چند روز پس از آن که شمال سیستان و بلوچستان با تشدید بادهای ۱۲۰ روزه و طوفان غبار روبهرو شد، بارش ناگهانی باران در جنوب این استان در روزهای اخیر به جاری شدن سیل و آسیب شدید به نخلستانهای «بارور» و زیرساختهای شهری منجر شده است.
مدیرکل ستاد بحران سیستان و بلوچستان روز یکشنبه هشتم مرداد مجموع خسارت بهبارآمده بر اثر طوفان و بارندگی شدید در این استان طی ماههای خرداد و تیر را «۵۷۸ میلیارد تومان» ارزیابی کرده است.
بنابر اعلام این مقام استانی، بخش عمدۀ خسارت برآورد شده - معادل «۵۶۱ میلیارد تومان» - در زیرساختهای زیربنایی مانند تأسیسات آب و برق و جادهای به ثبت رسیده است.
یک مقام جهاد کشاورزی در این استان روز پنجم مرداد خبر داده بود که بر اثر طوفان و بارندگی شدید، ۹۰۰ نخل بارور در شهر فنوج تخریب شدهاند و فرماندار این شهر نیز روز یکشنبه گفت که برق ۶۰ روستای مرکز فنوج و بخش کتیچ بهکلی قطع شده بود.
شعیب عارفی، فرماندار فنوج، همچنین به خبرگزاری دولتی ایرنا گفته به دلیل «پارگی فیبر نوری»، خطوط مخابراتی کتیچ «بهطور کلی» قطع و ارتباط مخابراتی مردم این بخش مختل شده است.
او از آبگرفتگی خانههای مردم در شهر فنوج نیز خبر داده و گفته برای اسکان موقت آنها، مدارس و سالن تربیت بدنی این شهر در نظر گرفته شده است.
او میزان خسارتها به برق و زیرساختهای شهری این شهر را «بیش از ۱۱ میلیارد تومان» برآورد کرده است.
از سوی دیگر، مدیر جهاد کشاورزی فنوج با اشاره به از بین رفتن ۹۰۰ نخل بارور این منطقه، از «ریزش شدید خرما» در ۳۵۰ هکتار از نخلستانهای حوزه قنات کوشک و زوار و مرکز این شهرستان خبر داد.
قنبر نارویی به خبرگزاری ایرنا گفت که فنوج دو هزار و ۳۰۰ هکتار نخلستان دارد که یکهزار و ۹۰۰ هکتار آن بارور و بقیه غیر بارور است.
سرپرست فرمانداری قصرقند در جنوب این استان نیز اعلام کرده که بر اثر بارندگی و سیل، «۴۲ راه روستایی» در محدوده رودخانه کاجو در نزدیکی این شهر و محورهای فرعی دیگر بسته شدهاند.
او خبر داده که هنگام مسدودشدن راههای روستایی بر اثر طغیان رودخانهها، اهالی این مناطق توسط «ماشینآلات سنگین راهداری» مانند لودرها از رودخانهها عبور میکنند.
بارش شدید باران در جنوب استان سیستان و بلوچستان، بر اساس اعلام سازمان هواشناسی به دلیل فعال شدن سامانه موسوم به «مونسون» است.
سازمان هواشناسی ایران روز یکشنبه خبر داد بارشهای شدید این سامانه در بیشتر شهرهای جنوب سیستان و بلوچستان از جمله ایرانشهر، سراوان، سوران، لاشار، فنوج، سرباز، مهرستان، قصرقند، راسک، نیکشهر و خاش به طغیان رودخانههای محلی و جاری شدن سیلاب منجر شده است.
بر اساس این گزارش، روز هفتم مرداد در ۳۴ ایستگاه هواشناسی و بارانسنجی این استان، گزارش بارش به ثبت رسید که بیشترین آن مربوط به «چاه کمال» از توابع شهر خاش با ۴۲ میلیمتر بود.
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان به خبرگزاری تسنیم گفت که تا روز یکشنبه، در ارتفاعات جنوبی و برخی سواحل این استان احتمال رگبار، صاعقه و رگبار و تندبادهای لحظهای وجود دارد و از مردم خواست از اسکان در حاشیه مسیلها و رودخانههای فصلی و چرای دام در ارتفاعات و حاشیه مسیلها در زمان بارندگی خودداری کنند.
این در حالی است که رودخانه سرباز شامگاه هفتم مرداد طغیان کرد و به راههای ارتباطی دو شهر راسک و سرباز خسارت وارد کرد.
معاون عمرانی فرمانداری راسک در این زمینه گفت که ورودی آب این رودخانه بر اثر بالا آمدن سطح رودخانههای محلی از سال ۸۵ و وقوع طوفان گونو «بیسابقه» است.
او همچنین خبر داد که طغیان این رودخانه به به سیلبند حفاظتی شهر راسک و روستای پشامگ خسارات زد و خانههای هشتاد خانوار از اهالی روستای پشامگ دچارِ آبگرفتگی شد.
یک مقام وزارت بهداشت در تیرماه امسال، «خشکسالی و تغییرات اقلیمی» در سیستان و بلوچستان را زمینهساز طوفانهای گرد و غبار و «تشدید بادهای شدید ۱۲۰ روزه» این استان دانسته بود.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت گفته بود شهر زابل در این استان به دلیل طوفانهای گرد و غبار، آلودهترین شهر ایران در سال گذشته بود.
به گفته این مقام وزارت بهداشت، میانگین سالیانه غلظت ذرات معلق PM 2,5، به معنای ذرات کوچکتر از ۲.۵ میکرون، در هوای این شهر در سال ۱۴۰۱ بیش از ۸۰ میکروگرم در مترمکعب بوده است.
در ماه گذشته، مردم زاهدان، مرکز استان سیستان و بلوچستان، با مشکل قطع آب هم مواجه بودند و ابعاد این بحران به اندازهای بود که خبرگزاری دولت در مورد «پایان تحمل مردم» این شهر به مقامهای حکومتی هشدار داد.