نشست سران اتحادیه عرب روز یکشنبه، ۱۱ فروردین، با شرکت شماری از رهبران کشورهای عربی و غیبت برخی از آنان در تونس برگزار شد.
با اینکه متن بیانیه پایانی این نشست به طور کامل منتشر نشده، احمد ابوالغیط، دبیرکل این اتحادیه، شامگاه یکشنبه به خبرنگاران گفت که در این بیانیه، تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا درباره بلندی‌های جولان محکوم شده و بر حق حاکمیت سوریه بر این بلندی‌ها تأکید شده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، دبیرکل اتحادیه عرب افزود که کشورهای عربی در همین زمینه پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به شورای امنیت سازمان ملل ارائه خواهند کرد و موضوع را در دیوان دادگستری بین‌المللی در لاهه نیز پی خواهند گرفت.
سران اتحادیه عرب در جریان سخنرانی‌های خود در نشست روز یکشنبه با لحن‌های متفاوتی از تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا در به رسمیت شناختن بلندی‌های جولان به عنوان خاک اسرائیل انتقاد کردند.
ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی، در سخنرانی آغازین نشست بدون نام بردن از دونالد ترامپ گفت ریاض «هر اقدامی را که به نقض حاکمیت سوریه بر بلندی‌های جولان اثر بگذارد کاملاً رد می‌کند».
به جز رهبران کشورهای عربی، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، و همچنین فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز که در نشست تونس حضور داشتند بر حق حاکمیت سوریه بر جولان تاکید کردند.
بلندی‌های جولان، در جنوب غربی سوریه، در جریان جنگ شش روزه در سال ۱۹۶۷ به تصرف اسرائیل درآمد.
روابط با ایران
با وجود اینکه رهبران اتحادیه عرب در جریان نشست یکشنبه دو دیدگاه موافق و مخالف درباره ارتباط با ایران ایراد کردند، خبرگزاری رویترز گزارش داده که بیانیه پایانی این نشست ایران را به «همکاری بر پایه حسن همجواری، بدون دخالت در امور داخلی یکدیگر» دعوت کرده است.
ملک سلمان، پادشاه سعودی، در سخنرانی‌اش در این نشست به شدت به ایران تاخته و گفته بود دخالت‌های جمهوری اسلامی به بی‌ثباتی در منطقه انجامیده و «جامعه بین‌الملل باید به مقابله با سیاست‌های تهاجمی رژیم ایران برخیزد».
احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب، نیز در سخنانی گفت که «دخالت‌های ترکیه و ایران» در منطقه باعث «طولانی‌تر و پیچیده شدن بحران‌ها» در کشورهای عربی شده است.
یک روز پیشتر نیز ابراهیم العساف، وزیر خارجه سعودی، در نشست اتحادیه عرب در سطح وزیران، «مداخله‌های جمهوری اسلامی در کشورهای عربی» را «مهم‌ترین تهدید» برای دنیای عرب خوانده بود.
ایران هنوز واکنشی به بیانیه پایانی و اظهارات سران اتحادیه عرب ابراز نکرده است.
حاضران و غایبان
از ۲۲ عضو اتحادیه عرب، شماری از سران در نشست تونس شرکت نکردند.
با اینکه موضوع اصلی نشست سی‌ام به بلندی‌های جولان اختصاص داشت ولی نماینده‌ای از سوریه در این نشست شرکت نداشت.
عبدالعزیر بوتفلیقه، رئیس‌جمهوری الجزایر، و عمر البشیر، رئیس‌جمهوری سودان، از جمله دیگر غایبان نشست تونس بودند.
نشست تونس نخستین نشستی بود که در دو سال گذشته رهبران عربستان و قطر همزمان در آن حضور داشتند.
با این حال رهبران هر دو کشور به طور غیرمنتظره‌ای خاک تونس را پیش از موعد ترک کردند.
تمیم بن حمد آل‌ثانی، امیر قطر، در همان آغاز نشست افتتاحیه و هنگامی که دبیرکل اتحادیه عرب به بیان انتقادهایش از ترکیه و ایران پرداخت، جلسه را ترک کرد و بلافاصله به کشورش بازگشت.
پادشاه سعودی نیز با اینکه سفر به تونس را از دو روز پیش از آغاز نشست شروع کرده بود، پس از ایراد سخنرانی‌اش در جلسه سران، تونس را ترک کرد و در جلسات بعدی سران حاضر نشد.
دولت‌های قطر و سعودی توضیحی رسمی در این باره ارائه نکرده‌اند.
