سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با تبریک انتخاب محمد حلبوسی، نامزد مورد حمایت تهران بهعنوان رئیس مجلس عراق اعلام کرد که جمهوری اسلامی از تصمیم نمایندگان پارلمان این کشور برای انتخاب وی حمایت میکند.
بهرام قاسمی ضمن ابراز امیدواری نسبت به انتخاب زودهنگام رئیس جمهور و نخستوزیر عراق، گفته که ایران اعتقاد دارد انتخاب رئيس مجلس «یک گام مهم و ضروری برای تشكيل دولت جديد عراق است.»
وی همچنین افزوده که جمهوری اسلامی «همواره حامی دموكراسی، تماميت ارضی و حاكميت ملی عراق بوده است و از تصميمات نمايندگان منتخب مردم حمايت میكند.»
اظهارات وی پس از آن بیان میشود که روز شنبه اعلام شد محمد حلبوسی ۳۷ ساله، قانونگذار سـنی عراق، بهعنوان رئیس مجلس آن کشور انتخاب شده است.
از زمان برگزاری انتخابات پارلمانی عراق چهارماه میگذرد و مذاکرات برای تشکیل دولت در آن کشور همچنان ادامه دارد. انتخاب محمد حلبوسی در روز ۲۴ شهریور ماه، عملا آغازگر روندی ۹۰ روزه برای تشکیل دولت عراق است.
گزارش شده آقای حلبوسی از حمایت «ائتلاف فتح» متشکل از گروههای شبهنظامی شیعه موسوم به «بسیج مردمی» یا «حشد الشعبی» مورد حمایت ایران، اعضای مجلس اعلای اسلامی و برخی احزاب کوچکتر، برخوردار است.
حسن کریم از ائتلاف سائرون، مورد حمایت مقتدی صدر، روحانی شیعه عراقی که هواداران وی اکثریت کرسیهای پارلمان را کسب کردهاند نیز به عنوان جانشین رئیس پارلمان عراق انتخاب شده است.
مجلس عراق مجموعا ۳۲۹ کرسی دارد و از آن رو که هیچ یک از ائتلافها موفق به کسب اکثریت در آن نشدهاند، برای تشکیل دولت باید بین احزاب و ائتلافهای راهیافته به مجلس، ائتلافهای بزرگتری صورت گیرد. انتخاب رئیس مجلس گام مهمی در تشکیل دولت بهشمار میرود.
رئیس مجلس عراق از میان سنیها انتخاب میشود، نخستوزیر که ریاست هیئت دولت را برعهده دارد شیعه است و ریاست جمهوری به کـردها میرسد.
حیدر عبادی، نخست وزیر فعلی عراق نیز اعلام کرده قصد ندارد برای بار دوم نامزد کسب مقام نخستوزیری عراق شود.
ناآرامیهای اخیر در عراق در اعتراض به فساد مالی و بیتوجهی دولت مرکزی که بیش از ۱۰ کشته بر جا گذاشته، انتقادهای زیادی را متوجه عملکرد دولت عبادی کرده است.
آیتالله سیستانی از مراجع اصلی شیعیان عراق نیز در بیانیهای تلویحا گفت که با ادامه نخست وزیری آقای عبادی مخالف است.
ایران یکی از قدرتهای منطقهای همسایه عراق است و بسیاری از گروههای شبهنظامی فعال در عراق که نقش مهمی در مبارزه با گروه حکومت اسلامی (داعش) در این کشور دارند از حمایت تهران برخوردارند.
بغداد و تهران که هشت سال با یکدیگر جنگیدند، پس از سقوط صدام حسین، روابط استراتژیکی پیدا کردهاند.