یکی از امیدهای جامعه جهانی برای مبارزه با گرمایش زمین و کاهش گازهای گلخانه ای، جایگزین کردن سوختهای فسیلی سنگین مانند ذغال سنگ و نفت با سوختهای نسبتا پاک تر مانند گاز طبیعی هست.
در همین ارتباط، صنعت مایع سازی گاز طبیعی برای صادرات در بازارهای جهانی طی دهه جاری مورد توجه خاص شرکتها و دولتها بود. آمارهای بین المللی نشان می دهد که طی سال گذشته میلادی، ۲۴۰ میلیون تن گاز مایع (ال ان جی) در سطح جهان صادر شده که حدود یک سوم کل صادرات گاز دنیا بوده است. این رقم در سال ۲۰۲۵ میلادی به ۴۳۰ میلیون تن خواهد رسید.
اما مطالعات جدید نشان می دهد که گاز مایع یکی از منابع عمده آلودگی هوا و تولید گازهای گلخانه ای است.
شرکت مشاوره انرژی «وودمکنزی» بریتانیا طی گزارشی می گوید که بر خلاف انتظار، تولید گاز مایع نه تنها آلودگیهای چشمگیر کربنی تولید می کند، بلکه سرعت رشد چشمگیر تولید «ان ان جی»، بر میزان تولید گازهای گلخانه ای نیز می افزاید، به طوری که بیشترین رشد منبع تولید آلاینده های هوا طی ۱۰ سال آینده را خواهد داشت.
برای مایع کردن گاز باید تحت فشار شدید، دمای آن را به زیر ۱۶۰ درجه سانتی گراد رساند تا حجم آن ۶۰۰ برابر کاهش یابد که این کار مستلزم صرف حجم چشمگیری از انرژی و در نتیجه تولید گازهای گلخانه ای است.
از طرفی در روند تولید و انتقال گاز مایع، حدود ۱۰ درصد از آن تبخیر و وارد هوا می شود. با توجه به اینکه گاز طبیعی (متان) خود یکی از گازهای گلخانه ای است، انتشار آن در جو نیز یکی از منابع عمده آلودگی به شمار میرود.
این در حالی است که بر اساس تفاهمنامه جهانی سال ۲۰۱۵ پاریس، کشورها باید سعی کنند با کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، میزان افزایش گرمایش زمین را تا پایان قرن حاضر در زیر دو درجه سانتی گراد نگه دارند.
یکی از منابع انتشار، سوزاندن گازهای همراه نفت در مشعلها هست که ایران سومین جایگاه جهانی را دارد و سالانه ۱۶.۴ میلیارد متر مکعب گاز را در مشعلها میسوزاند.
در همین ارتباط، خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت که شرکتهای بین المللی تحت فشار فزاینده ای برای توقف سوزاندن گاز در مشعلها و جلوگیری از اتلاف انتشار گاز متان در بخش انتقال از طریق خطوط لوله یا مایع سازی آن هستند.
اتلاف سالانه گاز ایران در شبکه نیز حدود ۱۲ میلیارد متر مکعب هست.
با این حال، تحقیقات جدید نشان میدهد که انتشار گازهای گلخانه ای ۲۵ شرکت عمده نفتی جهان تا سال ۲۰۲۵ میلادی حدود ۱۷ درصد افزایش خواهد داشت، در حالی که تولید سوختهای فسیلی در همین بازه زمانی تنها ۱۵ درصد رشد خواهد داشت.
در مقام مقایسه، تولید گاز مایع تا سال ۲۰۲۵ میلادی حدود ۲۲ درصد افزایش خواهد یافت، اما گازهای گلخانه ای حاصل از تولید گاز مایع ۴۳ درصد رشد خواهد کرد.
رویترز نوشت که با در نظر گرفتن کل چرخه تولید، انتقال و مصرف، گاز مایع هنوز هم نسبت به سوختهای نفت و ذغال سنگ، خصوصا برای تولید برق بسیار پاک تر است.
یکی دیگر از منابع تولید گازهای گلخانه ای، تولید نفت سنگین و نفت ماسه ای است. این نوع نفتها اگرچه سهم اندکی در تولید کل نفت جهان دارند، اما سهم آنها در تولید گازهای گلخانه ای بسیار چشمگیر است. کشورهایی مانند کانادا این نوع نفتها را تولید می کنند.
شرکت وودمکنزی می گوید که هم اکنون ۴۵ میلیارد دلار پروژه نفتی در جهان وجود دارد که ذخایر میادین آنها ۲.۳ درصد از کل ذخایر جهان است، اما احتمالا به خاطر تولید آلایندگی زیاد این پروژه ها، نتوانند تا سال ۲۰۲۵ میلادی مجوز توسعه دریافت کنند.