انتخابات درون حزبی آمریکاییها برای پیدا کردن نامزد مناسب پست ریاست جمهوری، به یکی از حساسترین هفتههای خود رسیده است. روز سهشنبه هفته دیگر در ایالتهای مهم فلوریدا، میسوری، ایلونوی، کارولینای شمالی و اوهایو انتخابات برگزار خواهد شد و وسعت و جمعیت تعدادی از این ایالتها موجب شده تا نقششان در نتیجه نهایی از باقی پررنگتر باشد.
و این دو حزب در حالی به استقبال این روز تعیین کننده میروند که در نظرسنجیها، نام دو نفر بیش از دیگران به عنوان برنده تکرار میشود: هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ.
هر دوی این نامزدها به رغم تمام موانعی که سر راهشان هست، هم در شمارش آرا تا امروز از رقبا جلوترند و هم در نظرسنجیها برای ادامه راه پیشتازند. اما تا سهشنبه از راه نرسد و اهالی این پنج ایالت رای خود را به صندوق نیاندازند، همچنان پیشبینی نتیجه نهایی ممکن نخواهد بود و این احتمال وجود دارد که در پایان روز، هم کلینتون و هم ترامپ، غمگینترین نامزد این رقابت باشند!
Winner-Take- All
در جریان رقابتهای درون حزبی جمهوریخواهان، در برخی ایالتها، مقررات حزب بدین شکل است که هر کس بیشترین رای را به دست بیاورد، تمامی فرستادگان حزبی ((delegate آن ایالت در کنوانسیون ملی به نامزد برنده رای خواهند داد. مانند ایالت فلوریدا که به دلیل وسعت و جمعیتش در کنوانسیون ملی جمهوریخواهان، ۹۹ فرستاده حزبی یا رای دارد و هر کس در انتخابات این ایالت برنده شود، همه این ۹۹ رای را از آن خود خواهد کرد.
با توجه به رقابت نزدیک نامزدها در این دوره، همین ۹۹ فرستاده میتواند نفشی تعیین کننده برای رقابت نهایی داشته باشد. اگر کسی بخواهد در مجموع رقابتها در ۵۰ ایالت برنده شود به ۱۲۳۷ فرستاده نیاز دارد.
و در فلوریدا، مانند بسیاری از دیگر ایالتهای آمریکا، در نظرسنجیها، دونالد ترامپ پیشتاز است. پس چرا باید نگران باشد؟
نگرانی اصلی کمپین ترامپ برای نبرد فلوریدا، مارکو روبیو است؛ کسی که سناتور این ایالت است و به واسطه رگ و ریشه کوباییاش میتواند بر روی آرای گروه بزرگ مهاجرین کوبایی این ایالت حساب کند.
همزمان از زمانی که سران حزب جمهوریخواه و چهرههایی مانند میت رامنی، مبارزه رسانهای همه جانبه خود را با ترامپ شروع کردند، وضعیت رقابت ترامپ و روبیو در نظرسنجیهای فلوریدا به آرامی تغییر کرد و در برآیند این نظرسنجیها، روبیو وضعیت بهتری پیدا کرده است. شاید همین موضوع موجب شده تا به رغم اهمیتی که شکست احتمالی فلوریدا برای مارکو روبیو دارد، او حاضر به کنارهگیری نیست و با تمام قوا در این ایالت در حال تبلیغ است.
گرفتاری ترامپ در روز سهشنبه به فلوریدا ختم نمیشود. در همین روز در ایالت اوهایو نیز، شکل برگزاری انتخابات به روش «همه برای برنده» برگزار خواهد شد. و تمامی ۶۶ فرستاده این ایالت به برنده انتخابات خواهد رسید.
رقیب اصلی ترامپ در این ایالت، جان کیسیک، فرماندار اوهایو است! در نظرسنجیهای این ایالت نیز در روزهای اخیر وضعیت ترامپ نسبت به کیسیک خرابتر شد و دستکم در یک نظرسنجی که توسط شبکه تلویزیونی «فاکس» انجام شد، کیسیک در این ایالت از ترامپ پیش افتاد.
و همه اینها همزمان است با آگهیهای تمامنشدنی جمهوریخواهان ثروتمند که در رسانههای این ایالتها، شب و روز پخش میشوند! آگهیهایی شبیه به این:
و همانقدر که باخت در این دو ایالت میتواند پیروزی نهایی ترامپ را با ابهام روبهرو کند، برد او در این دو ایالت در کنار ایالتهایی مانند کارولینای شمالی، ایلونوی و میسوری که بر روی هم ۱۸۷ فرستاده حزبی دارند، عملا بر امیدهای مخالفانش برای شکست او نقطه پایان خواهد گذاشت.
در حال حاضر اصلیترین امید برای توقف ترامپ این است که او در پایان رقابتهای حزبی نتواند به ۱۲۳۷ فرستاده حزبی مورد نظر دست پیدا کند. در این صورت در نخستین دور رای گیری در کنوانسیون ملی جمهوریخواهان (که روز ۱۸ ژوئیه، ۲۸ تیر ۹۵ برگزار خواهد شد)، هیچ کس به عنوان نامزد حزب جمهوریخواه انتخاب نخواهد شد. در چنین وضعیتی، رایگیری از فرستادگان حزبی تکرار خواهد شد و بر اساس مقررات محلی ایالتها، بخشی از فرستادگان حزبی دیگر به آرای مردم ایالتشان تعهدی نخواهند داشت و به هر کس دوست داشته باشند رای خواهند داد. برخی از فرستادگان نیز در دور سوم از تعهدشان آزاد میشوند. مخالفان ترامپ امیدوارند که در چنین سناریویی، وقتی فرستادگان از تعهدشان به رای مردم خلاص شدند، به کسی غیر از ترامپ رای بدهند و او به شکل آبرومند و قانونمندی از رسیدن به نامزدی حزب جمهوریخواه باز بماند.
این سناریو در حالی موفق خواهد شد که از همین حالا، به ویژه در ایالتهای «همه برای برنده – winner take all»، ترامپ اول نشود. و این مساله آنقدر برای مخالفان ترامپ اهمیت دارد که در اتفاقی کمسابقه، کمپین روبیو از هواداران این سناتور در ایالت اوهایو خواست که به جای او به جان کیسک رای بدهند تا او برنده شود و ترامپ از اوهایو دست خالی بیرون بیاید.
و البته روبیو احتمالا امیدوار بود که در مقابل کیسیک هم اقدام مشابهی در ایالت فلوریدا انجام بدهد و بخت روبیو را برای پیروزی در آنجا بالا ببرد. اما جان کیسیک به کلی راه دیگری رفت و در پاسخ گفت: «ما بدون کمک او در اوهایو پیروز میشویم، همانطور که او بدون کمک ما در فلوریدا میبازد!»
حزب دموکرات
در جبهه مقابل، وضعیت به کلی متقاوت است و در رقابت دو نفره هیلاری کلینتون و برنی سندرز، اصولا مسایل دیگری مطرح است. در این مبارزه، بیش از آنکه خبرها بر روی آمدن و نیامدن یک نفر متمرکز باشد، مدام تفاوت سیاستهای این دو نفر و البته برنامههای گوناگونشان برای آینده آمریکا مطرح میشود و به اعتقاد ناظران، همین برنامهها است که بر روی آرای آنان نیز تاثیر میگذارد.
بعد از شکست غالفگیرانه کلینتون در ایالت میشیگان، برخی ناظران مساله حمایت او از قراردادهای آزادی تجارت را از دلایل اصلی رای بالای سندرز توصیف کردند. داستان از این قرار است که هیلاری کلینتون از یک توافق معروف تجارت آزاد در آمریکای شمالی که توسط بیل کلینتون در سال ۱۹۹۳ امضا شد حمایت کرده است. بسیاری در ایالت مشیگان معتقدند که همان قرارداد موجب شد تا صنایع بسیاری از این ایالت مهاجرت کنند و آمار بیکاری در آنجا افزایش یابد.
شاید همین موضوع موجب شده تا کلینتون در ادامه رقابت و در مصاحبههای بعد از میشیگان، بیش از گذشته بر اهمیت ایجاد شغل تاکید کند و حتی از لزوم افزایش مقررات برای موسسات مالی والاستریت نیز حرف بزند؛ شعارهایی که محور مبارزه برنی سندرز نیز هستند و به نظر میرسد بر موفقیتهای اخیرش تاثیر گذاشته است.
بهرحال حتی اگر کلینتون تمامی پنج ایالت سهشنبه آینده را ببرد، برنی سندرز از رقابت کنارهگیری نخواهد کرد. او اعلام کرده که تا روز آخر در رقابت میماند. که البته این لزوما خبر بدی برای کلینتون نیست. اگر او خود را به عنوان پیروز قطعی تثبیت کند، از ادامه رقابت کمخطری با سندرز بهره خواهد برد تا کماکان نامش در خبرها تکرار شود و از برنامههایش سخن بگوید. ضمن اینکه او در لابهلای همین رقابت درون حزبی نیز به حزب رقیب حمله خواهد کرد. کاری که همین حالا هم انجام میدهد و هرازگاهی دونالد ترامپ را دست میاندازد. بماند که ترامپ هم چون خود را برنده نهایی میداند، از همین حالا از هیچ فرصتی برای حمله به کلینتون نمیگذرد!
انتخابات آمریکا را میتواند در توییتر نیز با من - کیوان حسینی - دنبال کنید: