چهار روز پس از «ثبت پرونده شکایت کشورهای اوکراین، کانادا، بریتانیا و سوئد از جمهوری اسلامی به دلیل سرنگونی هواپیمای اوکراینی رسما در دیوان لاهه»، وزارت خارجه جمهوری اسلامی در بیانیه‌ای به ثبت این شکایت واکنش نشان داد و عنوان کرد که « در حال بررسی شکوائیه و ادعاهای» این چهار کشور بوده و حاضر به مذاکره با آنهاست اما همزمان تهدید کرد که «اقدامات لازم» در قبال این شکایت را به «نحو مقتضی» اتخاذ خواهد کرد.
بیانیه وزارت خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به «شکایت کشورهای اوکراین، کانادا، بریتانیا و سوئد» نزد «دیوان بین‌المللی دادگستری، چهل و دو ماه پس از کشته شدن ۱۷۶ سرنشین پرواز پی‌اس-۷۵۲ با موشکهای سپاه پاسداران منتشر شده است.
در هیچ بخشی از متن این بیانیه به «کشته شدن» همه سرنشینان این پرواز و اقدام «سپاه پاسداران» در هدف قراردادن این هواپیمای مسافربری با «موشک» اشاره نشده و فقط به عنوان «سانحه» از آن یاد شده است.
در بیانیه وزارت خارجه ایران که شامگاه یکشنبه ۱۸ تیر ماه منتشر شد، «دولت جمهوری اسلامی «برای انجام مذاکرات دوجانبه با کشورهای اوکراین، کانادا، بریتانیا و سوئد» اعلام آمادگی کرد و افزود که «جمهوری اسلامی ایران در آخرین اقدام دیپلماتیک خود» و برای «جلوگیری از سوء استفاده از این سانحه»، برای انجام «مذاکرات جمعی با چهار دولت اوکراین، کانادا، بریتانیا و سوئد در مکان و زمان مشخص» آماده است.
وزارت خارجه ایران همزمان اوکراین، کانادا، بریتانیا و سوئد را به خاطر ثبت شکایت علیه جمهوری اسلامی در دیوان لاهه متهم کرد که «به خواسته خود برای انجام مذاکره با جمهوری اسلامی ایران پایبند نیستند» و «درخواست مذاکره برایشان مستمسکی برای پیشبرد اهداف و اغراض سیاسی» است.
در بخشی از این بیانیه، وزارت خارجه جمهوری اسلامی ادعا کرد که «متعاقب وقوع سانحه هواپیمای اوکراینی، جمهوری اسلامی ضمن اعلام علت اصلی وقوع سانحه، وفق قوانین و مقررات داخلی و تعهدات بین‌المللی، اقدامات لازم را در روشن شدن ابعاد مختلف سانحه با حسن نیت، شفافیت و جدیت کامل» انجام داده است.
این در حالی است که پس از آنکه نیروهای سپاه پاسداران در بامداد چهارشنبه ۱۸ دی ماه ۱۳۹۸ با موشکهای خود هواپیمای اوکراینی را دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه بین‌المللی تهران، هدف قرار داد، مقام‌های جمهوری اسلامی و حتی رئیس وقت سازمان هواپیمایی کشوری تا سه شبانه روز به طور مکرر در برنامه‌های تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی به ارائه اطلاعات نادرست و دروغین پرداخته، آن را «سقوط» به دلیل «نقص فنی» عنوان کردند.
پس از آنکه دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت ایالات متحده و جاستین ترودو نخست وزیر کانادا به استناد اطلاعات ماهواره‌ای اعلام کردند که این هواپیما هدف موشکهای سپاه پاسداران قرار گرفته است، ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی صبح شنبه ۲۱ دی ماه، با گذشت سه شبانه روز با انتشار اطلاعیه‌ای شلیک موشک به این هواپیمای مسافربری را تایید کرد اما این بار مدعی شد «خطای انسانی» سبب هدف قرار دادن این پرواز و کشتن ۱۷۶ سرنشین آن شده است.
بیانیه روز یکشنبه وزارت خارجه جمهوری اسلامی به تشکیل پرونده در «دادسرای نظامی تهران» اشاره و مدعی «رسیدگی عادلانه» به این پرونده و «صدور حکم» برای «متهمین» کرده است.
این در حالی است که خانواده‌های جانباختگان پرواز پی‌اس-۷۵۲ بارها تاکید کرده‌اند که دادگاه و دادسرای نظامی تهران حتی حاضر به نشان دادن چهره و اعلام اسم و هویت چند متهم عضو سپاه پاسداران را در اختیار خانواده‌های دادخواه قربانیان این پرواز قرار نداده‌اند.
علاوه بر این، انجمن خانواده‌های جانباختگان پیشتر در بیانیه‌های مختلف خواهان محاکمه مقام‌ها و فرماندهان ارشد، از جمله فرمانده نیروی هوافضای سپاه، دبیر شورای عالی امنیت ملی، فرمانده کل سپاه و دیگر مقام‌های ارشد حکومتی شده‌اند اما دادگاه نظامی تهران، حکمی علیه هیچ یک از این مقام‌های حکومتی و فرماندهان ارشد سپاه پاسداران صادر نکرده است.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی در بخشی از بیانیه روز یکشنبه خود نیز به «تشکیل گروه فنی» در ایران و ارسال «گزارش فنی» برای کشورهای ذیربط و سازمان بین المللی هواپیمایی (ایکائو) به عنوان یکی از اقدامات خود یاد کرده است.
در بخش دیگری از بیانیه وزارت خارجه ایران نیز تعیین « یکصد و پنجاه هزار دلار» به عنوان «حمایت و دلجویی از خانواده‌های جانباختگان» اشاره کرده و بدون اشاره به جزئیات آن، مدعی شد که این مبلغ به تعدادی از خانواده‌ها پرداخت شده است.
کانادا، بریتانیا، سوئد و اوکراین روز چهارشنبه، ۱۴ تیر، به‌دلیل سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراین و کشته شدن همۀ ۱۷۶ مسافر و خدمۀ آن، پرونده‌ای علیه جمهوری اسلامی در عالی‌ترین دادگاه سازمان ملل در لاهه تشکیل دادند.
این چهار کشور در دادخواست خود به دیوان بین‌المللی دادگستری که به «دادگاه جهانی» یا دادگاه لاهه نیز معروف است تصریح کردند که حکومت ایران «مجموعه‌ای از تعهدات» را در قبال کنوانسیون مونترال، با محوریت تأمین امنیت سفرهای هوایی غیر نظامی، «نقض کرده است».
بر اساس متن این دادخواست، جمهوری اسلامی در اتخاذ اقدام‌های عملی برای جلوگیری از سرنگونی پرواز پی‌اس۷۵۲ کوتاهی کرده و در پیشبرد تحقیقات و پیگرد کیفری «بی‌طرفانه، شفاف و منصفانه» مرتکب قصور شده است.
طی ۴۲ ماه گذشته خانواده‌های سرنشینان کشته شدن پرواز پی‌اس-۷۵۲ همواره خواهان دادخواهی و اجرای عدالت در مورد آمران و عاملان این کشتار شده‌اند.
انجمن خانواده‌های جانباختگان پرواز پی‌اس-۷۵۲ همزمان با اقدام چهار کشور اوکراین، کانادا، بریتانیا و سوئد در ارجاع پرونده جمهوری اسلامی به دیوان لاهه، بار دیگر در بیانیه‌ای بر «یافتن حقیقت و اجرای عدالت» و دیگر خواسته‌های چهار سال گذشته خود همچون «قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی» تاکید کردند.
