مرکز پژوهش‌های اقلیمی اتحادیه اروپا موسوم به «کوپرنیک» روز چهارشنبه اعلام کرد ۲۰۲۳ احتمالا گرمترین سال در تاریخ بشر بوده و همزمان دبیرکل سازمان ملل درباره آغاز «سقوط» وضعیت اقلیمی جهان هشدار داد.
بر اساس گزارشی که مرکز کوپرنیک تهیه کرده، متوسط دمای هوای جهانی در سه ماه ژوئن، ژوئیه و اوت امسال ۱۶.۶۶ درجه سانتیگراد بوده که رکورد بیشترین دمای ثبت‌شده در سال ۲۰۱۹ را که ۱۶.۴۸ درجه بود، شکسته است.
سامانتا برجس، جانشین این سازمان به خبرگزاری فرانسه گفت سه ماه گذشته «طی حدود ۱۲۰ هزار سال گذشته» که معادل تاریخ بشر است، «گرمترین» ماه‌های جهان بوده‌اند.
ماه گذشته میلادی گرمترین ماه اوت ثبت‌شده در تاریخ بود و از همه ماه‌ها به جز ژوئیه ۲۰۲۳ گرم‌تر بود.
از سوی دیگر، آنتونیو گوترش،دبیرکل سازمان ملل با اشاره به تابستان سوزان ۲۰۲۳ گفت که سقوط وضعیت اقلیمی در جهان آغاز شده و فروپاشی آن سریع‌تر از آن است که «بتوانیم با آن کنار بیاییم».
او با اشاره به وقایع شدید جوی در هرگوشه جهان یادآوری کرد: «دانشمندان از مدت‌ها پیش هشدار داده بودند اعتیاد ما به سوخت‌های فسیلی چه بلایی را نازل می‌کند.»
آقای گوترش همچنین گفت که موج گرمای امسال «موج اقدامات» را می‌طلبد و رهبران جهان باید به‌سرعت به دنبال راه‌حل‌هایی برای وضعیت اقلیمی باشند.
به گفته خانم برجس، جانشین مرکز پژوهش‌های اقلیمی اتحادیه اروپا، «افزایش میزان دما در سطح اقیانوس‌ها نقش مهمی در گرمای شدید تابستان امسال داشته و در نهایت به این نقطه ختم می‌شود که ۲۰۲۳ گرمترین سال ثبت شده در تاریخ باشد.»
گزارش موسسه کوپرنیک همچنین اعلام کرده که متوسط دمای هشت ماه اول امسال دومین رکورد گرما را ثبت کرده و فقط «یک صدم» درجه سانتیگراد کمتر از سال ۲۰۱۶ بوده است.
دانشمندان می‌گویند از ابتدای عصر صنعتی شدن جوامع انسانی، اقیانوس‌ها ۹۰ درصد از گرمای اضافی ناشی از فعالیت‌های بشر را جذب کرده‌اند و این گرمای اضافی روی گازهای گلخانه‌ای که عموماً ناشی از سوزاندن نفت، گاز و زغال سنگ است، انباشته می‌شود و در جو زمین باقی می‌مانند.
بر اساس این گزارش، دمای متوسط سطح دریاها به جز مناطق قطبی از ۳۱ ژوئیه تا ۳۱ اوت از رکورد ثبت‌شده در ۲۰ مارس سال ۲۰۱۶ بیشتر بوده است.
گرم شدن اقیانوس‌ها همچنین ظرفیت جذب دی‌اکسید کربن را کاهش می‌دهد و با تشدید چرخه‌های شدید گرمای جهانی باعث از هم گسیختگی در اکوسیستم‌های شکننده می‌شود.
همچنین دانشمندان انتظار دارند بدترین تبعات را از پدیده جوی «ال نینو» که گردش آب گرم و سرد در اقیانوس‌های جهان را مختل می کند، در پایان امسال و ابتدای سال ۲۰۲۴ مشاهده کنند.
در کنفرانس تغییرات جوی پاریس در سال ۲۰۱۵ کشورها موافقت کردند رشد دمای کره زمین را زیر ۲ درجه نگه دارند و به سمت ۱.۵ درجه حرکت کنند.
انتظار می‌رود گزارش کارشناسان سازمان ملل که این هفته میزان پیشرفت در این زمینه را در کتنفرانس دوبی نشان می‌دهد، فاش کند که عملکرد کشورها بسیار کمتر از تعهدات آنها بوده است.
تحت تاثیر گرمای جهانی، دامنه آتش سوزی جنگل‌ها از کانادا تا کشورهای حاشیه دریای مدیترانه نظیر یونان و الجزایر گسترش و شدت پیدا کرد و در تابستان امسال در لهستان، فرانسه، آلمان، اسپانیا و ایتالیا درجه حرارت به بالاترین رکوردهای ثبت شده رسید و دمای هوا در جزیره سیسیلی ایتالیا که بخش گستردهای از نواحی جنگلی آن در آتش سوخت به ۴۵ درجه رسید.
همچنین تصاویر ماهوارهای نشان داد که وسعت لایه‌های یخبندان در هر دو قطب شمال و جنوب به کمترین ميزان رسیده است.
