شماری از خانوادههای قربانیان هواپیمای سرنگونشده اوکراینی که یک راهپیمایی با عنوان «دادخواهی» را از دو هفته پیش در کانادا آغاز کرده بودند، روز پنجشنبه، سوم شهریور، در مقابل دفتر نخست وزیر کانادا در اُتاوا تجمع کردند.
این راهپیمایی از شهر ریچموند هیلِ تورنتو در استان انتاریو آغاز شد و راهپیمایان روز پنجشنبه پس از پیمودن ۴۰۰ کیلومتر به اتاوا، پایتخت کانادا، رسیدند و ابتدا در مقابل ساختمان سفارت سابق جمهوری اسلامی ایران تجمع کردند.
مهرزاد زارعی، پدر آراد، یکی از قربانیان هواپیمای سرنگونشده اوکراینی در مقابل این ساختمان در بیانیهای، جمهوری اسلامی ایران را حکومت «وقیح، ظالم و آدمکش» خواند و تلاش این حکومت و سپاه پاسداران برای جلوگیری از دادخواهی خانوادههای قربانیان با کمک «عوامل»شان در کانادا را محکوم کرد.
آقای زارعی در ادامه گفت: «ما میخواهیم حضور آن آقازادهها و خانمزادهها که در این کشور هستند، کسانی که فکر میکنند بیدردسر میتوانند پا به این کشور بگذارند و بر روی ترِدمیل نرمش کنند، را ناممکن کنیم.»
او در ادامه خواسته راهپیماییکنندگان را «سرنگونی» جمهوری اسلامی خواند و گفت: «تا ما در این کشور هستیم و نفس میکشیم و تا جمهوری اسلامی وجود دارد، درِ این سفارتخانه بسته خواهد ماند.»
پس از آن خانوادههای دادخواه از محل سفارت ایران، راهی دفتر نخستوزیری کانادا شدند. به گفته آقای زارعی، او موفق به دیدار و گفتوگو با نماینده جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا شده و نامه خود را به او داده است.
به گفته آقای زارعی، مهمترین درخواست خانوادههای دادخواه، ملاقات با نخست وزیر در نخستین فرصت ممکن و عمل به خواسته آنها است.
به گفته آقای زارعی، خانوادههای دادخواه تا چهارم اکتبر که آغاز دور بعدی راهپیمایی است در اتاوا خواهند ماند و در صورتی که به خواستههای آنها عمل نشود، دستکم او در مقابل ساختمان نخست وزیری تحصن خواهد کرد.
حامد اسماعیلیون، سخنگوی انجمن قربانیان، پیشتر سه خواسته این انجمن را «ارجاع سریع پرونده سقوط هواپیما به سازمان جهانی هوانوردی غیر نظامی پیش از سومین سالگرد این رویداد، قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست گروههای تروریستی و برقراری تحریمهای هدفمند «مگنیتسکی» در مورد مقامهای ارشد جمهوری اسلامی ایران» اعلام کرده بود.
قانون «مگنیتسکی» مصوبه کنگره آمریکا در سال ۲۰۱۶ بر تحریم و مجازات مقاماتی از کشورهای خارجی تاکید دارد که در نقض حقوق بشر و فساد در هر نقطه از جهان دست دارند.
در جریان سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی با موشکهای سپاه پاسداران در ۱۸ دی ۱۳۹۸، تمام ۱۷۶ سرنشین آن کشته شدند. ۵۵ نفر از قربانیان شهروندان دوتابعیتی ایرانی- کانادایی بودند و ۳۰ تن دیگر اجازه اقامت دائم در کانادا را داشتند.
سپاه پاسداران پس از سه روز پنهانکاری با پذیرش «اشتباه بزرگ» خود تایید کرد که دو موشک این نیرو به هواپیما اصابت کرده، اما آن را اقدامی پدافندی برای دفاع از حریم هوایی ایران در برابر تهدیدهای ناشی از دشمنان در یک دوره حساس اعلام کرد.
در حالی که جمهوری اسلامی کماکان به موضع خود در زمینه این سرنگونی اصرار دارد، خانوادههای قربانیان هواپیما، کارزار دامنهدار خود برای عدالتخواهی را در کانادا ادامه میدهند.
دولت کانادا بیشترین حمایت خود را از خانوادههای قربانیان اعلام کرده و ایران را پیاپی به پاسخگو بودن فراخوانده است، اما برخلاف مصوبه پارلمان این کشور از سال ۲۰۱۸، هنوز نام سپاه پاسداران را در فهرست رسمی دولتی سازمانهای تروریستی خارجی قرار نداده است.