آلکسی ناوالنی یکی از منتقدان سرسخت حکومت روسیه روز یکشنبه ۲۸ دیماه پس از ورود به فرودگاه بینالمللی شرمتیوو مسکو از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شد.
قبلا قرار بود هواپیمای حامل وی در فرودگاه ونوکُوو روسیه فرود آید، اما دقایقی قبل از رسیدن هواپیما به این فرودگاه، اعلام شد که هواپیما به فرودگاه شرمتیوو هدایت شده است.
آقای ناوالنی پس از ورود به فرودگاه از مقامات روسیه به خاطر تغییر محل فرود هواپیما به شدت انتقاد کرد و به این دلیل از دیگر مسافران عذرخواهی کرد. وی گفت از بازگشت به روسیه «بسیار خوشحال» است و این بهترین روز او در پنج ماهی است که از کشور خارج شده است.
ناوالنی ۴۴ ساله ماه اوت پارسال حين پرواز از سیبری به سمت مسکو بر اثر مسمومیت به شدت بیمار و سپس به بیمارستانی در آلمان منتقل شد.
پلیس ضد شورش مسکو قبل از ورود آقای ناوالنی، دوستان و همکاران او را که برای استقبال وی به فرودگاه ونوکُوو آمده بودند، بازداشت کرده بود.
در میان بازداشت شدگان، روسلان شاوِددیناف از وکلای بنیاد ضدفساد (افبیکی) به رهبری آقای ناوالنی، همچنین ولاد دوکشین روزنامهنگار نشریه «نوویا گازِتا» نیز وجود داشتند.
این منتقد حکومت پوتین با وجود هشدار دادستانی کل مسکو علیه تجمع معترضان در محل و تهدید آنها به «عواقب این کار»، از طرفداران خود خواسته بود تا در فرودگاه با او ملاقات کنند.
وی همراه با همسرش یولیا ناوالنایا هنگام سوار شدن به هواپیما در فرودگاه برلین در پاسخ به سوالی درباره اینکه «آیا از بازداشت شدن هراسی دارد؟»، گفت «من را بازداشت کنند؟ غیرممکن است، من بیگناهم».
روزنامه مسکو تایمز گزارش داده که پلیس به غیر از بازداشت نزدیکان آقای ناوالنی در فرودگاه، روزنامهنگاران را از محل اخراج کرده است.
آلکسی ناوالنی در مورد فساد اداری و مالی مقامات روسی تحقیقاتی انجام داده و یکی از سازمانهای مربوط به او، بنیاد ضدفساد (افبیکی)، از شرکت مواد غذایی یوگنی پریگوژین، از تاجران نزدیک به ولادیمیر پوتین، شکایت کرده بود.
او ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، را آمر مسمومیت خود میداند؛ امری که کرملین تکذیب میکند.
با وجود تکذیبهای روسیه، به تازگی تحقیقات مشترک چند رسانه خبری و همچنین «بلینگکت»، وبسایت تخصصی بریتانیایی در حوزه راستیآزمایی، نشان داد که سرویس امنیت فدرال روسیه (افاسبی) در مسمومیت الکسی ناوالنی با یک عامل عصبی دخالت مستقیم داشته است.
سازمان زندانهای روسیه در روزهای اخیر اعلام کرد که در صورت بازگشت آقای ناوالنی از مراجع قضایی کشور تقاضا خواهد کرد حکم بازداشت او را صادر کنند. چند روز پیش آقای ناوالنی به اتهام نقض حکم حبس تعلیقی خود در فهرست افراد تحت پیگرد قرار گرفت.
حکم حبس تعلیقی الکسی ناوالنی در سال ۲۰۱۴ و به جرم اختلاس صادر شد، ولی او همان زمان ضمن رد این اتهام اعلام کرد که این پرونده انگیزههای سیاسی دارد.
دادگاه حقوق بشر اروپا نیز در حکم خود اعلام جرم علیه او را بیاساس تشخیص داد. دوره اجرای حبس تعلیقی آقای ناوالنی روز ۳۰ دسامبر گذشته به پایان رسید.