق یا دوستی حقیقی نیست؛ بلکه بر اساس منافع است و آن هم تازه، به صورت محدود؛ در خاورمیانهای که در برابر چشمان ما در حال شکل گرفتن است، طیفهای مختلفی وجود دارد؛ نگاه دو بعدی «یا – یا»؛ یا تو با مایی یا علیه ما، دیگر رخت برمیبندد و جای خود را به باور «هم و هم» میدهد؛ در این خاورمیانه جدید، دشمنان میتوانند برای یکدیگر شریک نیز باشند؛ و این، دروازهای پرگزینه را در برابر اسرائیل میگشاید.
وبسایت اسرائیلی دبکا نیز که گاه ادعای داشتن اطلاعات نظامی و امنیتی درونی از مقامات و نهادهای خاص را دارد، نوشته است، سفر ماه گذشته دونالد ترامپ به عربستان و اسرائیل، نه تنها نقطه مهمی در تشکیل اردوی آمریکایی- سنی در برابر اردوی ایران شیعی بود، بلکه حلقه ارتباطی میان اردوی آمریکایی- سنی با اسرائیل را تقویت کرد.
دبکا یادآور شده که ارتشبد گادی آیزنکوت رییس ستاد کل ارتش اسرائیل سه شنبه ۳۰ خرداد در همایش امنیتی- سیاسی هرتسلیا به «مناسبات پنهان جاری میان ارتش اسرائیل با کشورهای معین عربی» بدون ذکر نام آنها اشاره کرد.
دبکا افزوده است، از آنجا که تشکیل بلوک آمریکایی- عربی- اسرائیلی هنوز در مراحل اولیه خود است، هنوز معلوم نیست سمت و سوی این اردوگاه کجاست و به چه نتایجی خواهد رسید.