رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی می‌گوید حالا که اروپا از نظر سیاسی «در کنار ایران» ایستاده، شرایط برای بازگشایی دفتر اتحادیه اروپا در تهران فراهم است.
به دنبال خروج آمریکا از برجام و تمایل ایران و کشورهای اروپایی به حفظ این توافق‌نامه، اخباری مبنی بر بازگشایی دوباره دفتر اتحادیه اروپا در ایران منتشر شده و با واکنش‌های موافق و مخالفی روبه‌رو شده است.
رهبر جمهوری اسلامی هم نسبت به اروپایی‌ها ابراز بدبینی کرده و گفته است: «باید نگاه‌مان به شرق باشد، نه به غرب، ضمن این که نگاه به غرب و اروپا جز معطل ماندن، منت کشیدن و کوچک شدن فایده‌ای ندارد.»
آیت‌الله علی خامنه‌ای از دولت حسن روحانی خواسته دربارهٔ مسائلی نظیر برجام یا اقتصاد از اروپایی‌ها «قطع امید» کرده و «با نگاه شک‌آلود به وعده‌های آنها» نگاه کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه با اشاره به احتمال بازگشایی دفتر نمایندگی اتحادیه اروپا در تهران گفته که اروپایی‌ها «بارها» خواستار بازگشایی این نمایندگی بودند که «هر بار به دلیل برخی از ملاحظات دفتر آنها در تهران بازگشایی نشده است.»
فلاحت‌پیشه به این «ملاحظات» اشاره‌ای نکرده، اما افزوده که برای بازگشایی دفتر اتحادیه اروپا در تهران «باید دستگاه‌های مختلفی نظر بدهند که نظرات آنها نیز مهم است.»
وی بدون اشاره به نام این دستگاه‌ها گفت که به نظر وی، «ملاحظاتی که در گذشته برای بازگشایی دفتر اتحادیه اروپا وجود داشته با واقعیت‌های امروز کشور ما همخوانی ندارد.»
به گفته این نماینده، «اروپایی‌ها امروز در عرصه سیاسی در کنار ایران ایستادند و اگر این ایستادگی در عرصه اقتصادی هم منجر به همکاری شود بنده معتقدم در شرایط کنونی شرایط برای بازگشایی دفتر اتحادیه اروپا در کشورمان فراهم است.»
نماینده اسلام‌آباد غرب در مجلس با اشاره به «تقابل بی‌سابقه» اروپا و آمریکا در شرایط فعلی، اضافه کرد که «اگر این مقابله همراه با رفع بخشی از دغدغه‌های ما باشد قطعاً می‌توان درباره بازگشایی دفتر اتحادیه اروپا در تهران تجدید نظر کرد.»
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس همچنین پیشنهاد کرده که جمهوری اسلامی برای رفع «دغدغه‌های» خود درباره این اتفاق، در صورت توافق با طرف مقابل، می‌تواند «در قالب پروتکل الحاقی این دغدغه‌ها را رفع» کند.
پیش از وی نیز علی نجفی خوشرودی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با استقبال از احتمال بازگشایی نمایندگی اتحادیه اروپا در تهران، گفته بود که «بررسی این موضوع در دستور کار مراجع ذیربط است ولی ملاحظاتی وجود دارد.»
وی نیز به این «ملاحظات» هیچ اشاره‌ای نکرده بود.
با این حال شمه‌ای از این «ملاحظات» را می‌توان در گفته‌های یک عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی مجلس دید که مدعی شده با تاسیس دفتر اتحادیه اروپا در ایران، دور زدن تحریم‌ها «غیرممکن» خواهد بود.
حسین نقوی حسینی در واکنش به دور جدید تلاش‌ها برای بازگشایی دفتر نمایندگی اتحادیه اروپا در تهران گفت: «قطعا این دفتر قصد دارد همچون سی‌اف‌تی به اطلاعات مالی و اقتصادی ما اشراف پیدا کند، نه این که به ما کمک کند تا بتوانیم تحریمی را دور بزنیم.»
وی افزوده مقام‌های جمهوری اسلامی باید از اروپایی‌ها برای راه‌اندازی دفتر این اتحادیه در تهران «تضمین» بگیرند که «قرار نیست این دفتر به یک لانه جاسوسی جدید در ایران تبدیل شود.»
به باور نقوی حسینی، با تاسیس دفتر اتحادیه اروپا در ایران «عملا هر سفیر یا وزیر امور خارجه اروپایی» با سفر به ایران امکان «دخالت در امور داخلی را خواهد داشت.»
رهبران اروپا بارها اعلام کرده‌اند که برای حفظ برجام و بهره بردن ایران از متعهد ماندن به این توافق‌نامه، تلاش می‌کنند؛ موضوعی که حسن روحانی و محمدجواد ظریف نیز آن را تائید کرده، اما ناکافی دانسته‌اند.
دیپلمات‌های غربی نیز گفته‌اند که ساز و کار جدید اتحادیه اروپا به منظور کمک به ایران برای دریافت پول صادرات خود از روز چهارم نوامبر، برابر با ۱۳ آبان، «به طور نمادین» آغاز خواهد شد.
تاریخ ۱۳ آبان روز آغاز مرحله دوم تحریم‌های آمریکا علیه تهران است که صنعت نفت ایران و به صفر رساندن صادرات این محصول را هدف گرفته است.
سازوکار اتحادیه اروپا که «وسیله برای هدفی ویژه» (اس‌پی‌وی) نام دارد، برای پیش‌دستی نسبت به تحریم‌های آمریکا علیه بانک‌هایی است که به نقل و انتقال پول صادرات نفت ایران می‌پردازند.
